Skaza białkowa u 2,5 miesięcznego niemowlaka
Autor: Magdalena Uchman
2 tygodnie temu lekarz stwierdził u mojego 2,5 miesięcznego synka skazę białkową. Kazał wyeliminować nabiał, który wydawało mi się że już go nie jem bo dziecko w 1 miesiącu robiło zielone kopy i odstawiłam nabiał. Po wnikliwszej analizie okazało się, iż jadłam kilka produktów które zawierały maślankę, serwatkę, mleko w proszku .Po kilku dniach eliminacji tych składników wysypka ustąpiła. Niestety ciągle powraca a ja już prawie nic nie jem i nie wiem co robić. Obecnie moje jedzenie to: bułka wrocławska, chleb razowy (oczywiście bez zakazanych składników tj. serwatka, maślanka) kurczak, indyk, marchewka, buraczki, pieczony schab (schab od mamy, która sama wychowała świnkę) ryż, jabłka, chrupki kukurydziane, dżem czarna porzeczka lub owoce leśne, masło roślinne z biedronki, które nie zawiera nabiału lub flora light. Niestety krostki nie giną a pojawia się ich więcej. Wczoraj wyeliminowałam również schab, chleb razowy z ziarnami, buraczki ale jak na razie efektów poprawy brak. Bardzo proszę o pomoc chcę nadal karmić piersią a z drugiej strony boję się o skórę maluszka.
Na samym początku należałoby ustalić czy Pani dziecko ma alergię na białka mleka krowiego czy skazę białkową. Nie są to pojęcia tożsame, ponieważ skaza białkowa jest znacznie szerszym pojęciem obejmującym także alergię na mleko krowie. W przypadku alergii na białka mleka krowiego z diety należy wyeliminować wszystkie produkty mleczne, przygotowywane na jego bazie lub z jego nawet niewielkim dodatkiem. W przypadku skazy białkowej alergenami są wszystkie produkty zawierające białko. Dlatego aby ustalić odpowiednią dietę należy stwierdzić z jaką jednostką chorobową mamy do czynienia.
Przyjmując, że u Pani dziecka występuje skaza białkowa z diety należy wyeliminować: mleko (krowie, owcze, kozie) i jego przetwory (jogurty, kefiry, maślanki, napoje mleczne), sery twarogowe, sery żółte, produkty zawierające serwatkę, desery na bazie mleka, lody, kremy (w ciastkach), masło (masło roślinne jest zwykłą margaryną o niskiej jakości i nie jest ono polecane do smarowania pieczywa, lepiej wybierać margaryny bezmleczne o wysokiej jakości lub smarować pieczywo oliwą z oliwek), sosy zabielane śmietaną lub jogurtem, miksy tłuszczowe do smarowania zawierające w składzie tłuszcz mleczny, margaryny z dodatkiem masła, śmietana, pieczywo (niektóre zawierają mleko np. bułki maślane, drożdżówki, chałki), czekolada mleczna, ciastka, cukierki mleczne (np. krówki), niektóre wędliny drobnorozdrobnione (parówki, mortadela, mielonki, pasztety), zupy i sosy w proszku, sosy typu chrzanowy, czy tatarski, gotowe do spożycia potrawy (naleśniki, krokiety, gofry). Poza mlekiem silnie uczulające białka znajdują się także w orzechach, białku jaja kurzego (Żółto jest dozwolone jeśli nie będą występować u dziecka objawy reakcji alergicznych. Warto także dodać, że przypadku uczulenia na jaja kurze mogą wystąpić reakcje krzyżowe z mięsem kurcząt), czerwonym mięsie (zwłaszcza wołowina), miodzie, kakao, owocach cytrusowych oraz sokach cytrusowych (cytryna w herbacie to też cytrus), truskawkach, bananach, rybach, rybach wędzonych, (mięso, jeśli zwierzęta karmione były mączka rybną) owocach morza, grzybach. Z warzyw często uczulają pomidory, ziemniaki, papryka. Poza tym oczywiście nie są zalecane potrawy ciężkostrawne oraz wzdymające.
W przypadku alergii należy także pamiętać o tym, że występują tzw. reakcje krzyżowe. Spowodowane są one podobieństwem budowy danego alergenu, który może występować w różnych produktach. Dlatego w przypadku alergii na białka mleka krowiego nie można spożywać mleka i produktów wytwarzanych z mleka owczego, koziego, a także wołowiny. Spożycie tych produktów przez osobę uczuloną na białka mleka krowiego może wywołać reakcję alergiczną.
Jeśli chodzi o Pani jadłospis to warto zwrócić uwagę na kilka produktów.
Niektóre dzieci alergicznie reagują na chrupki kukurydziane. W związku z tym należałoby odstawić chrupki kukurydziane, a następnie po około 2 tygodni spożyć i sprawdzić reakcję dziecka na nie. Czasami dziecko może alergicznie reagować na chrupki kupne, a na kleik lub kaszę kukurydziana przyrządzaną samemu w domu nie.
Z produktów, które Pani wymieniła częstymi alergenami są także jabłko, marchew i seler. W przypadku uczulenia na jabłka warto podkreślić, iż często występują reakcje krzyżowe gdy dziecko uczulone jest na pyłki brzozy. Alergenność jabłek i marchwi zmniejsza się w wyniku obróbki termicznej, ponieważ niektóre alergeny są termolabilne. Jeśli dziecko uczulone jest na β-karoten należy pamiętać, że jest on dodawany do margaryn czy makaronów. Zasada ta jednak nie dotyczy selera ponieważ wpływ temperatury może zarówno zwiększać jak i zmniejszać jego alergenność w zależności od alergenu. Warto zauważyć, że warzywa te są składnikami popularnych przypraw do zup jak mieszanki warzywne.
Należy także pamiętać, ze niektóre alergeny jak np. ryby czy białko jaja mogą uczulać na drodze wziewnej (podczas gotowania, smażenia itp.) i reakcje alergiczne mogą występować nawet wtedy gdy dziecko przebywa w innym pomieszczeniu niż kuchnia.
Jeśli chodzi o produkty sojowe (mleko, jogurty) to z jednej strony są dobrą alternatywą w przypadku alergii na białka mleka krowiego, jednak soja również jest bardzo silnym alergenem.
Dieta matki karmiącej dziecko ze skazą białkową jest niezwykle trudna i wymagająca wiele wyrzeczeń. Jednak jest wiele produktów, które można spożywać.
Co w zamian? Najmniej alergennymi mięsami są królik, indyk, jagnięcina. Wędliny najlepiej, tak jak Pani to robi, przygotowywać samemu w domu z pieczonego lub gotowanego mięsa (wtedy mamy pewność, że nie ma tam żadnych dodatków). Poza tym dozwolone są kasze, ryż, makarony (o ile dziecko nie jest uczulone na jaja), makarony ryżowe, margaryny bezmleczne, pieczywo bez dodatku mleka (na zakwasie), większość warzyw. Do swojej diety może Pani także włączyć mleko modyfikowane (w celu zapobiegnięcia wystąpienia niedoborów wapnia). Białko w takich mlekach jest „pocięte” na mniejsze kawałki przez co zmniejsza się jego alergenność. Jednak nie jest ono zbyt smaczne.
Jeśli brakuje Pani pomysłów na ciekawe posiłki polecam strony internetowe (w tym naszą www.przepisy-dla-dzieci.pl) gdzie na pewno znajdzie Pani wiele przepisów na bezmleczne posiłki, które często są modyfikacją tych tradycyjny potraw.
Nieodłącznym elementem zakupów powinno być czytanie etykiet na opakowaniach. niekiedy nawet jeśli nie ma w składzie danego alergenu, dany produkt może jednak zawierać jego minimalne ilości co związane jest związane z tym ze w zakładzie produkcyjnym składniki te są wykorzystywane do produkcji czegoś innego.
Z produktów wchodzących w Pani codzienny jadłospis nie widzę więcej błędów, które uniemożliwiałyby ustąpienie objawów alergicznych przy stosowaniu diety eliminacyjnej. Z porad niedietetycznych może warto rozważyć zmianę proszku do prania, płynu, kosmetyków stosowanych do pielęgnacji skóry dziecka.
mgr Magdalena Gronau,
Dietetyk
Przeczytaj także: Alergia na białko mleka krowiego
