Prawidłowa flora bakteryjna
Bakterie większości z nas kojarzą się z szkodliwymi patogenami przyczyniającymi się do powstawania chorób. Jednak należy pamiętać, że część bakterii wręcz odwrotnie, chroni nasz organizm utrzymując go w stanie zdrowia. Takimi mikroorganizmami są bakterie zasiedlające nasz przewód pokarmowy nazywane również potocznie florą bakteryjną. Jej skład zależny od miejsca kolonizacji (inne bakterie zasiedlają górne odcinki przewodu pokarmowego a inne końcowe) i może być modyfikowany przez różne czynniki takie jak dieta czy środowisko. Utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej jelit pomaga utrzymać stan zdrowia organizmu, usprawnia pracę przewodu pokarmowego, stymuluje układ immunologiczny i zabezpiecza nasz organizm przed zasiedleniem się niekorzystnych dla nas bakterii chorobotwórczych. Szczególnie istotna jest prawidłowa kolonizacja bakteryjna u dzieci, która może chronić je w późniejszym życiu.
Jaki mamy wpływ na kolonizację bakteryjną naszego dziecka?
Od samego początku dość duży, o czym warto jest pamiętać. Dziecko rodzi się z jałowym (pozbawionym bakterii) przewodem pokarmowym a jego organizm kolonizują bakterie dostępne tuż po urodzeniu. Korzystniejszy w tym wypadku jest poród naturalny podczas, którego dziecko kolonizuje się prawidłową florą bakteryjną od matki. W przypadku cesarskiego cięcia w większej ilości dostęp do przewodu pokarmowego malucha mają bakterie flory szpitalnej, które nie wywołują tak korzystnych efektów jak w przypadku porodu naturalnego. Jednak poród to tylko początek drogi do skolonizowania się młodego organizmu. Następnym etapem na którym mamy wpływ na to jakie bakterie zasiedlą się u naszego dziecka jest sposób karmienia. Karmienie naturalne jest korzystniejsze i powoduje wzrost probiotycznych bakterii z rodzaju bifidobacterium i lactobacillus, które zawarte są w mleku matki oraz znajdują się wokół sutka z którym noworodek ma kontakt podczas karmienia. W przypadku mieszanek sztucznych kolonizacja również przebiega prawidłowo, ponieważ mieszanki także zawierają bakterie probiotyczne, jednak producenci nie są w stanie całkowicie odzwierciedlić zróżnicowania i bogactwa naturalnego pokarmu matki, który jako jedyny zapewnia tak kompleksową ochronę dziecka. Ważna w początkowych dniach życia jest też technika zwana kangurowaniem, która stosowana może być również u wcześniaków. Polega ona na kontakcie skóra do skóry dziecka z matką lub ojcem poprzez tulenie malucha do swojej klatki piersiowej. Dzięki temu niemowlę ma kontakt z naturalnie występującymi bakteriami na skórze rodzica co dodatkowo wspomaga prawidłowo kolonizację.
Dlaczego prawidłowa kolonizacja jest tak ważna dla naszego malucha?
Obecnie jest to temat szeroko badany przez naukowców i wszystkie zalety prawidłowej flory jelitowej nie są do końca poznane. Na dzień dzisiejszy wiadomo jednak, że bakterie probiotyczne wspierają rozwój układu immunologicznego przewodu pokarmowego, hamują rozwój mikroorganizmów chorobotwórczych poprzez konkurencyjne i ich wypieranie, produkują substancje hamujące wzrost patogenów oraz modyfikują receptory dla toksyn bakteryjnych. Analizując głębiej tę tematykę są również prowadzone badania na dorosłych, które wykazały, że u ludzi otyłych flora jelitowa jest zaburzona. Może rodzic to podejrzenia pewnego wpływu organizmów zasiedlających nasz przewód pokarmowy na procesu sprzyjające nadwadze lub otyłości. Co prawda nie znane są dotąd mechanizmy warunkujące taki stan rzeczy jednak coraz więcej doniesień wskazuje na ogromną rolę bakterii jelitowych na szeroko pojęty stan naszego organizmu. Wiele badań nadal trwa
i rozwija naukę dotyczącą mikroflory jelitowej jednak my już dziś mamy możliwość zadbać o prawidłową kolonizację naszego dziecka zapewniając mu ochronę na późniejsze etapy życia.
W jaki sposób wspierać za pomocą probiotyków, prebiotyków i synbiotyków mikroflorę jelitową? I czy prebiotyki faktycznie działają? Kolejny artykuł już wkrótce.
Karolina Macała
Dietetyk
Przeczytaj także: Kłopotliwe produkty w diecie naszych pociech