Karmienie piersią a skaza białkowa
Autor: Magdalena Uchman
Witam serdecznie. Jestem mamą ponad 4 miesięcznej córeczki. Dziecko ma skazę białkową. Córeczka preferuje wyłącznie moją pierś, nie chce pić mleka modyfikowanego Bebilon Pepti, nic z butelki poza wodą, więc zmuszona jestem stosować dietę z wyłączeniem szkodzących produktów. Muszę dobrze się odżywiać, aby mieć dobry pokarm i żeby mi nic nie brakowało. Proszę o poradę Marta.
Z pewnością dla dziecka nie ma lepszego pokarmu niż mleko mamy. Zwłaszcza jeśli dziecko jest chore i potrzebuje jeszcze bardziej tych cennych składników, które są nie do podrobienia i których nie znajdziemy w żadnym mleku modyfikowanym, nawet tym najlepszym. Chodzi tu przede wszystkim o substancje, które pozytywnie wpływają na układ odpornościowy i stymulują jego prawidłowy rozwój. Z drugiej jednak strony karmienie piersią dziecka, które jest uczulone jest nie lada wyzwaniem i wymaga wielu wyrzeczeń i rezygnacji, niekiedy z ulubionych produktów. Dieta eliminacyjna wiążę się również z większym ryzykiem wystąpienia niedoborów. Dlatego konieczna jest szczególna dbałość o dobór produktów w codziennej diecie.
Przyjmując, że u Pani córeczki występuje skaza białkowa z diety należy wyeliminować: mleko (krowie, owcze, kozie) i jego przetwory (jogurty, kefiry, maślanki, napoje mleczne), sery twarogowe, sery żółte, produkty zawierające serwatkę, desery na bazie mleka, lody, kremy (w ciastkach), masło (masło roślinne jest zwykłą margaryną o niskiej jakości i nie jest ono polecane do smarowania pieczywa, lepiej wybierać margaryny bezmleczne o wysokiej jakości lub smarować pieczywo oliwą z oliwek), sosy zabielane śmietaną lub jogurtem, miksy tłuszczowe do smarowania zawierające w składzie tłuszcz mleczny, margaryny z dodatkiem masła, śmietana, pieczywo (niektóre zawierają mleko np. bułki maślane, drożdżówki, chałki), czekolada mleczna, ciastka, cukierki mleczne (np. krówki), niektóre wędliny drobnorozdrobnione (parówki, mortadela, mielonki, pasztety), zupy i sosy w proszku, sosy typu chrzanowy, czy tatarski, gotowe do spożycia potrawy (naleśniki, krokiety, gofry).
W związku z tym, że pani córka jest alergikiem, może również wykazywać reakcje alergiczne na inne pokarmy. Poza mlekiem silnie uczulające białka znajdują się także w orzechach, białku jaja kurzego (Żółto jest dozwolone jeśli nie będą występować u dziecka objawy reakcji alergicznych. Warto także dodać, że przypadku uczulenia na jaja kurze mogą wystąpić reakcje krzyżowe z mięsem kurcząt), czerwonym mięsie (zwłaszcza wołowina), miodzie, kakao, owocach cytrusowych oraz sokach cytrusowych (cytryna w herbacie to też cytrus), truskawkach, bananach, rybach, rybach wędzonych, (mięso, jeśli zwierzęta karmione były mączką rybną) owocach morza, grzybach. Z warzyw często uczulają pomidory, ziemniaki, papryka. Poza tym oczywiście nie są zalecane potrawy ciężkostrawne oraz wzdymające.
W przypadku alergii należy także pamiętać o tym, że występują tzw. reakcje krzyżowe. Spowodowane są one podobieństwem budowy danego alergenu, który może występować w różnych produktach. Dlatego w przypadku alergii na białka mleka krowiego nie można spożywać mleka i produktów wytwarzanych z mleka owczego, koziego, a także wołowiny. Spożycie tych produktów przez osobę uczuloną na białka mleka krowiego może wywołać reakcję alergiczną. Częstymi alergenami są także jabłko, marchew i seler. Dlatego warto być ostrożnym i obserwować, czy jeśli zje Pani któryś z tych produktów nie pojawią się również objawy alergiczne. Alergenność jabłek i marchwi zmniejsza się w wyniku obróbki termicznej, ponieważ niektóre alergeny są termolabilne.
Jeśli dziecko uczulone jest na β-karoten należy pamiętać, że jest on dodawany do margaryn czy makaronów. Zasada ta jednak nie dotyczy selera ponieważ wpływ temperatury może zarówno zwiększać jak i zmniejszać jego alergenność w zależności od alergenu. Warto zauważyć, że warzywa te są składnikami popularnych przypraw do zup jak mieszanki warzywne.
Należy także pamiętać, że niektóre alergeny jak np. ryby czy białko jaja mogą uczulać na drodze wziewnej (podczas gotowania, smażenia itp.) i reakcje alergiczne mogą występować nawet wtedy gdy dziecko przebywa w innym pomieszczeniu niż kuchnia.
Jeśli chodzi o produkty sojowe (mleko, jogurty) to z jednej strony są dobrą alternatywą w przypadku alergii na białka mleka krowiego, jednak soja również jest bardzo silnym alergenem.
Dieta matki karmiącej dziecko ze skazą białkową jest jak widać niezwykle trudna. Jednak jest wiele produktów, które można spożywać.
Co w zamian? Najmniej alergennymi mięsami są królik, indyk, jagnięcina. Wędliny najlepiej, tak jak Pani to robi, przygotowywać samemu w domu z pieczonego lub gotowanego mięsa (wtedy mamy pewność, że nie ma tam żadnych dodatków). Poza tym dozwolone są kasze, ryż, makarony (o ile dziecko nie jest uczulone na jaja), makarony ryżowe, margaryny bezmleczne, pieczywo bez dodatku mleka (na zakwasie), większość warzyw. Do swojej diety może Pani także włączyć mleko modyfikowane (w celu zapobiegnięcia wystąpienia niedoborów wapnia). Białko w takich mlekach jest „pocięte” na mniejsze kawałki przez co zmniejsza się jego alergenność. Jednak nie jest ono zbyt smaczne.
Jeśli brakuje Pani pomysłów na ciekawe posiłki polecam strony internetowe (w tym naszą www.przepisy-dla-dzieci.pl) gdzie na pewno znajdzie Pani wiele przepisów na bezmleczne posiłki, które często są modyfikacją tych tradycyjny potraw.
Nieodłącznym elementem zakupów powinno być czytanie etykiet na opakowaniach. niekiedy nawet jeśli nie ma w składzie danego alergenu, dany produkt może jednak zawierać jego minimalne ilości co związane jest z tym, że w zakładzie produkcyjnym składniki te są wykorzystywane do produkcji czegoś innego.
mgr Magdalena Uchman
Dietetyk
Przeczytaj także: Niedobór wapnia po urodzeniu dziecka
