Choroba wrzodowa
Autor: Magdalena Uchman
Proszę o pomoc w ustaleniu lekkostrawnej diety. Pół roku temu urodziłam dziecko, karmię piersią, wczoraj dowiedziałam się że mam wrzody żołądka. Jak powinna wyglądać moja dieta. Z góry dziękuję za pomoc. Zosia.
Choroba wrzodowa to cykliczne pojawianie się tak zwanych trawiennych wrzodów żołądka lub pierwszej części jelita cienkiego - dwunastnicy. Choroba wrzodowa żołądka należy do jednych z najczęściej występujących chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego. Zmiany chorobowe (wrzody), które wywołują dolegliwości to ubytki błony śluzowej żołądka, którym towarzyszy stan zapalny. Powstające wrzody są wynikiem zachwiania równowagi pomiędzy czynnikami drażniącymi takimi jak: kwas solny, pepsyna i ochronnymi (prawidłowo ukrwiona, pokryta śluzem błona śluzowa, prawidłowe procesy alkalizacji). Najczęstszą przyczyną choroby wrzodowej jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori, która jest w stanie bytować w kwaśnych warunkach światła żołądka. Bakteria ta produkuje toksyny, uszkadzające komórki błony śluzowej i wywołujące zapalenie. Do pozostałych czynników agresji zalicza się stres, przyjmowanie leków, zwłaszcza z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz używki: alkohol, kawa, tytoń.
Głównymi dolegliwościami w chorobie wrzodowej są bóle, najczęściej tępe, gniotące, piekące. Często połączone są z dolegliwością dyspeptycznymi jak zgaga, odbijania, nieregularne wypróżnienia czy nudności. Warto również podkreślić, że wielu chorych nie odczuwa żadnych dolegliwości, ponieważ ból w nadbrzuszu jest mało swoisty dla wrzodu trawiennego. Wrzody żołądka są poważną chorobą, związaną z potencjalnymi niebezpiecznymi powikłaniami.
Odpowiednia dieta jest ważnym elementem wspomagającym leczenie farmakologiczne i łagodzącym objawy chorobowe. W okresie leczenia zalecana jest dieta łatwostrawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Dodatkowo ogranicza się również ilość błonnika pokarmowego. Dieta ta jest bardzo podobna do diety matki karmiącej, która również powinna być lekkostrawna.
Wszystkie posiłki powinny być niewielkie objętościowo. Najlepiej spożywać 5-6 posiłków w ciągu dnia, spożywając je regularnie w równych odstępach czasu (co 2-3h). Spożywanie obfitych posiłków, wpływa niekorzystnie ponieważ zbyt duża objętość posiłków pobudza czynność wydzielniczą żołądka, prowadząc do nasilenia dolegliwości. Z diety osób z chorobą wrzodową powinny zniknąć: tłuste mięsa i wędliny, ciemne i świeże pieczywo, sery żółte, topione, pleśniowe, pokarmy wędzone, produkty o dużej zawartości cukrów prostych (słodycze), ciężkie zawiesiste sosy, zupy przygotowywane na mięsnych/kostnych wywarach, kostki bulionowe, zupy zaprawiane śmietaną lub zasmażane, mocne kakao, mocna kawa, herbata, napoje gazowane. Ograniczeniu podlegają również pikantne przyprawy, które pobudzają działalność wydzielniczą żołądka: pieprz, ocet, chrzan, musztarda, ketchup, cebula, czosnek, sos sojowy, ostre marynaty.
Należy całkowicie zrezygnować lub znacznie ograniczyć spożycie soli i słonych produktów/potraw. Poza tym należy unikać pokarmów, które wywołują lub nasilają dolegliwości bólowe kierując się własnymi odczuciami i indywidualną tolerancją.
Codzienny jadłospis osób z chorobą wrzodową powinien opierać się na nabiale z ograniczoną ilością tłuszczu, drobnych kaszach i makaronach, jasnym pieczywie (należy unikać świeżego pieczywa), chudym mięsie i wędlinach, zupach na wywarach warzywnych, warzywach (na surowo dozwolone są głównie młode warzywa), dojrzałych owocach pozbawionych skórki. Zalecane jest również zrezygnowanie z niektórych technik kulinarnych np. ze smażenia i pieczenia potraw z dodatkiem tłuszczu. Zastąpić je należy gotowaniem w wodzie lub na parze, duszeniem bez wcześniejszego obsmażania oraz pieczeniem w folii, pergaminie albo specjalnym rękawie foliowym. W celu poprawienia smaku i zapachu potraw dozwolonych w diecie zaleca się dodawanie łagodnych przypraw takich jak koperek, natka pietruszki, bazylia. Ważnym czynnikiem jest również temperatura spożywanych posiłków – nie powinny one być ani zbyt zimne, ani zbyt gorące, ponieważ może to powodować przekrwienie błony śluzowej żołądka nasilające dolegliwości.
mgr Magdalena Uchman
Dietetyk
Przeczytaj także: Owoce a karmienie piersią
