Próchnica u dzieci
Autor: Katarzyna Bałdysz
We wcześniejszym artykule przybliżyłam zagadnienie uzębienia u dzieci, poszczególnych etapów rozwoju ząbków, a także czynników wpływających na ich rozwój, kładąc szczególny nacisk na te, które mogą doprowadzić do nieprawidłowości w kształtowaniu się zębów u dziecka.
Teraz chciałabym zwrócić szczególną uwagę rodziców na rozwój próchnicy u naszych pociech. Choroba ta stanowi bardzo duży problem w społeczeństwie Polskim i dotyczy zarówno osób dorosłych jak i dzieci. W Polsce odsetek dzieci chorych na próchnice należy do jednych z najwyższych w Europie. Podczas II edycji programu „Chroń dziecięcy uśmiech” przebadano 8600 dzieci z pięciu województw: mazowieckiego, łódzkiego, podlaskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego. Wyniki tych badań były mocno niepokojące. Wykazano, że aż 73% dzieci ma próchnicę, a na jedno dziecko przypadają średnio 3 zęby objęte tą chorobą.
Jak powstaje próchnica?
Próchnica u dzieci jest chorobą infekcyjną. Wyróżniamy cztery główne czynniki w rozwoju próchnicy u dzieci:
• Bakterie próchnicotwórcze.
• Znaczna ilość węglowodanów prostych w diecie dziecka, podlegających procesowi fermentacji w okolicach dziąseł dziecka.
• Podatność zęba.
• Czas w trakcie którego zęby narażone są na wyżej wymienione czynniki.
Za rozwój próchnicy odpowiadają głównie bakterię z grupy Streptoccocus mutans, a w mniejszym stopniu inne jak np. Lactobacillus acidophilus. Głównym substratem odżywczym w przypadku pierwszego rodzaju bakterii jest sacharoza, którą dostarczamy dziecku w słodkich napojach i posiłkach. Bakterie te rozkładają sacharozę, wydzielając jednocześnie kwas mlekowy, który obniża PH w jamie ustnej. Obecność kwasu mlekowego powoduje znaczne uwalnianie jonów fosforu i wapnia ze szkliwa zębów, co prowadzi do jego osłabienia i wytworzenia ubytku, który z czasem powiększa się w głąb tkanki zęba, powodując ból przy dotarciu do nerwów zęba.
Niewiele mam zdaje sobie sprawę z tego, że głównym źródłem infekcji buzi dziecka drobnoustrojami próchnicotwórczymi są często one same. Związane jest to z występowaniem próchnicy u mamy dziecka połączonego z nieprawidłowymi nawykami związanymi z czynnościami karmienia dziecka np. oblizywaniem łyżeczki dziecka, smoczka dziecka, całowania malca w usta. Bakterie z jamy ustnej mamy dostają się wówczas wraz z śliną do jamy ustnej dziecka. Należy tu nadmienić, że rozwój próchnicy u małych dzieci jest znacznie szybszy niż u osób dorosłych, ponieważ zęby mleczne przez swoją delikatniejszą budowę wykazują znacznie większą podatność na tworzenie ubytków.
Gdy bakterie zasiedlą już jamę ustną malucha, doskonałe środowisko do ich rozwoju tworzymy poprzez częste podawanie dziecku słodkich napoi, posiłków, czy usypianie dziecka z butelką słodkiego płynu (główna przyczyna rozwoju próchnicy butelkowej). Zapewniamy wówczas bakteriom stały dowóz substratów odżywczych.
Już za tydzień kolejna część artykułu pt: "Jak zapobiegać i leczyć próchnicę."
mgr inż. Katarzyna Bałdysz
Dietetyk
Przeczytaj także: Zęby mleczne- co każda mama powinna wiedzieć
