Skaza białkowa – dieta dziecka powyżej 1 roku życia
Autor: Alicja Hojda
Skazą białkową potocznie nazywamy alergię pokarmową na białka mleka krowiego. Jedynym sposobem leczenia tej choroby jest całkowite wyeliminowanie z diety mleka krowiego, jego przetworów i produktów z ich dodatkiem. Zaleca się też rezygnację z mięsa wołowego i cielęcego. Z uwagi na podobieństwo struktury białka do mleka krowiego, mleko kozie również nie powinno być podawane dzieciom ze skazą białkową.
W przypadku niemowląt leczenie dietetyczne jest dosyć proste. W przypadku karmienia naturalnego mama przechodzi na dietę bezmleczną, a w przypadku karmienia sztucznego stosuje się specjalne mieszanki mlekozastępcze, w których struktura białka jest „pocięta” na mniejsze, nie uczulające cząsteczki. Przy rozszerzaniu diety unikamy niedozwolonych produktów, a pozostałe podajemy wg schematu żywienia.
Trudności pojawiają się, kiedy dziecko rośnie i jego dieta staje się zbliżona do sposobu żywienia dorosłych. Stopniowo zmniejsza się ilość wypijanego mleka (mieszanki mlekozastępczej), a zwiększa różnorodność produktów z innych grup. Z uwagi na to, że produkty mleczne są głównym źródłem wapnia, trzeba zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią podaż innych produktów bogatych w ten pierwiastek w diecie dzieci, które nie mogą jeść produktów mlecznych. Najlepiej, jeśli dziecko wciąż pije około pół litra mieszanki mlekozastępczej. Starsze dzieci jednak, z uwagi na ich specyficzny smak, często nie chcą tego robić, dlatego ich dieta powinna obfitować w warzywa, takie jak: kapusta włoska, kapusta biała, szpinak, jarmuż, brokuły, brukselka, boćwina, fasolka szparagowa, orzechy, sezam, pestki dyni, słonecznika, migdały, suszone figi, morele, nasiona roślin strączkowych, zawłaszcza soja, fasola, bób, sardynki. Zamiast zwykłego mleka i zamiennie z preparatami mlekozastępczymi kilkulatkom można podawać wzbogacone w wapń napoje (sojowe, ryżowe, migdałowe, owsiane). Pomimo, że wiele produktów roślinnych jest bogatych w wapń, to niestety z powodu obecności kwasu szczawiowego, fitynowego, nierozpuszczalnego błonnika pokarmowego, fosforu oraz tłuszczu, jest on słabiej przyswajalny przez organizm niż wapń z mleka i jego przetworów. Składnikami poprawiającymi wchłanianie wapnia w jelicie, oprócz składników mleka (laktoza, kazeina), są niektóre aminokwasy (lizyna, arginina), witamina D, błonnik rozpuszczalny (inulina), prebiotyki (fruktooligosacharydy).
Przykładowy jadłospis dla dziecka w wieku 2-3 lata (norma: 500 mg wapnia) znajduje się poniżej.
• Śniadanie: owsianka z figami (płatki owsiane – 50 g, figi – 20 g/2 szt., Bebilon Pepti – 150 ml)
• II Śniadanie: kanapka z pastą sojową i surówka z cykorii (bułka grahamka -40 g, margaryna bezmleczna – 5 g, pasta sojowa – 1 łyżka, cykoria – 50 g, jabłko – 30 g, natka pietruszki – 1 łyżeczka, sok z cytryny – 1 łyżeczka, oliwa z oliwek – 1 łyżeczka)
• Obiad: zupa krem z brokułów (brokuły – 50 g, włoszczyzna – 50 g, Bebilon Pepti – 50 ml, przyprawy, zioła, czosnek)
kurczak z fasolką szparagową i buraczkiem (mięso z piersi kurczaka – 35 g, fasolka szparagowa – 50 g, burak czerwony – 50 g, ziemniak – 50 g, olej rzepakowy – 10 g, koperek – 1 łyżeczka)
• Podwieczorek: biszkopt i napój ryżowy (biszkopt – 35 g, napój ryżowy wzbogacony wapniem – 200 ml)
• Kolacja: sandacz „po grecku” z pieczywem (sandacz świeży – 30 g, włoszczyzna – 70 g, koncentrat pomidorowy – 20 g, oliwa z oliwek – 10 g, prażone płatki migdałów – 10 g, przyprawy, chleb pełnoziarnisty – 35 g)
Do posiłków i pomiędzy nimi należy podawać niesłodzone napoje: wodę, herbatki owocowe i ziołowe, kawę zbożową, rozcieńczone soki owocowe (w proporcji 1:4)
mgr Alicja Hojda
Dietetyk
Przeczytaj także: Przykładowy jadłospis dla dziecka ze skazą białkową
