Anemia u dzieci – przyczyny i zapobieganie
Autor: Marta Hyla
Anemia to potoczna nazwa choroby zwanej niedokrwistością. Choroba ta objawia się zbyt małą ilością czerwonych krwinek, hemoglobiny i zawartego w nich żelaza, w stosunku do potrzeb organizmu. U dzieci i niemowląt niedokrwistość jest szczególnie niebezpieczna, gdyż może przyczynić się do ich gorszego rozwoju psychomotorycznego i spowodować upośledzenie zdolności poznawczych.
Do wystąpienia niedoborów żelaza u niemowląt i dzieci przyczynia się głównie niedostateczne spożycie tego pierwiastka wraz z pożywieniem. Pamiętajmy, że karmienie piersią co najmniej przez pierwsze 6 miesięcy życia niemowlęcia, chroni je przed niedokrwistością. Pomimo tego, że mleko kobiece zawiera niewiele żelaza (tylko 0,1 mg/100 ml), to jest ono przyswajalne na poziomie 50%, co klasyfikuje je na pierwszym miejscu pod względem przyswajalności ze wszystkich produktów spożywczych (dla porównania mleko krowie zawiera tyle samo żelaza, lecz jego przyswajalność to tylko 4%).
Gdy niemowlę wkroczy w 7 miesiąc życia, rezerwy żelaza, które zmagazynowało będąc w brzuszku mamy, są już wyczerpane. Samo karmienie piersią nie zaspokaja już zapotrzebowania na ten składnik, dlatego w tym okresie rozszerza się dietę niemowląt poprzez wprowadzanie takich produktów jak mięso, warzywa, żółtko jaja (wg schematu żywienia!). W żywieniu sztucznym niemowląt zarówno mleko początkowe, jak i mleko następne wzbogacane są w żelazo. Jednak także w przypadku sztucznego karmienia rozszerzenie diety zgodnie ze schematem żywienia niemowląt jest konieczne w celu ochrony przed wystąpieniem anemii.
W przypadku dzieci starszych również sposób żywienia ma zasadnicze znaczenie w prewencji niedokrwistości. Należy zwrócić uwagę na to, aby w diecie dziecka nie brakowało produktów spożywczych o wysokiej zawartości dobrze przyswajalnego żelaza. Pamiętajmy, że żelazo zawarte w produktach pochodzenia zwierzęcego wchłania się znacznie lepiej (15-20%), niż żelazo zawarte w produktach roślinnych (1-10%). Zapotrzebowanie na żelazo dla niemowląt powyżej 6 m.ż. określono na 11mg/dzień, dla dzieci w wieku od 1-3 lat na 7 mg/dzień, dla dzieci starszych na 10 mg/dzień (Instytut Żywości i Żywienia, 2010).
W tabeli poniżej przedstawiono orientacyjną zawartość żelaza w produktach spożywczych.
Zawartość żelaza:
| w 100g produktu | Produkt |
|---|---|
| > 10 mg 5 – 10 mg 2,5 – 5 mg 1,5 – 2,5 mg 0,75 – 1,5 mg < 0,75 mg |
wątróbka, otręby pszenne, pestki dyni żółtko jaja, zarodki pszenne, suche nasiona roślin strączkowych, sezam wołowina (polędwica), cielęcina (łopatka), płatki jęczmienne, orzechy laskowe i arachidowe, szpinak, kasza gryczana, kasza jaglana, chleb pełnoziarnisty, słonecznik, kiełki soczewicy cielęcina (udziec), chude wędliny, buraki, kasza jęczmienna, banany suszone, rodzynki, chleb graham, orzechy włoskie, szczaw tuńczyk, łosoś, brokuły, brukselka, rzodkiewka, ryż brązowy, maliny, chleb pszenny, płatki kukurydziane, kasza manna ser żółty, kalafior, seler, pomidor, kapusta kiszona, marchew, cebula, brzoskwinie, morele, śliwki, melon, banan |
Źródło:(Instytut Żywości i Żywienia, 2010)
mgr inż. Marta Hyla
Dietetyk
Przeczytaj także: Anemia- problem niemowląt
