Jajka kurze pod lupą
Autor: Anna Baczyńska
Jajko króluje na polskich stołach w Święta Wielkanocne. Obok żurku i maślanego baranka to właśnie jajka kojarzą się ze śniadaniem wielkanocnym. Jemy je z majonezem, w sosie chrzanowym, jako jajka na miękko, na twardo, jajecznicę, jajko sadzone, w koszulkach, jako składnik sałatek, past, naleśników, pierogów, ciast, ciasteczek i wielu innych. Jajko ma bardzo szerokie zastosowanie. A czy zastanawiamy się skąd pochodzą jajka, które tak często spożywamy? Jaką mają wartość odżywczą i co było pierwsze – jajko, czy kura?
Jajko kurze pod względem składu aminokwasowego jest doskonałym produktem, a jego białko służy za wzorzec innych białek. Dlaczego? Ponieważ jajko zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, z których człowiek buduje swój organizm, a których sam nie potrafi wytwarzać. Jajko to nie tylko bogactwo witamin, ale także lecytyny, która jest pogromcą tłuszczu, zapobiega powstawaniu blaszki miażdżycowej, a przez zawarty w niej kwas linolowy reguluje ciśnienie krwi, działa przeciwzapalnie i przeciwzakrzepowo, dzięki lecytynie łatwiej się uczymy, skupiamy i koncentrujemy. Ksantofil i luteina, które są odpowiedzialne za barwę żółtka, chronią oczy przed szkodliwym promieniowaniem UV, wymiatają wolne rodniki, zapobiegają uszkodzeniom naczynek gałki ocznej. Jajka to świetne źródło minerałów, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E) i z grupy B, dlatego ich regularne spożywanie poprawia kondycję i wygląd naszej skóry, a także wzmacnia kości.
Wbrew powszechnemu przekonaniu jajko obniża poziom cholesterolu za sprawą zawartych w nim substancji: lecytyny i kwasów omega-3. Światowa Organizacja Zdrowia dopuszcza jedzenie 10 jajek tygodniowo, łącznie z tymi użytymi do ciast, panierek, sałatek. Jednak u osób chorych na hipercholesterolemię lub kamicę pęcherzyka/przewodów żółciowych zaleca się zmniejszenie ilości żółtek.
Jakie jajka wybierać?
Jeśli masz zaprzyjaźnionego rolnika, który hoduje kury, to nie zastanawiaj się i podpisz z nim kontrakt na jajka! Jajka kupione w sklepie czy w supermarkecie są oznaczone stempelkiem, znajdziesz na nim m.in. informację o sposobie hodowli kury, która to jajko zniosła. Jajka z cyfrą:
„0” pochodzą z hodowli ekologicznej. Oznacza to, że kura żyła w komfortowych i luksusowych warunkach, zawsze, kiedy miała na to ochotę mogła wyjść na spacer na łono natury w poszukiwaniu robaków i roślin. Te jajka mają najwyższą wartość odżywczą, pochodzą od „szczęśliwych kur”.
„1” pochodzą z hodowli z wolnym wybiegiem. Taka kura jest chowana w podobnych warunkach, co jej eko przyjaciółki, ale zamykana jest na noc w kurniku. Jajka od takich kur również mają wysoką wartość odżywczą.
„2” pochodzą z chowu ściółkowego. Kura spędza całe życie w zamkniętym pomieszczeniu, jednak może się swobodnie poruszać, chodzi po słomie, znosi jajka, ale nigdy nie ujrzy promieni słonecznych i zielonej trawy.
„3” pochodzą z chowu klatkowego, który jest bardzo przykry i niehumanitarny. Kura całe życie jest zamknięta w klatce, nie ma możliwości chodzenia. Karmiona jest za pomocą sond pożywieniem marnej jakości, nie ma dostępu do słońca i świeżego powietrza, często choruje, żyje krótko. Jedyny cel to masowa produkcja jajek, pieniądze, bez najmniejszej troski o dobro kur. Mam wątpliwości czy jedzenie takich jajek wyjdzie nam na dobre. Są jednak najtańsze ze wszystkich, ale czy „tani” oznacza „dobry jakościowo”?
Anna Baczyńska
Dietetyk
Przeczytaj także: Co jeść, aby nie przytyć w święta Wielkanocne? Pysznie, zdrowo, kolorowo!
