Zasady karmienia dziecka urodzonego przedwcześnie w warunkach domowych.
Autor: Paulina Wieczorek
Gdy wcześniak wraca z długiego pobytu na oddziale intensywnej opieki medycznej do domu, należy ostrożnie i cierpliwie zaplanować karmienie (rodzaje, ilość i godziny posiłków).
Podobnie, jak miało to miejsce w szpitalu będzie to bardzo czasochłonne. Matka niekiedy musi naprawdę poeksperymentować z różnymi smoczkami, buteleczkami czy również pozycjami do karmienia. Dziecko urodzone przed czasem, w porównaniu z dzieckiem donoszonym- wolniej spożywa posiłek i szybciej się męczy. Dlatego pokarm powinien być podawany częściej i w małych porcjach. W zależności od tego, jakie dziecko robi postępy, okażę się, czy będzie potrzeba karmienia mieszankami dla wcześniaków. Rodzice takiego dzieciątka często w domu używają butelek, które były stosowane podczas pobytu w szpitalu. Tutaj należy zaobserwować, czy aby na pewno, to co się szybciej sprawdziło w warunkach szpitalnych, może nie sprawdzić się w domu, ponieważ dziecko w szybkim tempie się rozwija.
Oto kilka problemów, na które rodzice wcześniaka musza być przygotowani podczas karmienia w warunkach domowych:
-Senność: Wcześniaki szybko się męczą, zatem czasem wolą spać niż jeść. Należy pamiętać o bardzo istotnym aspekcie regularnego jedzenia. Trzeba pilnować, aby dziecko nie zasnęło przy spożywaniu posiłku. Każdy jednak ma swoje sposoby na przebudzenie małego śpioszka. Ale powinno się to odbywać bardzo delikatnie np. poprzez lekkie odchylenie kołderki, pokropienie warg mlekiem, czy również przewinięcie pieluszki.
-Wstrzymywanie oddechu: U dzieci urodzonych przedwcześnie, w szczególności u tych, których po urodzeniu wystąpiły zaburzenia koordynacji ssania oraz oddechu, zapominają o zaczerpnięciu powietrza w trakcie ssania pokarmu. W takiej sytuacji, matka bardzo się niepokoi a dziecko męczy. Podczas karmienia należy być czujnym i bacznie obserwować reakcje dziecka. Gdy nie zrobi ono wdechu po kilku ruchach ssania lub ssąc i zrobi się blade, to nie należy wpadać w panikę a natychmiast odstawić od piersi lub butelki, i spokojnie poczekać, aż złapie oddech. Kiedy rodzice zaobserwują, że ich dziecko przy każdym karmieniu wstrzymuje oddech, to odstawić trzeba pokarm, co trzeci lub czwarty ruch ssania.
- Awersja oralna: Co oznacza, ten termin? Mianowicie w przypadku wcześniaków oznacza niechęć dziecka do wszystkiego, co znajduje się w pobliżu jego buzi. Po tygodniach spędzonych na oddziale intensywnej opieki nad noworodkiem, może kojarzyć buzię z nieprzyjemnymi przeżyciami (rurki do dokarmiania, do wentylowania, do odsysania itp.). Trzeba brać to pod wzgląd i dbać, aby dziecko nabrało przyjemniejszych skojarzeń np. dotykać czułym gestem wokół ust, dając do ssania smoczek lub kciuk.
-Refluks: To przypadłość częsta wśród wcześniaczków, ponieważ nie mają w pełni rozwiniętego układu pokarmowego. Dlatego są skłonne do częstego ulewania oraz do refleksu żołądkowo- przełykowego.
-Wprowadzanie stałych pokarmów: Tak, jak i w przypadku dzieci urodzonych w terminie, wcześniaki mogą zacząć przyjmować pokarmy stałe pomiędzy czwartym a szóstym miesiącem życia. Musimy być jednak cierpliwi -licząc od terminu, w którym powinno się narodzić. W zależności ,w jakim tempie dziecko się rozwija, trzeba wstrzymać się z urozmaiceniem diety, aż maleństwo będzie na to gotowe.
Pamiętajmy, że jemu znacznie trudniej jest przyjmować stałe pokarmy, zwłaszcza te zawierające duże kawałki.
Przed podjęciem decyzji o wprowadzeniu produktów stałych do jadłospisu, należałoby zapoznać się z następującymi wskazówkami. Dotyczą one również dzieci urodzonych w terminie:
-Prawidłowe trzymanie główki: gdy tego nie robi w dobry sposób, pod żadnym pozorem nie podawać papek, a jedynie przeczekać do siódmego miesiąca, kiedy to dziecko powinno już samodzielnie siedzieć. W przypadku wcześniaków, może być to nieco później.
-Brak odruchu wypychania języka: Niemowlęta, dzięki takiemu właśnie odruchowi wypychają obce ciała z ust. Stanowi to ochronę przed zadławieniem. Jak sprawdzić, czy odruch już zanikł? np. poprzez włożenie do buzi maleństwa odrobinę kleiku ryżowego z mlekiem (używając specjalnego kubka z dzióbkiem, łyżeczki lub palca). Gdy przy każdej takiej próbie pokarm jest wypychany językiem, oznacza to, że dziecko nie jest przygotowane do karmienia łyżeczką (wciąż utrzymuje się odruch).
-Dziecko przejawia zainteresowanie i sięga po jedzenie ze stołu.
-Potrafi poruszać językiem do przodu i do tyłu, w górę i w dół.
- Potrafi wciągnąć dolną wargę i dzięki temu może zbierać jedzenie z łyżeczki.
Dzieci urodzone przedterminowo są bardzo dzielne i szybko nadganiają rówieśników , dlatego jak i oni wymaga optymalnej diety. Dla rodziców jest to nie lada wyzwanie, należy więc być spokojnym i cierpliwym. Zawsze obserwując swoje maleństwo podczas karmienia, z uwzględnieniem opisanych powyżej wskazówek na pewno dziecko będzie się zdrowo rozwijało.
mgr Paulina Wieczorek
Dietetyk
Przeczytaj także: Coca-cola w diecie dziecka
