Żywienie, a najczęstsze dolegliwości ciężarnych
Autor: Adrianna Jurczak
Okres ciąży charakteryzuje się szeregiem zmian fizjologicznych, w tym przestawieniem metabolizmu kobiety. Przestrój wielu funkcji i wszystkie zmiany zachodzące w organizmie mogą często powodować występowanie różnych nieprzyjemnych dolegliwości. Przebieg wielu z nich można złagodzić poprzez odpowiednie modyfikacje żywieniowe.. [2]
Nudności i wymioty
Zarówno nudności, jak i wymioty stanowią jedne z najczęstszych przypadłości ciężarnych. Dotyczą one od 50-90% kobiet. W celu ograniczenia tych nieprzyjemnych dolegliwości należy przede wszystkim:
• spożywać niewielkie porcje posiłków w krótkich odstępach czasu, o względnie stałych porach (odstępny 2-3h). Mogą to być chude przetwory mleczne, owoce, czy kawałki lekkich, nie wzdymających warzyw.
• problem ten można zniwelować dzięki zjedzeniu na czczo suchej przekąski jak np. sucharki, wafle ryżowe, pieczywo chrupkie lub pełnoziarniste płatki zbożowe.
• potwierdzonym przez wiele ciężarnych sposobem na radzenie sobie z porannymi nudnościami jest picie naturalnej herbatki imbirowej.
• wypijanie odpowiedniej ilości wody również pomaga zachować równowagę organizmu i może przyczynić się do zmniejszenia dolegliwości. (1,5-2 l na dzień ). [1]
Zgaga
Kolejnym problemem, który może doskwierać ciężarnym jest nadmiar kwaśnej treści żołądkowej, który przedostaje się do przełyku. Zgaga objawia się pieczącym bólem zlokalizowanym w okolicy zamostkowej. [1]
Ciężarna, która cierpi na tą dolegliwość powinna ze swojego jadłospisu wyeliminować pokarmy tłuste, smażone i przetworzone, gdyż opóźniają one opróżnianie żołądka. Należy także unikać spożywania nadmiernych ilości czekolady, wyrobów czekoladowych i kakao. Produkty te mogą powodować podwyższenie ciśnienia wewnątrzżołądkowego i wzrost nieprzyjemnych dolegliwości. Przeciwwskazana jest również kawa i mięta, gdyż mogą nasilić objawy. Do produktów, które wzmagają tą przypadłość należą owoce cytrusowe, potrawy kwaśne, sok pomidorowy, ostre przyprawy i warzywa cebulowe.
Posiłki należy spożywać powoli, dokładnie przeżuwając. Nawadnianie organizmu przy pomocy niegazowanych napojów powinno następować między posiłkami, a nie w ich trakcie. Ulgę ciężarnej może przynieść spożywanie produktów odkwaszających, czyli mleka i naturalnych jego przetworów. Dolegliwości związane ze zgagą mogą być także spowodowane jedzeniem posiłków tuż przed snem. Z tego względu należy ostatni posiłek spożyć nie później niż 2 godziny przed zaśnięciem. Ulgę może przynieść także spanie na płaskim podłożu, w związku z tym ciężarna nie powinna używać dużych i wypchanych poduszek. [3]
Zaparcia
Kolejną męczącą dolegliwością, z którą nierzadko zmagają się ciężarne są zaparcia. W takim przypadku należy stosować dietę bogatoresztkową, czyli obfitującą w błonnik. Do produktów o wysokiej zawartości włókna pokarmowego należą między innymi grube kasze, pieczywo pełnoziarniste, płatki owsiane, otręby oraz warzywa i owoce. Należy włączyć do diety także fermentowane produkty mleczne, które mogą łagodzić objawy. Przyczyną zaparć może być niedostateczne dostarczenie płynów do organizmu, dlatego należy zwiększyć ich podaż do ok. 3 litrów dziennie. [1]
Jeżeli dolegliwości są częste i o dużym nasileniu pomocne może być spożywanie suszonych owoców w niewielkich ilościach między głównymi posiłkami. Dobrym rozwiązaniem są suszone śliwki i morele, rodzynki. Pomocne może okazać się także picie naparu z siemienia lnianego, soku z kiszonej kapusty, a także na czczo szklanki ciepłej wody z łyżeczką miodu.
Przeciwwskazane jest picie przeczyszczających herbatek ziołowych, czy ziół w tabletkach. Zawarte w nich składniki nie są zalecane podczas ciąży, ponieważ efektem ubocznym ich działania mogą być skurcze macicy, a nawet przedwczesny poród. [1]
Infekcje dróg moczowych
Zakażenia bakteryjne dróg moczowych także często występują w okresie ciąży. Jest to niewątpliwie problem bardzo poważny i należy zasięgnąć w tej kwestii porady lekarza. Najczęściej w takich przypadkach zalecane jest fachowe leczenie farmakologiczne, gdyż nieleczone infekcje mogą nieść za sobą poważne powikłania zarówno dla matki, jak i dla płodu.
Nie mniej jednak pomoc dietetyczna również wspomaga leczenie farmakologiczne. W takich sytuacjach jadłospis ciężarnej powinien obfitować w produkty bogate w witaminę C. Odpowiednia podaż tej właśnie witaminy wpłynie korzystnie na ustrój ciężarnej poprzez zakwaszenie moczu. Taka sytuacja sprawi, że rozwój bakterii będzie utrudniony i może być to pomocne działanie na drodze do całkowitego wyleczenia przy jednoczesnym leczeniu farmakologicznym. Dowiedziono również, że obecność flawonoidów znacząco utrudnia osadzanie się bakterii na nabłonku dróg moczowych. Z tego względu w diecie kobiety w ciąży, która cierpi na tego rodzaju infekcje powinien znaleźć się sok z żurawin, który jest bogatym źródłem tych substancji. [1,3]
Adrianna Jurczak
Dietetyk
Przeczytaj także: Żylaki w ciąży
Bibliografia:
1.Szostak-Węgierek D. Znaczenie prawidłowego żywienia się kobiety podczas ciąży. w: Żywienie kobiet w ciąży. Porady lekarzy i dietetyków. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2012
2.Świątkowska D., Poradnik żywienia kobiet w ciąży. pod red. Klinika Położnictwa i Ginekologii Instytutu Matki i Dziecka. Warszawa, 2012
3.Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2009
