Niedoceniana kapusta
Kapusta (Brassica L.) należy do warzyw kapustnych. W Polsce najbardziej popularne odmiany kapusty to kapusta głowiasta biała, kapusta głowiasta czerwona, kapusta włoska i kapusta pekińska. Spośród wszystkich świeżych warzyw kapusta stanowi trzeci produkt eksportowy Polski. Kiedyś bardzo popularna na polskich stołach, ze względu na niską cenę, trwałość, prawie całoroczną dostępność i cechy smakowe. Obecnie ma opinie ciężkostrawnej, niezbyt zdrowej i pospolitej jarzyny. Spożycie kapusty w Polsce spada i wynosi ok. 10 kg/rok na osobę.
Spadek spożycia kapusty to niekorzystna tendencja, ponieważ warzywo to wykazują wiele właściwości prozdrowotnych. Kapusta zawiera wiele substancji o silnych właściwościach przeciwutleniających, które chronią organizm przed nowotworami. Wykazano, że spożycie kapusty pomaga w prewencji raka piersi, okrężnicy i prostaty oraz zmniejsza poziom „złego cholesterolu” LDL we krwi.
Kapusta zawiera mało tłuszczów i cukrów, przez co jest produktem niskokalorycznym. Surowa kapusta biała, czerwona i włoska zawierają ok 25 kcal/ 100g, natomiast kapusta pekińska ok 10kcal/100g. Kapusta gotowana zawiera 50kcal/100g. Wbrew opiniom kapusta jest lekkostrawna, pod warunkiem, że nie utopimy jej w tłuszczu z kiełbasy czy boczku.
Spożycie 150 g kapusty pokrywa 100% dziennego zapotrzebowania na witaminę K oraz połowę zapotrzebowania na witaminę C. Kapusta zawiera również witaminy z grupy B (B1, B5, B6) oraz witaminę E. Składniki mineralne znajdujące się w kapuście to głównie żelazo, magnez i cynk.
Kapusta zawiera związki siarki, które odpowiadają za jej specyficzny zapach, powstający podczas gotowania. Sama siarka korzystnie wpływa na stan skóry, włosów i paznokci.
Picie soku z kapusty wzmacnia odporność, pomaga na anemię i obrzęki spowodowane nadmiernym zatrzymywaniem płynów w organizmie. Sok kapuściany to lekarstwo na wrzody żołądka. Natomiast liście kapusty można stosować jako okłady na bóle reumatyczne i neurologiczne oraz przy leczeniu małych ran i wrzodów. Kobietom karmiącym poleca się okłady z kapusty na bolące piersi.
Niestety kapusta należy do produktów, które wywołują wzdęcia. Aby zapobiec dolegliwościom ze strony układu pokarmowego, należy dodać do kapusty odpowiednie przyprawy. Jedną z najskuteczniejszych przypraw eliminującą wzdęcia jest kminek. Do dań z kapusty możemy również dodać majeranek, anyż, oregano, liście laurowe, imbir, cząber. Przyprawy te działają rozkurczowo, hamują fermentację i pobudzają trawienie.
Na kapustę muszą uważać osoby, które mają problemy z tarczycą. Kapusta zawiera substancje wolotwórcze, które ograniczają przyswajanie jodu z pożywienia. Dotyczy to głównie kapusty surowej, natomiast gotowanie obniża zawartość tych substancji o 30%. Mimo wszystko, spożycie kapusty powinno być przez takie osoby ograniczone.
Natomiast osoby zdrowe zachęca się do powrotu do tradycyjnych potraw takich jak kapuśniak czy gołąbki, ponieważ zwiększenie spożycia niedocenianej kapusta może bardzo korzystnie wpłynąć na nasze zdrowie.
mgr inż. Paulina Tortyna
Dietetyk
Przeczytaj także: Nasiona roślin strączkowych, mięso i ryby w żywieniu dzieci