Rodzaje nietolerancji pokarmowych
Nieprawidłowa reakcja organizmu na wybrane pokarmy może występować w każdym wieku i skutkować wieloma niepożądanymi dolegliwościami. Dzieci są szczególnie narażone na tego typu reakcje organizmu. W bardzo wczesnym etapie swojego życia, bo już nawet podczas karmienia piersią lub w trakcie podawania mieszanki mlecznej dzieci mogą mieć kontakt z obcym alergenem pokarmowym. Najczęściej występującą alergią u dzieci w przedziale wiekowym 0-3 lata jest alergia na białka mleka krowiego.
Rodzaje nietolerancji pokarmowych:
1. Nieimmunologiczna nadwrażliwość pokarmowa - pojawia się ona w trakcie spożycia pokarmu bądź dodatku do żywności, reakcja ta może wystąpić również na drobnoustroje zawarte w zanieczyszczonej żywności.
2. Nietolerancje enzymatyczne – do ich występowania dochodzi podczas zaburzonego wchłaniania węglowodanów, jest to ściśle związane z brakiem enzymów niezbędnych do ich prawidłowego rozkładu. Niedobór tych enzymów może wynikać z powodu choroby układu pokarmowego bądź ma podłoże genetyczne.
3. Nietolerancje farmakologiczne i/lub chemiczne – jak sama nazwa wskazuje, nietolerancje te są związane z substancjami farmakologicznymi albo chemicznymi występującymi w pożywieniu.
Produkty spożywcze, w które zawierają substancję powodujące nietolerancję farmakologiczną:
Histamina |
Wołowina, cielęcina, pomidory, szpinak, sery dojrzewające, łosoś, skorupiaki, śledzie konserwowe i wędzone. |
Tyramina |
Czekolada, kakao, drożdże piwne, sery dojrzewające. |
Serotonina |
Banany, pomarańcze, śliwki, pomidory. |
Tryptamina |
Pomidory, wieprzowina, sery dojrzewające. |
Fenyloetyloamina |
Czekolada. |
4. Nietolerancje idiopatyczne – nietolerancje związane ze spożyciem pokarmów, które zawierają barwniki, konserwanty spożywcze oraz przeciwutleniacze.
5. Alergia pokarmowa – jest to niewłaściwa, odbiegająca od normy reakcja ze strony układu immunologicznego na składniki pokarmu.
Najczęściej występujące alergeny pokarmowe:
Niemowlęta |
Białko mleka krowiego, soja. |
Dzieci młodsze |
Białko mleka krowiego, jaja kurze, orzeszki ziemne, soja, pszenica, orzechy laskowe i włoskie, ryby, skorupiaki. |
Młodzież |
Orzeszki ziemne, orzechy laskowe i włoskie, ryby i skorupiaki. |
Dieta eliminacyjna:
Aby potwierdzić podejrzenie alergii należy wyeliminować z diety te produkty, które są potencjalnym źródłem alergizującym na okres 2 – 4 tygodni. Jeżeli po ponownym włączeniu produktów mogących powodować alergię mamy do czynienia ze wznową dolegliwości, zyskujemy podstawy do diagnozy wstępnej. Leczenie nietolerancji oraz alergii pokarmowej polega na wyłączeniu produktu potencjalnie alergizującego z diety dziecka na czas 6 – 12 miesięcy, po upływie tego czasu pod kontrolę lekarza należy wprowadzić dany produkt ponownie do diety dziecka.
mgr Arleta Witan - Grzegrzółka
Dietetyk
Bibliografia:
1. M. Michalczuk.; A. J. Sybilski, „Nietolerancje pokarmowe” 2010.
2. M. Kaczmarski.; E. Maciorkowska.; J. Jastrzębska, „Alergia i nietolerancja pokarmowa. Rola diety eliminacyjnej”. 1996
Przeczytaj także: Wprowadzanie pokarmów stałych do diety niemowląt