Kofeina w trakcie ciąży i laktacji

Autor: Agnieszka Wianecka

Kofeina to alkaloid roślinnego pochodzenia o stymulującym działaniu. Większości z nas kojarzy się z poranną dawką energii w postaci świeżo zaparzonej kawy do śniadania. Kofeinę znajdziemy również w kilku innych produktach: herbacie, yerba macie, czekoladzie, guaranie, napojach energetycznych czy tabletkach przeciwbólowych. Dla przeciętnego, zdrowego człowieka bezpieczna dzienna dawka kofeiny wynosi 5,7mg/kg masy ciała, pojedyncza zaś – 3mg/kg masy ciała. Kobiety w ciąży i mamy karmiące powinny szczególnie uważać na podaż tego związku- kofeina łatwo przenika do płynu owodniowego czy mleka i wpływa na rozwój dziecka.

Czy w związku z powyższym zakazane jest picie kawy, herbaty i jedzenie czekolady w ciąży lub w trakcie karmienia piersią? Absolutnie nie! „ Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną” jak mawiał Paracelsus. W obu przypadkach kofeina staje się „trucizną” dopiero po przekroczeniu 200mg dawki/dzień. Dla ułatwienia poniżej przedstawiam tabelkę z średnią zawartością kofeiny w poszczególnych napojach i produktach:

*Skrócenie czasu parzenia herbaty może obniżyć zawartość kofeiny w naparze

**Zawartość kofeiny różni się w zależności od odmiany kawy; kawa Robusta zazwyczaj zawiera więcej kofeiny niż Arabica

Korzystając z danych w tabelce powyżej można wyliczyć, że kobieta w ciąży i w trakcie karmienia może w ciągu dnia wypić np. 2 herbaty czarne liściaste, 1 herbatę zieloną liściastą i 2 kawy mielone przyrządzone z jednej łyżeczki.

Czy kobiety ciężarne i karmiące mogą pić napoje energetyczne? Niekoniecznie.. W napojach energetycznych oprócz kofeiny dodanej znajduje się również guarana, która jest jej dodatkowym źródłem (w zależności od ilości i rodzaju ekstraktu, energetyk może zawierać dodatkowe 1-20mg kofeiny, a informacja o tym nie musi znajdować się na etykiecie). Dodatkowym składnikiem napojów energetycznych jest tauryna, która sama w sobie wykazuje działanie kardioprotekcyjne, jednakże przy obecności kofeiny- wzmacnia jej pobudzające działanie i może przyspieszyć i wzmóc pracę serca.

Dlaczego kofeina jest taka niebezpieczna dla rozwijającego się płodu i dla karmionego piersią dziecka? Spożywana w nadmiarze przez ciężarną może ograniczać rozwój dziecka, a tym samym doprowadzić do przedwczesnego porodu, poronienia czy obniżać masę urodzeniową noworodka. Noworodki nie potrafią metabolizować kofeiny, więc jeśli alkaloid dostanie się do ich krwiobiegu wraz z mlekiem matki, mogą wykazywać rozdrażnienie czy niepokój. Przy dzieciach wyjątkowo wrażliwych warto pić kawę lub herbatę tuż po (lub w trakcie) karmienia piersią, tak aby przy następnym karmieniu zawartość kofeiny w mleku była jak najniższa.

mgr Agnieszka Wianecka

Dietetyk

Przeczytaj także: Czy kobiety w ciąży oraz małe dzieci mogą stosować dietę wegetariańską?