Masz alergię wziewną? Uważaj na alergeny działające krzyżowo
Autor: Monika Hajduk
Katar, kaszel, łzy… To najczęściej spotykane nieporządne reakcje pojawiające się w odpowiedzi na alergeny powietrznopochodne (wziewne) na skutek pyłków traw, drzew, chwastów.
Należy jednak pamiętać, że u prawie połowy osób uczulonych na pyłki roślin może także wzrastać wrażliwość na niektóre alergeny pokarmowe. Dzieje się tak, ponieważ cząstki np. pyłków i niektórych dań mają podobny skład chemiczny. Skutek? Nasz układ odpornościowy intensywnie reaguje nie tylko na alergen (uczulającą substancję), ale i na jego odpowiednik. Jest to wynikiem tzw. „reakcji krzyżowej”. Najczęściej występują wówczas objawy zespołu anafilaksji jamy ustnej pod postacią m.in. obrzęku i świądu śluzówek jamy ustnej, pieczenie gardła, a niekiedy nawet duszności krtani. Objawy występują bezpośrednio po spożyciu uczulających pokarmów.
Do klasycznych przykładów alergii krzyżowej zaliczamy:
• pyłki brzozy - w okresie kwitnienia zrezygnuj z jedzenia orzechów, migdałów, brzoskwiń, bananów, kiwi, pomidorów, marchwi, jabłek, gruszek, czereśni, selera, curry. Uważaj również na śliwki, mango, pomarańcze, soję, paprykę, pieprz, kminek i kolendrę;
• pyłki traw - mąka żytnia i pszenna, fasola, soczewica i zielony groszek;
• pyłki leszczyny - orzechy;
• pyłki bylicy - pietruszka, seler, szczypiorek, banany i melony, a także na anyż i curry;
• sierść kota - mięso wieprzowe;
• pierze - białko jaja kurzego;
• lateks - banan, kiwi, awokado;
• roztocza - owoce morza.
Trudno ze stuprocentową pewnością orzec, czy pojawiające się niespodzianie dolegliwości są wynikiem alergii krzyżowej, bo podobnie może objawiać się i nasilona alergia podstawowa i inne przypadłości zdrowotne. W postawieniu właściwej diagnozy pomocne może być to, iż alergia krzyżowa najczęściej daje o sobie znać w tym samym czasie lub okolicznościach, w których dokucza alergia pierwotna.
Namierzenie alergii krzyżowej bardzo ułatwia prowadzenie obserwacji i notatek. Najlepiej zaopatrzyć się w osobny kalendarzyk i zapisywać w nim wszystkie nietypowe reakcje organizmu na "podejrzane" zjedzone pokarmy oraz kontakty: z kotem, puchową poduchą, lateksowymi rękawiczkami u dentysty itp. Ważne są zwłaszcza nagłe wysypki i uczucie pieczenia skóry, biegunki oraz napady kaszlu. Warto także zaopatrzyć się w tzw. kalendarz pylenia, pokazujący terminy, w których kwitną uczulające rośliny: drzewa, trawy i zboża oraz chwasty. Można go dostać w niektórych aptekach i przychodniach lub znaleźć w internecie. Najlepiej także udać się do alergologa.
mgr Monika Hajduk
Dietetyk
Przeczytaj także: Żywienie dzieci zagrożonych alergią
