Dieta refluksowa u dzieci
Autor: Beata Smulska
Co to jest refluks?
Refluks to bardzo częste schorzenie wieku niemowlęcego. Polega na cofaniu się treści zawartości żołądka do przełyku lub jamy ustnej.
Do charakterystycznych objawów refluksu należą:
• ulewanie (regurgitacja), czyli przemieszczanie się treści pokarmowej z żołądka do gardła i jamy ustnej. Ulewanie występuje fizjologicznie u 50% niemowląt do 3 miesiąca życia. Zazwyczaj ustępuje samoistnie do 1 roku życia;
• zgaga,
• trudności w przełykaniu, które są wynikiem nieprawidłowej budowy anatomicznej oraz stanu zapalnego błony śluzowej jamy ustnej i przełyku,
• zaburzenie zachowania – rozdrażnienie, płaczliwość, nadmierny niepokój lub apatia
• niedobór lub brak przyrostu masy ciała
• niedokrwistość
• ruminacje, czyli regurgitacje z powtórnym przeżuciem i połknięciem pokarmu.
• u dzieci z chorobą refluksową obserwuje się nawracające zapalenie płuc, które spowodowane jest aspiracją treści żołądkowej do dróg oddechowych
• częściej też występuje kaszel, chrypka, zapalenie zatok oraz przewlekłe zapalenie ucha środkowego.
Choroba refluksowa przełyku zazwyczaj towarzyszy chorobom neurologicznym, np. mózgowemu porażeniu dziecięcemu, niektórym zespołom genetycznym (np. zespołowi Downa), otyłości, po przeszczepie płuc. Często występuje ona także u dzieci chorych na mukowiscydozę.
Metody leczenia i dieta
Podstawowym sposobem leczenia choroby refluksowej u niemowląt jest podawanie specjalnych mieszanek mlecznych oznaczonych symbolem AR. Mleko AR jest produkowane z mleka krowiego, ale zawiera specjalne substancje takie jak: guma skrobiowa z nasion fasoli, mączka chleba świętojańskiego, skrobia ziemniaczana czy skrobia ryżową lub kukurydzianą. Substancje te w żołądku niemowlęcia zagęszczają treść pokarmową, zapobiegając ulewaniu i wymiotom.
U dzieci do pierwszego roku życia stosuje się tzw. metodę ułożeniową, polegającą na podnoszenie wezgłowia łóżka o ok. 30 stopni podczas leżenia na brzuchu lub na boku, co zapobiega cofaniu się pokarmu.
Starszym dzieciom, powyżej 2-go roku życia, nie należy podawać pokarmów nasilających refluks, czyli m.in.: czekolady i ostrych przypraw, ostatni posiłek powiniem być podany najpóźniej godzinę przed snem.
Produkty spożywcze dozwolone dla dzieci z chorobą refluksową:
• chude gatunki mięs i wędlin – cielęcina, schab, mięso królika, kurczak, indyk, szynka wieprzowa i drobiowa, polędwica
• chude produkty mleczne – jogurty, kefiry, maślanki z obniżoną zawartością tłuszczu
• potrawy gotowane, duszone, pieczone w folii lub gotowane na parze
• warzywa, takie jak marchew, ziemniaki, kalafior, szpinak, buraki
• niektóre zioła i przyprawy, takie jak świeża bazylia, oregano, czosnek, szałwia, koperek, rozmaryn
• ciasta drożdżowe lub biszkoptowe
• niegazowana woda mineralna
• ziołowe herbaty, z wyjątkiem herbaty miętowej.
Produkty spożywcze niewskazane w chorobie refluksowej:
• tłuste gatunki mięs i wędlin – tłusta wieprzowina, mięso gęsi, kaczka, golonka, żeberka, baleron, salami, pasztety, tłuste kiełbasy, salceson
• tłusty nabiał – żółte sery, serki topione, sery pleśniowe i typu fromage
• fast-food – hamburgery, hot-dogi, frytki, cheeseburgery
• potrawy smażone
• warzywa, takie jak cebula,ogórki, pomidory
• potrawy z dodatkiem octu – marynowane grzyby, warzywa i owoce, surówki i sałatki z dodatkiem sosu winegret
• ostre przyprawy – pieprz, curry, chili, ostra papryka, papryczki pepperoni
• wyroby czekoladowe – batony, czekolady, ciasta, torty, cukierki
• napoje gazowane
• soki: pomarańczowy, cytrynowy, grejpfrutowy, pomidorowy
• mocna herbata.
Refluks u niemowląt a karmienie naturalne
Choroba refluksowa nie jest przeciwwskazaniem do karmienia piersią, wręcz przeciwnie – w tym przypadku jest to najlepsza metoda żywienia. Jednym ze sposobów na walkę z objawami refluksu jest zagęszczanie odciągniętego mleka matki, co zwiększa jego kaloryczność i zapobiega cofaniu treści żołądka. Warto również częściej podawać dziecku pokarm, ale w mniejszych porcjach i co najmniej godzinę przed snem. Matka karmiąca nie powinna palić papierosów, pić alkoholu ani mocnej kawy. Zmniejszenie refluksu u dzieci karmiących piersią często też ma miejsce, jeśli matka karmiąca zaprzestanie jedzenia nabiału krowiego – zamiast niego można jeść produkty sojowe i kozie, aby dostarczyć odpowiednią ilość białka i wapnia.
mgr inż. Beata Smulska
Dietetyk
Przeczytaj także: Zgaga
