Otyły trzylatek

Autor: Alicja Hojda

Dzień dobry. Mój 3 letni syn jest otyły, waży 25 kg. Nie chce jeść warzyw ani owoców z wyjątkiem marchwi, kalafiora, bananów, jabłek oraz mięsa i wędlin z wyjątkiem kotletów mielonych. Nie wiem jak go przekonać do zdrowego żywienia, jak mam komponować posiłki ,jaka dietę stosować. Nadmienię, że jest bardzo ruchliwy i nie je słodyczy oraz ma alergie na mleko. Jak go odchudzić? Z góry dziękuje za każdą odpowiedz. Anna

Witam,

powinna Pani zacząć od wizyty u lekarza, który oceni stan zdrowia dziecka i sprawdzi czy przyczyną otyłości nie są czynniki inne niż dieta. Jednak w 95% przypadków to złe nawyki żywieniowe i niedostateczna ilość ruchu powodują nadmierny przyrost masy ciała u dzieci.

U małych dzieci nie wolno stosować diet odchudzających, gdyż mogłoby to zaburzyć prawidłowy rozwój. Trzeba dbać jedynie o to, by maluch nie jadł więcej niż potrzebują dzieci w jego wieku. Trzylatek powinien zjadać w ciągu dnia około 1000 – 1200 kcal. Przy tym każdą możliwą okazję należy wykorzystywać na zabawy ruchowe. Aktywność fizyczna jest nieodzownym elementem leczenia otyłości, ważniejszym nawet od diety.

Jadłospis powinien być zgodny z piramidą żywienia dla dzieci. Najważniejszą zasadą, której trzeba przestrzegać, to wyeliminowanie z diety dziecka nadmiaru cukrów prostych, czyli zrezygnowanie ze słodkich napojów (w tym ograniczenie soków), ograniczenie słodyczy, słodkich serków, jogurtów i deserów mlecznych (w przypadku alergii na mleko – ich bezmlecznych odpowiedników), dżemów, a także dosładzanych kaszek i słodkich płatków śniadaniowych. We wszystkich tych produktach znajduje się niepotrzebny cukier, który dostarcza jedynie kalorii i powoduje wahania stężenia glukozy we krwi, po których maluch jest rozdrażniony i w krótkim czasie znów ma ochotę na cukier.

Kolejna zasada zdrowego żywienia dzieci mówi o jadłospisie bogatym w warzywa i owoce. Najlepiej, jeśli towarzyszą każdemu z pięciu posiłków. Z uwagi na otyłość dziecka, owoce (najlepiej surowe, jedzone w całości) powinny być ograniczone do 1-2 porcji w ciągu dnia. Banany akurat nie są najlepszym wyborem, gdyż, w porównaniu do innych owoców, zawierają dużo cukru. Jabłko maluch może zjadać codziennie. Warto starać się jednak włączać do diety dziecka różne owoce. Warzywa są bardzo cennym elementem zdrowej diety, zwłaszcza dziecka otyłego. Mają niewielką wartość energetyczną, a przy tym (dzięki zawartości błonnika pokarmowego) zapewniają uczucie sytości. Jeśli chłopiec lubi kalafior i marchewkę, to niech zjada je nawet codziennie jako dodatek do różnych posiłków. O tym jak i dlaczego warto przekonać dziecko do jedzenia warzyw pisałam już trochę tutaj: Warzywa w diecie dzieci. Najważniejszą zasadą jest nie zmuszanie dziecka do jedzenia, ale konsekwentne proponowanie mu jarzynowych dań i dawanie przykładu własną postawą. To samo dotyczy wszystkich nowości w diecie dziecka.

Mięso i wędliny nie są najważniejszym elementem jadłospisu. Dla dziecka w wieku trzech lat wystarczająca ilość produktów mięsnych to 50 g dziennie. Odpowiada to około 1 czubatej łyżce mielonego mięsa z indyka. Więcej nie trzeba. Jeśli maluch lubi tylko kotlety mielone, to (oczywiście oprócz nieustannego proponowania innych dań mięsnych) powinna się Pani starać, by były one zrobione z chudego mięsa i nie smażone w bułce na tłuszczu, lecz lekko podsmażone na teflonowej patelni i uduszone w sosie lub w jarzynach. Być może synek szybko przystanie na taki kompromis. Dwa razy w tygodniu zamiast mięsa powinna na stole pojawić się ryba (też może być w formie pulpetów). Raz w tygodniu mięso powinno się zastąpić nasionami roślin strączkowych. Kotlety ze zmielonej ugotowanej soi mogą łudząco przypominać te prawdziwe mielone.

Kolejnym ważnym elementem zdrowej diety są pełnoziarniste produkty zbożowe. Synek nie powinien jeść białych bułeczek i białego chleba. Jadłospis całej rodziny należy oprzeć na pieczywie razowym i graham, grubych kaszach, brązowym ryżu i pełnoziarnistych makaronach. Potrawy mączne, takie jak kluski, kopytka, pierogi, zwłaszcza z białej mąki, powinny jak najrzadziej bywać w menu otyłego dziecka.

Zasady diety bezmlecznej oraz przykładowy jadłospis dla dziecka znajdzie Pani w tym artykule: Skaza białkowa – dieta dziecka powyżej 1 roku. Ważne jest, by dziecko jadło pięć posiłków dziennie w odstępach 2,5 – 3-godzinnych i niczego nie podjadało pomiędzy nimi. Jeśli chłopiec odmawia zjedzenia danej potrawy, to należy to ze spokojem uszanować i albo zaproponować mu inne zdrowe danie, albo przełożyć posiłek na później, kiedy zgłodnieje. W żadnym wypadku nie wolno dziecka zmuszać do jedzenia lub „na odczepnego” zgadzać się na przekąski typu chrupki, paluszki, biszkopty czy inne. Te powinny być jedzone w ograniczonych ilościach tylko w ramach np. podwieczorku. Pomiędzy posiłkami synek powinien pić tylko wodę lub inne niesłodzone napoje, np. herbatki ziołowo-owocowe czy kawę zbożową.

Nauka zdrowych nawyków żywieniowych to zadanie dla całej rodziny. Dzieci biorą przykład ze starszych, więc na nic nie zda się wysiłek przyrządzania maluchowi zdrowych dań, jeśli będzie widział, że dorośli jedzą co innego. Nie piszę, że synek przekona się od razu do nowości, ale na pewno będzie mu łatwiej, jeśli nie będzie czuł się osamotniony ze swoim „talerzem”.

Aby ułożyć jadłospis dopasowany idealnie do potrzeb Pani synka potrzebny jest dokładniejszy wywiad żywieniowy. Na naszej stronie znajdzie Pani wiele ciekawych przepisów na zdrowe dania dla alergików oraz wiele porad jak przekonać dziecko do próbowania nowych potraw.

mgr Alicja Hojda
Dietetyk

Przeczytaj także: Warzywa w diecie dzieci