Sok, nektar, czy napój? Co wybrać?
Na sklepowych półkach znajdziemy ogromny wybór soków owocowych. Różnią się smakami, firmami i składem. Przed zakupem soku warto spojrzeć na etykietę wybranego produktu i porównać go z innymi. Przede wszystkim rozróżnijmy, czy aby na pewno z półki wybraliśmy sok, a nie nektar lub napój. Różnice między nimi są bowiem bardzo istotne, opakowania jednak wyglądają niemal identycznie.
Sok powstaje z owoców świeżo wyciśniętych lub jest odtwarzany z koncentratu owocowego. Przy produkcji soku dopuszczalne jest użycie cukru lub innej naturalnej substancji słodzącej w ilości do 15g/l soku, kwasku cytrynowego, a także witamin, minerałów oraz naturalnych ziół i przypraw. Soki nie mogą jednak zawierać jednocześnie dodatku substancji słodzącej i kwasku cytrynowego. Jeśli dodatek cukru przekracza 15g/l na etykiecie musi znajdować się informacja o tym, że sok jest dosładzany.
Niedopuszczalne jest natomiast wykorzystanie podczas procesu produkcyjnego barwników, konserwantów i aromatów. Długi termin przydatności do spożycia jest zapewniony dzięki procesowi pasteryzacji.
Nektar powstaje z przecierów owocowych rozcieńczonych wodą. Dopuszczalne dodatki to cukier lub inne substancje słodzące naturalne lub sztuczne w ilości do 200g/l soku, kwasy spożywcze, naturalne aromaty i barwniki. W odróżnieniu od soku, w nektarze jednocześnie może znaleźć się dodatek substancji słodzącej i kwasu spożywczego. W produkcji nektaru niedopuszczalne jest natomiast użycie sztucznych barwników, aromatów oraz konserwantów. Minimalna zawartość soku w nektarze waha się od 25-50% w zależności od rodzaju owoców. Pamiętajmy jednak, że nie z każdego rodzaju owoców (np. czarnych porzeczek, aronii, wiśni, żurawiny) można wyprodukować sok. Wiąże się to z kwaśnym lub cierpkim ich smakiem. Powstają z nich nektary i napoje.
Napój owocowy zawiera zazwyczaj mniejszą ilość soku niż nektar, nie istnieją przy tym żadne minimalne wartości określające zawartość soku. Ponadto napój może również zawierać dodatki niedozwolone przy produkcji soków i nektarów.
Z powyższej krótkiej charakterystyki wynikają jednoznaczne wnioski: sok jest najmniej przetworzony, nie zawiera niepotrzebnych sztucznych dodatków. Cukier dodaje się do niego jedynie, gdy jest to konieczne. Warto korzystać z soków jako urozmaicenia codziennej diety, jedna szklanka z powodzeniem zastąpi porcję owoców. Dostarczy nam dużych ilości witamin i minerałów, antyoksydantów i błonnika.
Zrezygnujmy natomiast ze spożywania nektarów oraz napojów, które posiadają w swym składzie duże ilości cukru, co zwiększa ich kaloryczność. Jednocześnie niewielka zawartość soku powoduje, że obecność witamin i minerałów jest w nich zdecydowanie mniejsza niż w naturalnych sokach.
Soki oczywiście najlepiej wykonać samodzielnie w domu. Potrzeba do tego jednak odpowiednich sprzętów kuchennych oraz wolnego czasu. Gdy ich nie posiadamy, nie rezygnujmy z picia soków. Przed zakupem zapoznajmy się jednak wnikliwie z ich etykietą.
mgr Aleksandra Reyer
Dietetyk
Przeczytaj także: O przyprawach słów kilka