Smaczne i zdrowe przepisy świąteczne dla dzieci w wieku 1-3
Autor: Sabina Grygierek
Święta to czas miłych rodzinnych spotkań, prezentów wyczekiwanych cały rok oraz dużo pysznych potraw do skosztowania. Podczas Świąt Bożego Narodzenia głównymi składnikami potraw są ryby, grzyby, kapusta i groch. Czyli prawdziwa bomba dla naszych przewodów pokarmowych. A co z brzuszkami naszych najmłodszych? Czy dzieci w wieku od 1 do 3 lat mogą kosztować potraw Świątecznych? Czy i jak przygotować menu dla naszych pociech?
Dzieci bardziej niż dorośli narażone są na niestrawności wigilijne, ponieważ ich przewód pokarmowy dużo gorzej radzi sobie z ciężkostrawnymi potrawami oraz z ich dużymi ilościami. Przewód pokarmowy dzieci nie jest jeszcze do końca wykształcony, sprawność narządów takich jak trzustka, wątroba oraz działania enzymów trawiennych nie jest taka, jak u osób dorosłych. Z tego względu dzieci do 3 roku życia powinny otrzymywać dietę lekkostrawną, w której wykluczeniu podlegają produkty, takie jak: kapusta, grzyby, fasola, smażone potrawy. Dzieci do 3 roku życia nie powinny również spożywać ryb wędzonych, gdyż są najbardziej alergizujące. I nie powinno się robić wyjątku nawet podczas Świąt.
W wielu domach pości się aż do wieczerzy, co oznacza, że do Wigilii zaciskamy pasa i praktycznie nic nie jemy, aby przy wigilijnym stole móc zmieścić jak najwięcej smakołyków. Ta praktyka jest niezdrowa dla każdego, zwłaszcza dla dzieci, dla których regularność jedzenia jest bardzo ważna. Przede wszystkim dlatego, że żołądek nie zmieści dużo za jednym razem – może wręcz skończyć się wymiotami, gdy dziecko łapczywie zje za dużą porcję. Dlatego też, pamiętajmy, aby naszemu maleństwu podać 3 mniejsze posiłki w ciągu dnia: kanapki, jogurcik, kaszkę, owoc – to co dajemy na co dzień. Wigilię traktujmy jako późny obiad.
Przygotowując potrawy dla najmłodszych proponuję zrezygnować z grzybów, kapusty, fasoli, grochu, potraw smażonych, kupnych wypieków.
Moja propozycja menu na Wigilię:
Barszcz czerwony- koniecznie z warzywami, można dodać ziemniaczka lub jajko (jeśli malec nie jest uczulony).
Ryba- gotowana lub duszona również z warzywami, najlepiej jeśli będzie to łosoś, dorsz lub sola (filet), na pewno nie karp.
Pierogi z mięsem, ruskie lub z serem na słodko- nie jest to tradycyjna potrawa, ale jeśli już ktoś chce żeby były pierożki to zdecydowanie w takiej wersji.
Jeśli chodzi o słodkości to w zależności od wieku dziecka: dla młodszych może to być biszkopt (oczywiście jeśli nie jest uczulony na jajka), drożdżowiec, dla starszych to mogą być kruche ciasteczka, pierniczki, sernik czy zwykła szarlotka.
Potrawy Świąteczne:
Sałatka jarzynowa z jogurtem- niż zdrowszego jak gotowane warzywa (pamiętajmy o tym, że majonez jest ciężkostrawny i tłusty).
Wędlina- pieczony schab, karkówka, szynka- zdecydowanie odradzam kupnych szynek pięknie zabarwionych, słonych, z dodatkiem konserwantów.
Obiad- można wykorzystać upieczony schab, karkówkę, szynkę, kurczaka, indyka. Do tego pieczony razem z mięsem ziemniak lub pożywna kasza gryczana, jęczmienna lub jaglana. Bardzo zdrowym posiłkiem będzie mięso gotowane na parze z dodatkiem warzyw.
Deser- tutaj mogą wystąpić ciasta już wcześniej przeze mnie proponowane. Bardzo dobrym smakołykiem będzie także kisiel ugotowany na bazie owoców lub soku z owoców, czy jogurt, najlepiej naturalny, do którego można samemu dodać owoce lub sok owocowy.
Oczywiście nie zapominajmy o mleku, tak istotnym dla dzieci w tym wieku. Lekka kolacja w postaci kaszki czy samego mleka będzie bardzo dobrym uzupełnieniem dziennego jadłospisu. Pamiętajmy także o ważnej zasadzie: jeśli wprowadzamy dziecku nowy produkt, to nie więcej niż jeden na trzy dni, aby w razie wystąpienia uczulenia wiedzieć na co malec jest uczulony.
Kilka moich przepisów:
Barszcz czerwony (porcja dla 4-5 osób)
Kawałek mięsa – pierś z kurczaka lub indyka, udko z kurczaka lub skrzydło z indyka bez skóry
Buraki ćwikłowe świeże- ok. 1 kg
Marchewka – 2 sztuki
Pietruszka – 1 sztuka
Seler -1 mały lub pół
Por – kawałek
Czosnek – ząbek
Przyprawy: sól, pieprz, majeranek, sok z cytryny
Warzywa obrać i umyć. Z buraków odłożyć dwa-trzy, resztę pokroić w plastry lub większe kawałki (żeby łatwo było wyłowić), jednego można na mniejsze cząstki, żeby został w barszczu. Pozostałe warzywa zetrzeć na tarce lub pokroić w słupki lub kostkę. Do garczka włożyć kawałek mięsa i pokrojone warzywa, ząbek czosnku. Wszystko gotować do momentu aż mięso i warzywa będą miękkie. Następnie wyłowić z barszczu większe kawałki buraków. Buraki które na początku zostały odłożone zetrzeć na tarce na grubych oczkach i zalać wrzątkiem, dodać trochę soku z cytryny. Zostawić na 5 minut, następnie przecedzić przez sitko i sok z buraków wlać do naszego wywaru ( w ten sposób nasz barszcz będzie miał ładny kolor). Przyprawić do smaku odrobiną soli, pieprzu i majeranku.
Ryba z warzywami
Łosoś, dorsz lub sola
Warzywa: marchew, pietruszka, seler, por
Przyprawy: sól, pieprz,
Rybę lekko posolić i popieprzyć. Warzywa obrać, umyć i zetrzeć na tarce lub pokroić w kostkę lub słupki. Jeśli chcemy rybę gotowaną, to wszystko zalewamy odrobiną wody i gotujemy, aż ryba b i warzywa będą miękkie. Jeśli natomiast chcemy duszoną, to najpierw lekko obsmażamy rybę z obu stron, potem dodajemy warzywa, zalewamy woda i dusimy.
Pieczone mięso
Najlepiej kawałek mięsa dzień wcześniej natrzeć przyprawami, oczywiście w niewielkich ilościach, mogą to być zioła: majeranek, bazylia, oregano. Przed pieczeniem wysmarować olejem. Piec najlepiej w naczyniu żaroodpornym, jeśli nie mamy to może być folia do pieczenia lub aluminiowa.
Biszkopt
6 jajek
¾ szklanki cukru
¾ szklanki mąki pszennej
¼ szklanki mąki ziemniaczanej
sok z ½ cytryny
1 łyżeczka proszku do pieczenia (dla pewności, żeby wyrósł, ale nie koniecznie)
Oddzielamy białka od żółtek i ubijamy pianę mikserem, gdy będzie już sztywna dodajemy cukier, potem żółtka i sok z cytryny. Następnie mąkę pomalutku mieszając łyżką. Wylewamy na blachę, pieczemy w temp. 180o C przez 40-50 minut.
Drożdżowiec
1 kg mąki
10 dkg drożdży
1 szkl. Cukru
1,5 szkl. Mleka
25 dkg masła lub margaryny
6 żółtek
Rodzynki
Kruszonka:Masło, mąka i cukier w równych proporcjach.
Masło roztopić i trochę ostudzić. Drożdże rozpuścić w mleku. Do miski wsypać mąkę, cukier i rodzynki. Dodać żółtka i mleko z drożdżami, wymieszać. Na koniec dodać roztopione masło. Wyrobić ciasto (ciasto powinno być dość twarde i gęste). Następnie odstawić do ciepłego miejsca aż wyrośnie. Ja wstawiam do mikrofalówki na 0,5-1 minuty i bardzo szybko rośnie. Jak już wyrośnie ciasto należy przebić, czyli jeszcze wyrobić. Znowu odstawić do wyrośnięcia. Jak wyrośnie znów przebić. Wyłożyć do blachy. Posmarować białkiem i posypać kruszonką ( masło, mąkę i cukier wymieszać aż powstanie ciasto, zamrozić. Można zetrzeć później na tarce). Zostawić chwilkę aż wyrośnie, wstawić do nagrzanego piekarnika na 180-200oC i piec przez 50min-1 godz.
Kisiel z owoców ( 4 porcje)
15 dag owoców ( mogą być mrożone lub suszone)
1/3 szkl. cukru (jeśli owoce są kwaśne to trzeba dodać więcej)
2 łyżki mąki ziemniaczanej
Owoce należy ugotować w niewielkiej ilości wody. Można przecedzić lub zostawić owoce. Po ugotowaniu uzupełnić wodę, żeby było pół litra. Wsypać cukier. Mąkę ziemniaczaną rozpuścić w 3-4 łyżkach zimnej wody. Rozpuszczoną mąkę wlać do gotującego się wywaru z owoców. Zagotować powoli mieszając i zestawić z ognia. Zalej wodą, tak, aby zakryć owoce (ok. szklanka), zagotuj pod przykryciem. Przelej przez sito, owoce przetrzyj do wywaru z żurawin (czyli wody, w której się gotowały). Uzupełnij, by było 1/2 litra płynu. Wsyp ok. 1/3 szklanki cukru, doprowadź do wrzenia i mieszając, wlej 2 łyżki mąki ziemniaczanej rozpuszczone w 3-4 łyżkach zimnej wody. Doprowadź do wrzenia, zestaw z ognia. W razie potrzeby dosyp trochę cukru, wymieszaj. Podawaj po przestudzeniu lub na zimno, np. z kleksem bitej śmietany.
mgr inż. Sabina Grygierek
Dietetyk
Przeczytaj także:
Pierwsza gwiazdka – świąteczne menu niemowlaka
Zdrowe potrawy świąteczne dla dzieci
