Dieta dziecka w wieku szkolnym - kwasy omega-3 w perspektywie zachowania i przyswajania informacji
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe ( NNKT ), a w szczególności kwasy omega-3, są ważnym składnikiem zdrowej diety przez żywienie w czasie ciąży aż po żywienie seniorów.
Kwasy omega-3 biorą udział w rozwoju mózgu, zmysłu wzroku, wpływają na rozwój systemu nerwowego dając podstawę rozwoju funkcji poznawczych, jak pamięć, postrzeganie rzeczywistości, myślenie, kojarzenie itp.
Najczęściej zadawanym pytaniem w ostatnich latach jest suplementacja omega-3 w kontekście dzieci wieku szkolnego oraz dzieci ze szczególnymi potrzebami, borykającymi się z ADHD czy Autyzmem.
Badania wykazały, że dzieci z ADHD, u których wykryto niski poziom omega-3 w organizmie, częściej mają problemy z komunikacją, koncentracją, zapamiętywaniem. Suplementacja w tej grupie dzieci często wykazuje pozytywne efekty, szczególnie poprawiając zachowanie w grupie i koncentrację przy czytaniu. Dalsze badania w tym kierunku są potrzebne aby oszacować odpowiednią kompozycję NNKT w leczeniu dzieci z ADHD. Obecnie suplementacja nie może zastąpić leczenia tradycyjnego, ale może je wspomagać i powinna być przedyskutowana z lekarzem rodzinnym w celu ustalenia najodpowiedniejszego preparatu czy dawki.
Niestety jeżeli chodzi o Autyzm i suplementację, nie mamy dobrej jakości badań, aby jednoznacznie stwierdzić ich rolę we wspieraniu leczenia tej jednostki chorobowej. Prace naukowe wskazujące na pozytywne ich działanie, są zbyt małe by pozwolić na silną i jednoznaczną konkluzję.
Suplementacja kwasami omega-3 również testowana jest w grupie dzieci zdrowych, i pomimo faktu iż nie zaobserwowano szczególnej zmiany w zachowaniu dzieci, to jednak stwierdzono poprawę funkcji immunologicznych, poprawę funkcji poznawczych ze szczególnym uwzględnieniem nauki ze słuchu, wzbogaceniem wysławiania się, zapamiętywania i czytania ze zrozumieniem.
Suplementacja kwasami omega-3 może korzystnie wpływać na rozwój dzieci i młodzieży. Należy ją przedyskutować z lekarzem rodzinnym w związku z brakiem jednoznacznych dowodów naukowych oraz faktu, że terapia dietą jest zawsze dopasowywana indywidualnie do specyficznej potrzeby człowieka.
Zanim jednak pomyślimy o suplementacji należy przyjrzeć się diecie nas samych i naszego dziecka. Jest kilka rzeczy, na które warto zwrócić uwagę w kontekście poprawy nauki i przyswajania wiedzy w szkole.
Po pierwsze: zdrowe śniadanie i regularne posiłki dostarczające energii ciału i pobudzające pracę mózgu.
Po drugie: różnorodna dieta z paletą warzyw i owoców, pełnoziarnistymi węglowodanami bogatymi w błonnik pokarmowy.
Po trzecie: źródło białka w każdym posiłku – mięso, ryby, sery, jajka, a jogurt/mleko jako przekąska.
Po czwarte: raz w tygodniu ryba bogata w kwasy omega-3 , np. Łosoś, śledź, makrela.
Po piąte: roślinne źródła bogate w kwasy omega-3; orzechy włoskie, ciemno zielone warzywa, dodatek oleju rzepakowego w dressingu sałatkowym czy gotowaniu, zmielone siemię lniane oraz produkty spożywcze wzbogacone tymi kwasami.
Regularne posiłki i różnorodność diety wspiera rozwój dziecka i przyczynia się do optymalnego funkcjonowania w szkole. Suplementy mogą być przydatne i czasem suplementacja diety jest konieczna do prawidłowego rozwoju dziecka jednak zawsze powinna być przedyskutowana z lekarzem lub dietetykiem.
inż. Magdalena Kot
Dietetyk