Karmienie naturalne (piersią)
Najbardziej odpowiednim dla niemowlęcia rodzajem pokarmu jest mleko matki. Jego skład zmienia się w zależności od etapu laktacji, fazy karmienia, pory dnia oraz sposobu żywienia i stanu odżywienia matki. Jednak proporcje składników oraz wartość kaloryczna mleka najczęściej w pełni pokrywają zapotrzebowanie organizmu niemowlęcia na te substancje.
Stwierdzono, że niemowlęta karmione naturalnie cechuje bardziej dynamiczny rozwój psychomotoryczny i funkcji poznawczych niż te, które są karmione sztucznie. Dzięki żywieniu mlekiem matki podnosi się odporność młodego organizmu na infekcje (np. zakażenia przewodu pokarmowego i układu oddechowego), alergie, a także zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia chorób cywilizacyjnych w życiu dorosłym (nadwaga, otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca) i wad zgryzu. Karmienie naturalne jest korzystne dla dziecka także ze względu na sam kontakt z piersią matki, gdyż stwarza poczucie bezpieczeństwa i komfortu psychicznego.
Mleko matki dostarcza dziecku niezbędnych składników pokarmowych, t.j. witamin, soli mineralnych, pierwiastków śladowych. Są one przyswajane przez młody organizm w dawkach zapewniających mu pokrycie zapotrzebowania na dany składnik. Biodostępność poszczególnych substancji zawartych w mleku kobiecym jest większa, niż tych samych substancji w mleku modyfikowanym czy mieszankach mlecznych. Przykładowo żelazo z mleka kobiecego może być przyswojone w 50-70%, a z mleka modyfikowanego zaledwie w 7%. Biodostępność wapnia z pokarmu naturalnego wynosi 75%, a z mleka modyfikowanego 50%. Dla cynku te wartości wynoszą odpowiednio: 41% (mleko kobiece) i 31% (mleko modyfikowane). Gorsze wskaźniki biodostępności składowych w mleku modyfikowanym i mieszanek mlecznych próbuje się ,,wyrównywać” przez dodawanie większych dawek tych związków!
Stosowanie karmienia naturalnego przynosi korzyści także matce. Dzięki niemu krótszy jest czas krwawienia po porodzie oraz powrotu macicy do stanu ,,normalnego”; opóźnia się wystąpienie pierwszego po ciąży krwawienia miesięcznego, a krwawienia są mniej obfite; krótszy jest okres powrotu do masy ciała, jaką kobieta miała przed zajściem w ciążę. Ponadto zmniejsza się prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworów sutka i jajników. Ważne jest też i to, że wzmacnia się więź emocjonalna matki z niemowlęciem.
W przypadku, gdy kobieta ma niedostateczną ilość pokarmu warto stosować karmienie mieszane. Najpierw karmić piersią, a dopełnić łaknienie mlekiem modyfikowanym. Należy przy tym pamiętać , aby otwór w smoczku nie był zbyt duży, gdyż mogłoby to oduczyć dziecko nawyku ssania i zniechęcić do pobierania pokarmu z piersi.
Dłuższy okres rozłąki matki z dzieckiem (np. w przypadku powrotu kobiety do pracy) nie musi skutkować zaprzestaniem karmienia pokarmem naturalnym. Pod nieobecność matki niemowlę może być karmione wcześniej odciągniętym pokarmem. Okres, w jakim zachowuje on świeżość zależy od warunków przechowywania. W temperaturze pokojowej może być przetrzymywany do 10 godzin; w lodówce, w szczelnie zamkniętym słoiku lub butelce – 48 godzin, a w zamrażarce - 7 dni (w temp. -10°C) lub 6 miesięcy (w temp. -18°C).
Mimo istnienia nowoczesnych metod w technologii produkcji żywności, nie jest możliwe wyprodukowanie mleka modyfikowanego o składzie identycznym z mlekiem kobiecym. W przypadku braku przeciwwskazań (zarówno ze strony dziecka, jak i ze strony matki) warto zdecydować się na karmienie niemowlęcia w sposób naturalny. Jest to bowiem inwestycja w zdrowie maleństwa na czas teraźniejszy, a także na dalszą przyszłość.
mgr Aleksanda Szewczyk
Dietetyk
Przeczytaj także: „Kiedy mama nie może karmić piersią …”