Na grzyby!
Autor: Natalia Ciesielczuk
Sezon na grzyby rozpoczęty. W lasach możemy spotkać bardzo wiele różnych gatunków, a przy ich zbieraniu możemy także świetnie bawić się z całą rodziną, korzystając z uroków końcówki pięknego, polskiego lata. Grzyby jadalne są bardzo ważnym elementem tradycyjnej kuchni polskiej, bez nich nie wyobrażamy sobie wielu naszych tradycyjnych dań, np. bigosu czy uszek podawanych do barszczu wigilijnego.
Według danych statystycznych, przeciętny Polak spożywa rocznie około 1,5 kg grzybów, co stanowi wartość ponad dwukrotnie mniejszą niż Niemcy czy Holendrzy. Japończycy natomiast, spożywają ich około 4 razy więcej niż Polacy.
Grzyby cenimy przede wszystkim za ich smak oraz wspaniały aromat. Jednak od niedawna zaczęto przyglądać im się także ze względu na właściwości odżywcze i prozdrowotne. Obecnie nawet uważa się grzyby za żywność funkcjonalną, czyli taką, która posiada naukowo udokumentowany pozytywny wpływ na nasze zdrowie.
Grzyby zawdzięczają swoje korzystne działanie wielu substancjom, przede wszystkim są to białka występujące w owocnikach, błonnik pokarmowy, sacharydy, składniki mineralne, kwasy tłuszczowe oraz witaminy.
Białka znajdujące się w grzybach charakteryzują się bardzo wysoką przyswajalnością, bowiem przyswajane są aż w 90%. Ponadto, ich skład aminokwasowy jest niezwykle korzystny dla naszego organizmu, ponieważ zawiera wiele aminokwasów egzogennych. Owocniki składają się także z sacharydów, wśród których znajdują się takie, które wykazują bardzo silne właściwości biologiczne. Skład kwasów tłuszczowych także jest korzystny, około 75% stanowią niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. W grzybach znajdziemy spore ilości potasu, magnezu, wapnia i fosforu, ponadto witaminy takie jak B2, B3 oraz B9. Warto zauważyć, że zawartość witaminy B2 jest wyższa niż w warzywach.
Ostatnio coraz częściej mówi się o działaniu prozdrowotnym grzybów. Warto wspomnieć, że według przeprowadzonych badań, grzyby wykazują właściwości przeciwnowotworowe, aktyksydacyjne oraz stymulują odporność naszego organizmu. Ponadto, udowodniono, że obniżają poziom złego cholesterolu we krwi, działają ochronnie na układ krwionośny i wątrobę, działają przeciwbakteryjnie oraz przeciwwirusowo a na dodatek chronią przed cukrzycą.
Spożywanie grzybów zalecane jest także osobom będącym na diecie oraz dbającym o utrzymanie stałej masy ciała, ponieważ odznaczają się bardzo niską kalorycznością, wynikającą z dużej zawartości wody (około 90%), 100 g to tylko 50 kcal. Często też przyszłe mamy zastanawiają się, czy będąc w ciąży mogą spożywać grzyby. Specjaliści uważają, że nie ma co do tego żadnych przeciwwskazań, jednak należy zachować umiar. Kobiety karmiąca również mogą do swojej diety wprowadzać sprawdzone grzyby, jednak należy przy tym bacznie obserwować dziecko, czy nie pojawiają się jakieś niepokojące dolegliwości, czy np. kolki. Warto także dodać, że grzyby są doskonałym źródłem składników mineralnych, które wpływają odkwaszająco na nasz organizm.
Nie można zapomnieć także o tym, że grzyby uważa się za naturalny wzmacniacz smaku oraz zapachu. W ich składzie możemy znaleźć wiele substancji odpowiadających za ich aromat, a wśród nich takie, które tworzą odczucia utożsamiane z piątym smakiem- umami.
Warto korzystać z darów, jakie daje nam natura, zwłaszcza wtedy, gdy oferują nam tak wiele właściwości prozdrowotnych. Należy jednak pamiętać, że grzyby to też często źródło wielu niebezpiecznych zatruć, szczególnie dla dzieci. Jeżeli więc wybierzemy się na grzyby, zaopatrzy się w profesjonalny atlas albo zbierajmy tylko te, co do których jesteśmy pewni.
mgr inż. Natalia Ciesielczuk
Dietetyk
Przeczytaj także: Grzyby - kto może je jeść a kto nie?
