Atopowe zapalenie skóry a dieta cz.II

Autor: Sabina Grygierek

Podstawą leczenia przy alergii pokarmowej jest zastosowanie odpowiedniej diety.

Dieta eliminacyjna - polega na wyłączeniu z diety tych produktów, na które jesteśmy uczuleni, przez co unikamy ekspozycji na dany alergen (np.: mleko krowie).

Dieta ta ma dwa główne cele:

1. Eliminacja alergenu, dzięki czemu mamy brak objawów alergii (efekt doraźny)

2. Dzięki eliminacji alergenu układ odpornościowy może z czasem "zapomnieć" o alergii. Konsekwentnie stosowana dieta może więc dać trwały efekt w postaci wyleczenia z uczulenia na dany pokarm, choć to wyleczenie często nie jest zupełne - na przykład ktoś, kto nie tolerował wcześniej nawet śladowych ilości jajek może po pewnym czasie bezkarnie jeść naleśniki, ale niekoniecznie jajecznicę. Dotyczy to szczególnie alergii pokarmowych u dzieci.

Są różne formy wprowadzania diety eliminacyjnej – eliminować produkty należy przede wszystkim w oparciu o własne doświadczenie, następnie opierając sie na wynikach testów alergicznych. Najczęściej stosowaną metodą jest ustalenie (z pomocą alergologa) diety minimum, a po pewnym czasie stosowania takiej diety (co służy samo-odczuleniu organizmu), stopniowe włączanie nowych pokarmów i obserwacja organizmu (zwykle nie częściej niż 1 rodzaj pokarmu, co 2 tygodnie – o ile nie wystąpi reakcja alergiczna).

Niezależnie od stosowania i utrzymywania diety eliminacyjnej, należy być ostrożnym przy wprowadzaniu nowych pokarmów do diety. Również gdy powracamy do produktu, którego nie spożywaliśmy przez dłuższy okres czasu, należy to robić stopniowo, w niewielkich dawkach.
Przy stosowaniu wszelkich diet, należy pamiętać, że czasem pokarm, który nie uczulał nas wcześniej spożywany często i w dużych ilościach, może zacząć uczulać; alergia na pokarmy może również zmieniać się sezonowo, zmieniać w ciągu roku; tak więc najważniejsze to obserwacja własnego organizmu i tego jakie są reakcje na poszczególne pokarmy, które jemy oraz nasze samopoczucie.

U niemowląt, które są karmione piersią, każdy nowy produkt powinno się wprowadzać do diety bardzo powoli. Zaczynamy od produktów o niskiej alergenności jak ryż, jabłko, marchewka, dynia, czy ziemniak. Oczywiście każde warzywo wprowadzamy pojedynczo i w niewielkich ilościach. Następnie obserwujemy przez kolejne trzy do siedmiu dni czy nie wystąpi żadna reakcja alergiczna lub czy stan skóry dziecka bardzo się nie pogorszy. Jeśli dany produkt pozytywnie przejdzie nasz test możemy go wprowadzić do diety dziecka w postaci przecieru, soku czy jako kolejny składnik zupek i dań.

U dzieci które nie są karmione mlekiem matki ale sztucznymi mieszankami pojawia się kolejny problem. Mleko jest produktem które bardzo często uczula. Nawet mleka modyfikowane w tym hypoalergiczne mogą nie być obojętne dla malca z atopowym zapaleniem skory. Tutaj jedynym rozwiązaniem jest zmiana dotychczasowego mleka na inne i poszukiwanie odpowiedniego produktu aż do skutku. Gdy i to się nie uda należy wprowadzić produkty mlekozastępcze czyli hydrolizaty białkowe. Są to produkty w których białka zostały pocięte na pojedyncze aminokwasy, które nie wywołują reakcji alergicznych. Niestety czasem pojawia się tu kolejny problem - produkty te mają nieatrakcyjny smak i często dzieci niechętnie je spożywają.

U osób dorosłych i starszych dzieci sprawa jest trudniejsza, ponieważ w ich diecie są już obecne praktycznie wszystkie produkty. Kluczem do sukcesu jest obserwacja reakcji własnego organizmu i skóry.

Jednak niezależnie od tego z jakich produktów osoba z atopowym zapaleniem skóry jest zmuszona zrezygnować niezmiernie ważne jest aby dieta ciągle zawierała wszystkie produkty konieczne do prawidłowego rozwoju i życia. Dla atopika bezpieczniejsze są warzywa, owoce oraz mięsa z upraw i hodowli ekologicznych. Zdrowsze jest stosowanie w kuchni produktów jak najmniej przetworzonych, bez konserwantów i sztucznych barwników.

Dieta antyhistaminowa zakłada eliminację produktów zwiększających wydzielanie histaminy oraz kwasów żołądkowych. Przy atopowym zapaleniu skóry zaleca się podawanie leków antyhistaminowych, dlatego ważne jest stosowanie tej diety przy zapaleniu naskórka.

Zakazane jest spożywanie:

-Sztucznych barwników i aromatów, serów, czekolady, anyżu, goździków, cynamonu, margaryny, konserwantów oraz gotowych deserów i ciast w proszku, wszystkich produktów zawierających czekoladę,
- Przetworów mięsnych, ryb i owoców morza,
- Moreli, żurawiny, porzeczek, daktyli, wiśni, rodzynek, papai, ananasów, suszonych śliwek, malin, truskawek, nektarynek, dżemów, soków z tych owoców,
- Bakłażanów, szpinaku, pomidorów, kiszonej kapusty, dyni, soi, czerwonej fasoli,
- Herbaty, piwa, wina, mleka smakowego

W diecie antyhistaminowej mogą znaleźć się:

- Czyste ziarna, płatki owsiane, dmuchany ryż, pszenica, chlebki Wasa lekka,
- Figi, kiwi, cytryna, banany, jabłka, winogrona, limona, rabarbar, arbuz, gruszki, mango
- Masło i naturalne oleje, wytopiony smalec z mięsa, sosy domowej roboty,
- Cukier, miód, syrop klonowy, lukier, czyste dżemy i galaretki, słodziki

Pielęgnacja skóry z AZS

Oto kilka zasad o których warto pamiętać:

- Należy unikać kontaktu z czynnikami drażniącymi i nasilającymi zmiany. Do czynności które wymagają kontaktu z czynnikami alergizującymi stosujmy rękawice ochronne.
- Do mycia warto stosować preparaty emolientowe o kwaśnym pH.
- Kąpiele nie powinny być zbyt długie oraz w zbyt wysokiej temperaturze. Takie działanie sprzyja niszczeniu naskórka, który i tak z racji choroby nie pełni swoich funkcji prawidłowo.
- Skórę po kąpieli nie wycieramy tylko delikatnie osuszamy, a po 3-5 minutach nakładamy na nią emolienty. Skóra powinna być natłuszczana co 2-4 godzin. Czas działania emolientów u osób z AZS na ogól nie przekracza 1 godziny.
- Nadmierna ekspozycja na słońce może pogarszać stan skory.
- Nie należy używać preparatów w formie oliwki oraz mydeł glicerynowych, ponieważ mogą wysuszać skórę.
- Czasem zalecane są ciepłe kąpiele nawilżające. Stosuje się w nich środki zmiękczające skórę, które zatrzymują wilgoć. Kąpiele takie powinny trwać około 20-30 minut.
- Jeśli świąd skóry jest bardzo dokuczliwy do kąpieli można dodać sodę lub płatki owsiane. Substancje te działają przeciwświądowo, natomiast nie zwiększają wchłaniania wody przez skórę.

Dla ułatwienia zamieszczam tabelę szczegółową produktów dozwolonych i zabronionych:

mgr inż. Sabina Grygierek
Dietetyk

Przeczytaj także: Atopowe zapalenie skóry a dieta

Zobacz także:

• 

  E-booki - Pełnowartościowe jadłospisy dla Niemowląt i Dzieci z dokładnymi recepturami. Pobierz.