Niepowściągliwe wymioty ciężarnych
Jest to dolegliwość dotykająca około 50% kobiet ciężarnych. Są to uporczywe wymioty i bardzo nasilone nudności, które doprowadzają do odwodnienia i zakwaszenia organizmu. Przy rozpoznaniu należy wykluczyć szereg innych przyczyn powodujących wymioty pochodzących z układu pokarmowego, hormonalnego, moczowo – płciowego, ośrodkowego układu nerwowego czy wymioty polekowe.
Zazwyczaj po raz pierwszy pojawiają się w I trymestrze ciąży, około 6 – 8 tygodnia. Ból brzucha nie jest jednak dominującym objawem tego stanu. Do takich należą: nudności i wymioty, ślinotok, spadek masy ciała, odwodnienie, zanik mięśni. Przyczyny tego dokuczliwego stanu nie są do końca poznane, mogą tu działać czynniki hormonalne, mechaniczne, fizjologiczne.
Jak się leczy ten stan? Każda kobieta w ciężkim stanie z ketozą i odwodnieniem powinna zostać przyjęta do szpitala. Należy zadbać wówczas o odpowiednie nawodnienie, podaż elektrolitów oraz koniecznie przyjęcie witaminy B1.
Po rozpoznaniu u ciężarnej niepowściągliwych wymiotów bardzo ważne jest utrzymanie odpowiedniej diety.
Główne zasady postępowania dietetycznego to:
• Spożywanie posiłków często, ale niewielkich objętościowo, co odciąża pracę żołądka.
• Unikanie picia w trakcie posiłków, oraz ich szybkiego popijania – zwiększa to objętość zalegającą w żołądku i może prowokować wymioty.
• Wskazane są napoje cierpkie i kwaśne (jak gorzka herbata, sok z czarnej porzeczki naturalny) a unikanie słodkich, gazowanych, zawierających konserwanty
• Można zjeść jeden posiłek w łóżku po przebudzeniu (np. ciepłe mleko – ale nie gorące, banan, suche płatki śniadaniowe, kromka chrupkiego pieczywa, itp.)
• Spożywanie suchych i słonych przekąsek.
• Unikanie zapachów i widoku potraw powodujących nudności.
• Unikanie potraw tłustych.
• Unikanie doustnego podawania witamin, a szczególnie preparatów żelaza.
• Zaleca się spożywanie potraw wysokobiałkowych (produkty mleczne, drób, ryby, itp.)
• Przyjmowanie witaminy B6, spożywanie naparu z imbiru (lub dodawanie go w formie korzeniowej do potraw) oraz migdałów (w przypadku dolegliwości a także zapobiegawczo co 2 – 3 godziny) może niwelować nudności.
• Potrawy podawać nie bardzo gorące, nawet schłodzone, mają mniej intensywny zapach.
W przypadku długo utrzymujących się wymiotów, należy podjąć leczenie farmakologiczne. W niektórych sytuacjach pomagają metody alternatywne jak: akupresura, akupunktura. Powikłaniami zagrażającymi życiu zarówno matki jak i dziecka są: encefalopatia Wernickie’go i hiponatremia. Niepowściągliwe wymioty ciężarnych mogą doprowadzić też do niedoborów wielu witamin, uszkodzenia przełyku, spadku masy ciała i siły mięśniowej. Niezmiernie ważnym elementem terapii jest też wsparcie emocjonalne, podnoszenie na duchu, które bardzo często należy do obowiązków męża :).
Małgorzata Bieńkowska
Dietetyk
Przeczytaj także: Zaparcia i wzdęcia – ciążowe dolegliwości