O ile kilogramów powinnam przytyć będąc w ciąży?
Autor: Monika Hajduk
Pytanie o właściwą ilość kilogramów przybywających w ciąży nurtuje wiele przyszłych mam.
Mówiąc o przyroście masy ciała podczas ciąży należy wiedzieć, że dodatkowe kilogramy są sumą takich elementów, jak:
• dziecko – ok. 3,5 kg,
• łożysko – ok. 0,7 kg,
• macica – ok. 1 kg,
• płyn owodniowy – ok. 0,9 kg,
• tkanka tłuszczowa – ok. 3 kg,
• objętość krwi – ok. 2 kg,
• gruczoły piersiowe – ok. 0,25 kg.
Nadmierny przyrost masy ciała nie jest korzystny dla zdrowia przyszłej mamy, dlatego kontrolowanie ilości i jakości spożywanych posiłków odgrywa tu znacząca rolę. Po porodzie, przy prawidłowym komponowaniu posiłków w ciąży, powrót do masy ciała przed ciążą nie powinien być trudny.
Kontrolowanie przyrostu masy ciała powinno stanowić istotny element każdej prowadzonej przez lekarza ciąży. Nierównomierny przyrost masy ciała skutkuje nieregularnym odżywianiem płodu oraz może być niebezpieczny dla dziecka. Wysoki przyrost masy ciała w II trymestrze ciąży, a ograniczony w III - zwiększa prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową, mimo ogólnego prawidłowego przyrostu. Natomiast niski przyrost masy ciała w II trymestrze ciąży, a wysoki w III – zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu.
Zalecany przyrost masy ciała w ciąży w zależności od stanu przed ciążą:
Zalecany przyrost masy ciała w ciąży bliźniaczej (od 12 tyg. ciąży):
• u kobiet z niedowagą – 0,5-0,7 kg/tydzień
• u kobiet z prawidłową masą ciała – 0,4-0,5 kg/tydzień
• u kobiet z nadwagą i otyłością – 0,3-0,4 kg/tydzień
Zalecany przyrost masy ciała w kolejnych trymestrach ciąży
Całkowity przyrost masy ciała w zależności od masy ciała sprzed ciąży powinien wynosić następująco:
• dla BMI* przed ciążą < 18,5 (niedowaga) – całkowity przyrost masy ciała: 12,5-18 kg
• BMI: 18,5-24,9 (prawidłowa masa ciała) - całkowity przyrost masy ciała: 11,5-16 kg
• BMI: 25-29,9 (nadwaga) - całkowity przyrost masy ciała: 7-11,5 kg,
• BMI: > 30 (otyłość) - całkowity przyrost masy ciała: 7 kg
• ciąża bliźniacza - całkowity przyrost masy ciała: 16-20,5 kg.
Jeśli kobieta zbyt wolno przybiera na wadze należy:
• dokonać kontroli przyjmowanych posiłków i jakości pożywienia,
• wykluczyć ewentualne zaburzenia przemiany materii,
• zwiększyć ilość tłuszczu w diecie,
• wybierać produkty o zrównoważonej ilości energii i składników odżywczych,
• przy braku apetytu – zwiększyć w diecie ilość witaminy B poprawiającej apetyt (jej dobrym źródłem są np. kiełki pszenicy),
• eliminować duże objętościowo, a małe kalorycznie potrawy,
• zwiększyć ilość posiłków do 6-8 (małych objętościowo, ale pożywnych).
Jeśli kobieta zbyt szybko przybiera na wadze należy:
• dokonać analizy ilości i jakości posiłków,
• jeśli przyrost masy ciała nie jest skutkiem przejadania się – dokonać kontroli u lekarza (nadmierny przyrost masy ciała może być np. skutkiem ciąży mnogiej i zaburzeń funkcji tarczycy),
• ograniczyć spożycie tłuszczów do 1 łyżki stołowej/dzień,
• spożywać produkty o wysokiej wartości odżywczej przy niskiej wartości kalorycznej,
• stosować lekką, ale regularną aktywność fizyczną.
* BMI (ang. Body Mass Index) - współczynnik masy ciała, który obliczamy dzieląc masę ciała podaną w kilogramach przez wzrost podniesiony do kwadratu (podany w metrach)
Monika Hajduk
Dietetyk
Przeczytaj także: Pełnowartościowe śniadanie w diecie młodych i przyszłych mam
