Rozwój ciąży a spożycie kofeiny
Krótko o kofeinie
Kofeina naturalnie występuje w niektórych produktach pochodzenia roślinnego. Głównymi źródłami tego alkaloidu jest kawa, herbata oraz produkty zawierające ziarno kakaowca. W trakcie trwania ciąży organizm kobiety wydłuża czas połowicznego rozpadu kofeiny do 2-3 razy. Jest to silnie skorelowane ze zmianami hormonalnymi, które wpływają na aktywność enzymów wątrobowych. Łożysko nie zapewnia ochrony przed kofeiną i jej metabolitami dlatego w czasie trwania ciąży zalecane jest ograniczenie jej spożycia. Większość ekspertów jest zadania, że kobiety ciężarne nie powinny przekraczać dawki 200mg na dobę.
Zawartość kofeiny w produktach spożywczych:
- filiżanka kawy przygotowanej metodą ciśnieniową zawiera 100-150mg,
- kawa zalewana wrzątkiem wykazuje mniejszą dawkę kofeiny 36-74mg,
- szklanka herbaty ekspresowej, której czas parzenia wynosi 5 minut zawiera 40 mg kofeiny (ilość kofeiny w herbacie zależy od czasu parzenia, im dłuższy czas tym większa ilość kofeiny w płynie),
- napoje typu cola w 100 ml posiadają od 9 do 13 mg kofeiny (Pepsi 10-11mg, Coca – cola 9-13 mg),
- tabliczka czekolady o masie 100 gramów ma w sobie od 18 do 74 mg, szeroki zakres zawartości kofeiny w czekoladzie jest ściśle związany z ilością ziarna kakaowego i tak: czekolada mleczna wykazuje mniejszą zawartość tego alkaloidu (18-24 mg) niż czekolada gorzka (74mg).
Negatywny wpływ kofeiny:
- spożycie kofeiny w ilości powyżej 500-600 mg na dobę prowadzi do wystąpienia nadpobudliwości, arytmii, problemów żołądkowych, trudności w zasypianiu, uczucia niepokoju,
- nadmierne spożycie kofeiny w ciąży skutkuje zwiększonym ryzykiem poronienia, możliwością wystąpienia porodu przedwczesnego jak i też wpływa na zmniejszenie masy urodzeniowej,
- kofeina utrudnia wchłanianie żelaza dlatego może prowadzić do niedokrwistości ciężarnych,
- niektórzy eksperci podają iż spożywanie powyżej 100 mg kofeiny we wczesnym stadium ciąży zwiększa ryzyko poronienia u kobiet niepalących,
- spożywanie 600mg kofeiny i więcej na dobę może prowadzić do wystąpienia porodu przedwczesnego,
- jak podają badania przeprowadzone przez Bracken i współpracowników spożywanie powyżej 200 mg kofeiny na dobę skutkuje zmniejszeniem masy ciała dziecka o 60-70 gramów, należy jednak wspomnieć iż kofeina nie zwiększa ryzyka wystąpienia wad wrodzonych,
- kofeina swobodnie przenika do mleka kobiecego a jej największe stężenie występuje pół godziny po spożyciu, w okresie karmienia piersią należy zwracać szczególną uwagę na zawartość kofeiny w produktach, aby nie wywierać negatywnego wpływu na dziecko (zaburzenia snu u niemowlaka bądź wystąpienie uczucia rozdrażnienia).
Kofeina nie jest składnikiem odżywczym dla organizmu, duże spożycie kofeiny w okresie ciąży wpływa negatywnie na jej przebieg. Dlatego w okresie ciąży jak i też w czasie karmienia piersią należy zwracać szczególną uwagę na spożycie produktów zawierających ten alkaloid i zadbać o zdrowy sposób żywienia.
mgr Arleta Witan - Grzegrzółka
Dietetyk
Bibliografia:
1. Wierzejska R. 2012, Wpływ spożycia kofeiny na przebieg ciąży i rozwój płodu. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 5, str. 110 – 113.
2. Jarosz M., Wierzejska R., Mojska H., Świderska K., Siuba M., 2009, Zawartość kofeiny w produktach spożywczych. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLII, 3, str. 776-781.
Przeczytaj także: Witaminy i składniki mineralne - skład suplementów diety