Przyrost masy ciała u kobiet w ciąży
Autor: Paulina Tortyna
Od dawna istnieje przeświadczenie, że kobieta w ciąży powinna jeść za dwoje. W tej kwestii większość kobiet ma fałszywe wyobrażenia. Zapotrzebowanie na poszczególne składniki pokarmowejest w ciąży dużo większe, jednak zapotrzebowanie na energię wzrasta tylko o około 360 kcal dziennie od 4 m-ca, natomiast pod koniec ciąży organizm wymaga ok. 475 kcal dziennie więcej. Zatem dziś wiadomo na pewno, że jedzenie za dwoje jest w ciąży nieprawidłowe i niekorzystne dla dziecka i matki. Co za tym idzie, również masa ciała kobiety w ciąży powinna zmieniać się w sposób prawidłowy.
Przyrost masy ciała w ciąży nie zawsze jest równomierny. Bywają okresy, kiedy jest mniejszy i większy. Każda ciąża jest inna, a w przypadku masy ciała zakres prawidłowości jest bardzo szeroki. Z reguły przyjmuje się, że kobieta w ciąży może przytyć tygodniowo ok.300-400 g lub miesięcznie 1-1,5 kg. W stosunku do całej ciąży jest to zwykle 10-15 kg. Jednak normą może być również 20 kg, pod warunkiem, że nie występuje zatrzymanie się płynów w organizmie ani inne komplikacje. Zawsze to lekarz prowadzący ciąże ocenia czy przyrost masy jest prawidłowy.
Poniżej znajduje się tabelka zawierająca komponenty przyrostu masy ciała
Jeśli przed zajściem w ciążę kobieta miała niedobór masy ciała, powinna postarać się przybyć na wadze podczas ciąży trochę więcej niż kobiety, które ważyły prawidłowo. Umożliwi to odpowiedni rozwój dziecka i osiągnięcie prawidłowej urodzeniowej masy ciała. Zalecany przyrost masy ciała jest nieco większy i wynosi 12,5-18,0 kg. Kobiety bardzo szczupłe powinny jeść trochę więcej, ze względu na niedostateczne rezerwy w organizmie, które mogłyby doprowadzić do niedoboru składników mineralnych i witamin oraz niedożywienia dziecka. Warto zażywać preparaty witaminowe z kwasem foliowym, cynkiem, żelazem i jodem. Istotna jest również odpowiednia ilość białka zwierzęcego w produktach mlecznych, mięsie i rybach,
W przypadku nadwagi przed ciążą kobieta powinna przybyć na wadze mniej, 7,0-11,5 kg, a w przypadku otyłości 5-9 kg. Należy unikać nadmiernego przybywania na wadze, nie tylko ze względu na odzyskanie szczupłej sylwetki po urodzeniu dziecka, lecz również po to, by uniknąć nadmiernej wagi u noworodka i związanych z tym ewentualnych trudności podczas porodu. Większość kobiet z nadwagą rodzi zdrowe dzieci. Mimo to, istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia takich komplikacji jak cukrzyca ciężarnych, infekcje dróg moczowych czy nadciśnienie. Natomiast u osób otyłych trudniejsza jest interpretacja badań USG. Zbędne kilogramy, które pozostają po ciąży, mogą również przyczynić się do rozwoju nadciśnienia, cukrzycy typu 2, nadmiaru cholesterolu we krwi, a w konsekwencji do chorób układu krążenia. W ciąży nie wolno stosować jednostronnych diet odchudzających. Warto jednak ograniczyć spożycie tłuszczu – zwłaszcza zwierzęcego i produktów zawierające izomery trans kwasów nasyconych. Należy jadać mniej węglowodanów takich jak cukier, biała mąka. Jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych, kobieta w ciąży powinna być aktywna ruchowo, dużo spacerować, wykonywać proste ćwiczenia.
Zatem bardzo ważne jest również, aby kobiety planujące ciąże utrzymywały prawidłową masę ciała. Natomiast mamy oczekujące już na swoje dzieci powinny odżywiać się zgodnie z hasłem: „Nie jem za dwoje. Jem dla dwojga”.
mgr inż. Paulina Tortyna
Dietetyk
Przeczytaj także: Jadłospis dla kobiety zdrowej w ciąży (I lub II trymestr)
