Zaprogramuj swoje dziecko
Programowanie metaboliczne to termin odnoszący się do czynników środowiskowych (i żywieniowych), które poprzez swoje działanie m.in. w okresie przedkoncepcyjnym, prenatalnym i w pierwszych kilku latach życia mają zdolność dokonywania trwałych zmian w metabolizmie, powodując szereg konsekwencji zdrowotnych i rozwojowych nawet w późniejszych latach życia.
Podczas życia płodowego stan zdrowia, sposób odżywiania oraz poziom aktywności fizycznej matki mają nieodwracalny wpływ na rozwijający się wewnątrz macicy płód.
Krytycznym okresem w etiologii chorób cywilizacyjnych jest rozwój zarodkowy i płodowy. Im wcześniejszy etap ciąży, w którym pojawił się szkodliwy czynnik, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia chorób w życiu dorosłym. Nieprawidłowy sposób odżywiania kobiet w ciąży może mieć istotny wpływ na zdrowie dziecka i rozwój chorób, zwłaszcza takich jak cukrzyca, otyłość czy choroby serca. Do negatywnych czynników zapoczątkowujących programowanie płodowe zaliczane są m.in.: nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, palenie tytoniu, stres, depresja, cukrzyca, infekcje. Negatywny wpływ na rozwój płodu ma także niedożywienia matki – niewystarczająca ilość składników pokarmowych może prowadzić do zahamowania wzrostu dziecka oraz wystąpienia nadciśnienia tętniczego. Z kolei niedobór białka w diecie ciężarnej może prowadzić do zwiększonego spożycia pokarmu przez dziecko w przyszłości. W przypadku występowania nadwagi i otyłości u kobiet w ciąży stwierdza się zwiększą ilość tkanki tłuszczowej u dzieci.
Odpowiednia modyfikacja sposobu odżywiania kobiety ciężarnej ma realny wpływ na masę urodzeniową dziecka a także na długofalowe skutki takie jak zmniejszenie ryzyka wystąpienia zespołu metabolicznego, chorób układu krążenia czy nowotworów oraz na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i szkieletowego. Prawidłowa dieta w ciąży może przyczynić się do eliminacji niepożądanych zmian. Istotny wpływ na regulację poziomu glukozy, lipidów oraz zmniejszenie ryzyka cukrzycy wywiera dieta śródziemnomorska.
Ogólne zasady diety śródziemnomorskiej to:
- spożywanie lokalnych oraz jak najmniej przetworzonych produktów
- ograniczenie czerwonego mięsa na rzecz ryb
- używanie naturalnych ziół oraz przypraw
- dodawanie do potraw oliwy z oliwek
- duża ilość warzyw i owoców
- dieta jest bogata w błonnik, witaminy, zdrowe tłuszcze oraz przeciwutleniacze.
mgr Karolina Growiec
Dietetyk