Dieta w nadciśnieniu tętniczym

Autor: Natalia Ciesielczuk

Nadciśnienie tętnicze jest jedną z najczęściej występujących chorób układu krążenia we współczesnym społeczeństwie. Duża większość chorych nawet nie podejrzewa, że choruje na tę chorobę. Prawdopodobieństwo zachorowania wzrasta wraz z wiekiem, zwiększając się bardzo gwałtownie już po pięćdziesiątym roku życia. U osób w tym wieku nadciśnienie występuje u ponad połowy badanych. W Polsce około 8,6 mln osób cierpi na nadciśnienie tętnicze, a kolejne 8,9 mln jest zagrożonych rozwojem tej choroby. Co więcej, co trzeci Polak z nadciśnieniem tętniczym nie jest tego świadomy.

Nadciśnienie rozpoznajemy wtedy, kiedy wartość ciśnienia skurczowego wynosi powyżej 140mmHg i/lub ciśnienie rozkurczowe wynosi powyżej 90mmHg. Pierwotne przyczyny tej choroby dotąd nie są znane. Częste występowanie w niektórych rodzinach może świadczyć o przyczynach genetycznych. Z kolei u osób obciążonych dziedzicznie, czynniki środowiskowe mogą powodować ujawnienie się choroby bądź przyśpieszać jej rozwój. Do czynników tych w pierwszej kolejności możemy zaliczyć nadużywanie soli kuchennej a także nadmierne spożywanie żywności bogatej w tłuszcze. Według aktualnych zaleceń, spożycie soli przez osoby chorujące na nadciśnienie nie powinno przekraczać 6 g. Warto tutaj wspomnieć, że średnie spożycie soli w zwyczajowej diecie wynosi aż 12-15 g.

Kolejnymi czynnikami przyśpieszającymi rozwój nadciśnienia tętniczego jest mała aktywność fizyczna, występowanie nadwagi lub otyłości a także palenie papierosów oraz nadmierne spożywanie różnego rodzaju napojów alkoholowych.

Rozwój nadciśnienia tętniczego jest procesem złożonym i długotrwałym. Leczenie choroby nie jest jednorodne i zależy od jego przyczyn (nadciśnienie pierwotne czy wtórne), od wyjściowych wartości ciśnienia, od innych chorób, na jakie cierpi pacjent oraz od tego, jakie są inne czynniki ryzyka. Jednak niezależnie od wszystkiego, bardzo ważna jest zmiana stylu życia, a przede wszystkim, diety. U osób cierpiących na nadwagę lub otyłość bardzo ważna jest redukcja masy ciała. Kolejną ważną rzeczą jest wprowadzenie codziennego wysiłku fizycznego, przynajmniej 30-45 minut dziennie. Należy także ograniczyć spożycie soli do około 6 g/dzień, kontrolować spożywanie potasu, które powinno być na poziomie 90 mmol/dzień oraz dostarczać organizmowi potrzebnych ilości wapnia oraz magnezu. Ważne jest także ograniczenie alkoholu, zaprzestanie palenia tytoniu oraz redukcja spożywania nasyconych kwasów tłuszczowych.

Na zakończenie warto wspomnieć o kilku proponowanych zaleceniach kulinarnych, które można stosować dla poprawy smaku potraw ubogich w sól:

- Używać różnego rodzaju przypraw, zarówno świeżych, mrożonych lub suszonych
- Marynować potrawy w oleju czosnkowym lub ziołowym, czerwonym/białym winie bądź occie
- Spożywać produkty pełnoziarniste
- Przygotowywać w mikserze pasty z cebuli, czosnku, papryki, pomidorów oraz ziół i przypraw
- Stosować takie metody przygotowywania posiłków jak grillowanie czy pieczenie, ponieważ wzmacniają one oryginalny smak produktu
- Używać raz na jakiś czas kwaśnej śmietany, masła lub żółtka jajka
- Dodawać do sosów sałatkowych oliwy smakowej lub oleju czosnkowego bądź orzechowego.

mgr inż. Natalia Ciesielczuk
Dietetyk

Przeczytaj także: Oliwa z oliwek w naszej diecie