Cukry dodane co to takiego ?
Autor: Agnieszka Tokarz
Żyjemy w czasach, gdzie niestety, ale aby dbać o własne zdrowie należy być świadomym konsumentem, a co za tym idzie umieć czytać etykiety i je rozumieć.
Na początek definicja -czym tak właściwie są cukry dodane?
Są to te cukry, które nie występują naturalnie w żywności, ale są dodawane do nich w procesie produkcji, aby nadać produktowi określonych, pożądanych cech.
Najpopularniejsze cukry dodane, jakie znajdziemy w produktach spożywczych to : Cukier biały i brązowy, Dekstroza, Syrop Glukozowo –fruktozowy, Syrop Klonowy, Melasa, Miód.
Cukier trzcinowy czy buraczany jest najpopularniejszą substancją słodzącą w każdym polskim domu. Jest to słodycz, która aż w 99,7% składa się z dwucukru sacharozy. Cukier biały jest w procesie produkcji oczyszczany z melasy i temu procesowi zawdzięcza swój kolor . Jest to proces znany również pod nazwą rafinacja, a na półkach po prostu cukier rafinowany. Coraz częściej znajdujemy na półkach i chętniej sięgamy po tak zwany cukier brązowy. Niestety, może to być zwykły biały cukier, który został zabarwiony np. karmelem i zyskał brązową barwę. Warto zwrócić na to uwagę kupując cukier. Najlepszy będzie ten, który będzie wyraźnie miał napisane na opakowaniu „cukier nierafinowany”, będzie naturalnie brązowy, ale też nieoczyszczony, a co za tym idzie bogatszy w składniki mineralne takie jak żelazo, wapń czy magnez. Nie jest, jednak bogatym ich źródłem.
Melasa – ten charakterystyczny syrop wydzielany jest z cukru w procesie jego produkcji, ma ona około 40% sacharozy, a w przemyśle używana często do produkcji alkoholu czy drożdży piekarskich oraz paszowych. Większą zawartość sacharozy znajdziemy w melasie buraczanej niż trzcinowej.
Syrop klonowy, zbierany podczas wiosennych roztopów w Kanadzie to słód zawierający w swoim składzie od 52-75% sacharozy. Chętnie sięgamy po niego do dań takich jak naleśniki, gofry, owsianka czy musli. Ma on również wiele składników mineralnych jak wapń, magnez, mangan, cynk i polifenole. Stanowi zdrową alternatywę dla np. miodu.
Dekstroza- D-glu otrzymywana przez hydrolizę skrobi, daje efekt chłodzący, podkreśla smak potraw, do których jest dodawana jak np. lodów ( obniża temperaturę zamrażania, poprawia konsystencję), ma zdolność słodzenia ,zawiera 70% sacharozy.
Na koniec kilka słów o syropie glukozowo- fruktozowym. Jest to roztwór fruktozy i glukozy produkowany ze skrobi kukurydzianej lub początkowo ze skrobi ziemniaczanej, rzadziej pszenicznej. Ma dużą słodkość i na dzień dzisiejszy znajdziemy go praktycznie wszędzie, w każdym przetworzonym produkcie spożywczym. Jaki jest fenomen tego cukru? Przede wszystkim ma on dużą rozpuszczalność, a przy tym małą lepkość. Ponadto charakteryzuje się wysoką stabilnością mikrobiologiczną, ma postać płynną przez co łatwiejsze jest jej stosowanie w produkcji żywności i transporcie. Ma niską cenę, wyrazisty smak i zapach, pełnie dużo funkcji w żywności jak funkcje wiążące, wypełniające, sklejające, stabilizator smaku i zapachu. Niestety nie jest możliwe oszacowanie spożycia tej substancji. Producenci nie mają też obowiązku podawać ilości dodanego syropu. Nie ma też danych na ten temat w tabelach składu i wartości odżywczej żywności. Wiadome jest jednak ,że jego spożycie ciągle rośnie, co przyczynia się do wzrostu otyłości wśród dzieci i młodzieży, a wśród dorosłych prowadzi do licznych chorób jak cukrzyca, miażdżyca, otyłość.
Mówi się, że w diecie większości obywateli państw Unii Europejskiej, w tym także Polski, zbyt duży udział energii w całodziennej racji pokarmowej, pochodzi z węglowodanów rafinowanych i cukrów prostych. Czytajmy więc uważnie etykiety:
- jak kupować produkt to tylko taki bez syropu glukozowo- fruktozowego,
- jak cukier to ten nierafinowany,
- a do codziennych musli dołóżmy łyżkę syropu klonowego lub miodu.
Agnieszka Tokarz
Dietetyk
Przeczytaj także: Produkty wysoko przetworzone a zdrowie naszych pociech
