Jajo czy kura? Zacznijmy od jajka
Autor: Urszula Bieniek
Cenione już za starożytnych czasów – w Egipcie były ozdabiane wizerunkami ważnych osobistości; dla aborygenów natomiast strusie jajka były świętością. My porozmawiamy o jajach kurzych, jako że to właśnie one nieprzerwalnie są najczęściej spotykanymi na polskich stołach, nie tylko w okresie Wielkanocy, gdy królują niezaprzeczalnie.
Czemu jest tak cenne?
Z jajka kurzego, miał wykluć się pisklak – to oczywiste, ale nie każdy uświadamia sobie, jaki ma to wpływ na ‘zawartość’ jajka. Skorupka kryje w sobie magazyn zarówno energii jak i witamin i składników mineralnych, które zarodek miał wykorzystać w swoim rozwoju. To dlatego jajka są tak cenne z żywieniowego punktu widzenia, a ich białko (mam na myśli składnik pokarmowy, a nie białą zawartość)zostało uznane za najbardziej wartościowe wśród wszystkich produktów.
Według najnowszego schematu żywienia niemowląt karmionych piersią jak również mlekiem modyfikowanym, pół żółtka pojawia się w diecie już w 7 miesiącu życia malucha – nic dziwnego, skoro jest źródłem protein, kwasów tłuszczowych oraz miedzi, cynku, magnezu, żelaza, witaminy A i E oraz tych z grupy B. Najwygodniejszą formą będzie podanie tego produktu wraz z przecieram jarzynowym lub zupką (na początku uwaga na grudki, należy je zmiksować z przecierem lub porządnie rozgnieść widelcem). W 9 – tym miesiącu karmienia sztucznego oraz 10 – tym karmienia piersią, maluch zjada całe żółtko, od 11 – tego natomiast całe jajko pojawia się w menu 3 lub 4 razy tygodniowo.
Nie podajemy najmniejszym dzieciom białka, ponieważ bywa ono częściej alergizujące. W przypadku dzieci o podwyższonym ryzyku pojawienia się uczulenia (maluch ma stwierdzoną alergię na inne produkty, jaja uczulają rodzeństwo) żółtko powinno pojawić się w diecie po 12 miesiącu, a całe jajko – po 18stym. Można spróbować podać wpierw jajko przepiórcze, które rzadziej alergizuje. Białko kurze jest cenne ze względu na potas, magnez i niacynę. Nie zawiera tłuszczu ani cholesterolu i jest niskokaloryczne, dlatego pojawia się często w dietach lekkostrawnych oraz u osób odchudzających się, jednak w przypadku dzieci rzadziej konieczne jest ograniczanie spożycia żółtka. Dwa całe jajka to około 150 kcal – niewiele, jeśli spożywane bez kalorycznych dodatków takich jak majonez.
Jakie jajka wybrać dla dziecka? Z pewnością nie najpopularniejsze, oznaczone cyfrą 3 – pochodzą od kur fermowych, trzymanych w klatkach. Najlepiej byłoby znaleźć jaja oznaczone zerem (ekologiczne) lub cyfrą 1 (wolny wybieg). Nie nabierz się na określenia takie jak „prawdziwe, wiejskie jaja, ze wsi” – w większości to chwyt marketingowy.
Zawsze upewnij się, że jajko jest dobrze ścięte, ponieważ ze względu na możliwość zakażenia salmonellą dziecko nie może zjeść surowego lub niedogotowanego jaja. Dlatego kogiel-mogiel, ciasta takie jak niektóre serniki na zimno czy torty z kremem stanowczo są niedozwolone. Przed użyciem jajka należy je umyć, ale nie rób tego w bardzo gorącej wodzie i w żadnym razie nie wyparzaj jaj – używając zbyt ciepłej wody otwierasz pory w skorupce i bakterie przedostają się do środka.
Uważaj również na świeżość jaj. Upewniaj się, czy były trzymane w sklepie w warunkach chłodniczych, nie podawaj dziecku jajek z ostatnich dni terminu ważności, a także upewniaj się przed użyciem, jak jajko wygląda. Skorupka powinna być matowa i lekko chropowata, nie ślizga. Rozbij jajo na płaskim talerzu, powąchaj i sprawdź, czy nie jest mętne. Żółtko musi być oddzielone od białka – gęstego i dosyć sztywnego. Po włożeniu starego jajka w skorupce do zimnej wody, będzie ono unosiło się do góry.
Pomysł na…
…obiad
Zupa z serowymi kluseczkami
Do przygotowania kluseczek potrzebne jest nam opakowanie (150 g) serka homogenizowanego, jednak uwaga – koniecznie naturalnego, 1 jajko oraz 4 łyżki mąki pszennej. Po wymieszaniu składników kładź je łyżką na leciutko osolony wrzątek. Po wypłynięciu na powierzchnię kluseczki są gotowe do spożycia, dodaj je do dowolnie wybranej zupy, np. pieczarkowej, groszkowej lub owocowej.
Takie kluseczki są lekkostrawne, spokojnie możesz podawać je po pierwszych urodzinach.
…śniadanie lub kolację
Omlet na sytość
Aby przygotować omlet dla jednego dziecka, należy przygotować jajko, łyżkę mąki, 3 łyżki mleka i 3 wody mineralnej lub przegotowanej. Do tego dużo świeżych ziół – np. bazylię, miętę, szczypior, natka pietruszki, przyda się również drobno posiekana cebulka. Łączymy składniki i smażymy na patelni bez tłuszczu. Omlet powinien być mocno zielony w środku. Podajemy maluchowi z chlebkiem razowym i świeżymi warzywami.
mgr Urszula Bieniek
Dietetyk
Przeczytaj także: Marchewkowe pole rośnie wokół mnie
