Skarby ze zbóż
Jak powstaje kasza?
W przypadku kasz gruboziarnistych (gryczana, pęczak) ziarna są oczyszczane z łusek i polerowane, a drobniejszych rodzajów dodatkowo łamane np. krakowska. Z najdrobniej zmielonych ziaren otrzymuje się kaszę mannę, kukurydzianą i kuskus. Jeśli kasze zostaną jeszcze poddane zgniataniu powstają płatki np. owsiane.
Rodzaje i właściwości
Oto najbardziej popularne kasze:
• Kasza manna – jest delikatna, dodaje się ją do mleka i warzyw
• Kasza ryżowa – bezglutenowa, można dodawać ją np. do przecieru owocowego
• Kasza gryczana – z ziaren gryki, które najpierw są łuskane, a potem prażone. Ma dużą zawartość białka, kwasu foliowego, tłuszczu oraz witamin z grupy B i niacynę. Nie zawiera glutenu.
• Kasza krakowska – to kasza gryczana łamana
• Kasza jaglana – z prosa, bogata w białko, witaminy z grupy B, E oraz magnez, cynk i żelazo. Zawiera lecytynę oraz krzemionkę, która pozytywnie wpływa na stawy. Kasza bezglutenowa.
• Kasza jęczmienna – w zależności od rozdrobnienia można ją kupić jako pęczak lub kaszę perłową. Jest cennym źródłem niacyny.
• Kasza kukurydziana – z oczyszczonych i rozdrobnionych ziaren kukurydzy. Zawiera sód, potas, magnez, żelazo, fosfor.
• Kasza kuskus – z pszenicy durum. Lekkostrawna, sycąca i bogata w węglowodany, Nie zawiera błonnika, ma niewiele składników mineralnych i witamin. Wymaga jedynie zalania wrzątkiem.
Produkty pełnoziarniste są zdrowsze niż te z białej mąki, oczyszczonego ryżu czy drobne kasze. W kaszach grubych ziarna są tylko obłuskiwane. Mąkę z pełnego przemiału robi się ze zbóż oczyszczonych tylko z zewnętrznej osłonki. Drobne i wielokrotne mielenie pozbawia ziarno cennych substancji, dlatego drobne kasze i oczyszczona biała mąka są mniej wartościowe.
Co oprócz kaszy? Jakie dodatki węglowodanowe warto podawać dzieciom?
Makaron – najlepiej razowy
Dania z makaronu łatwo przygotować, wystarczy dodać sos z warzywami i mięsem. Może być również dodatkiem do zup. Makaron razowy jest produkowany z mąki pełnoziarnistej i jest ciemniejszy od tradycyjnego. Ma więcej błonnika, żelaza i 30% więcej witamin z grupy B niż biały.
Ryż – najlepiej brązowy
Jest delikatny i łatwostrawny. Zawiera skrobię, niewielkie ilości białka i witaminy z grupy B.
Z ryżu można przyrządzić wiele potraw np. risotto lub ryż z jabłkami. Szczególnie polecany jest ryż brązowy. Dzięki temu, że jego ziarna nie są polerowane, zawiera więcej składników mineralnych i witamin. Ma zdecydowany smak, dlatego nie jest polecany do deserów.
Pieczywo – Graham czy Razowe?
Trudno się bez niego obejść na co dzień. Szczególnie polecamy pieczywo z pełnego przemiału zbóż. Najdelikatniejsze są bułeczki grahamki (z pełnoziarnistej mąki pszennej), dla starszych dzieci dobry jest chleb razowy – musi być w 50% z mąki z pełnego przemiału.
Dzieciom zaleca się trzy porcje produktów pełnoziarnistych dziennie. Produkty z pełnego przemiału należą do grupy „superprodukt” są bowiem bogate w witaminy i składniki mineralne. Powinny być stałym elementem w posiłkach dla dzieci.
Dietetyk
mgr Laura Plenzler
Przeczytaj także: Jak nie dać się infekcjom?