Sok jedną z porcji warzyw lub owoców
Autor: Marta Hyla
Czy wiesz, że szklanka soku owocowego lub warzywnego (200 ml) w jadłospisie maluszka może zastąpić jedną z pięciu porcji owoców i warzyw zalecanych do spożycia w ciągu dnia?
Badania wykazują, że spożywamy zbyt mało owoców i warzyw – średnio tylko 250g dziennie, a zalecana ilość, która powinna być spożywana, jest prawie dwukrotnie wyższa. Ilość ta powinna być rozłożona równomiernie do każdego posiłku. Jedną z porcji warzyw i owoców można zastąpić sokiem.
Przy zakupie soków należy zwracać uwagę na etykiety. Wyczytamy z nich przede wszystkim informację o tym, czy dany produkt jest sokiem 100%. Warto kupować soki 100%, gdyż tylko wtedy mamy pewność, że nie dodano do nich konserwantów, sztucznych barwników lub aromatów. Jeśli do soku dodano cukier (a niektóre soki wymagają tego, ze względu na potrzebę regulacji kwaśnego smaku) informacja o tym powinna znaleźć się na etykiecie. W Polsce jednakże do większości soków 100% nie dodaje się cukru.
Dlaczego warto zastąpić jedną porcję warzyw lub owoców szklanką soku?
• Soki 100%, podobnie jak warzywa i owoce, obfitują w aktywne biologicznie składniki tj.
- antyoksydanty (witamina C, flawonoidy, likopen, karotenoidy),
- błonnik (soki nieklarowne i przecierowe),
- mikro- i makroelementy.
• Picie soków 100% wpływa na nasz organizm równie korzystnie jak jedzenie całych owoców lub warzyw
- powstają one z soku lub przecieru, który został otrzymany bezpośrednio z owoców lub warzyw lub są odzyskiwane z soku lub przecieru zagęszczonego, poprzez dodatek wody i odparowanego wcześniej naturalnego aromatu (sok/przecier zagęszczony ma dłuższy okres przydatności do spożycia, co odgrywa znaczną rolę przy transporcie tych produktów)
• Produkcja soków objęta jest surowymi regulacjami zarówno unijnymi jak i polskimi. Niedopuszczalny jest dodatek jakichkolwiek sztucznych aromatów, barwników, substancji konserwujących czy innych związków chemicznych. W Polsce do soków 100% dopuszcza się jedynie dodatek niewielkiej ilości cukru, soku z cytryny lub kwasku cytrynowego, gdy wymagana jest korekta smaku kwaśnego soku. Jeśli do soku dodano powyżej dwóch małych łyżeczek cukru na litr, na opakowaniu musi znaleźć się informacja, że dany sok jest sokiem słodzonym.
A co z nektarami i napojami?
• Czasami owoce cechują się smakiem zbyt kwaśnym lub cierpkim, aby wyprodukować z nich sok 100%. Owocami taki są np. porzeczka lub aronia. Do nektarów dodawany jest cukier, dlatego charakteryzują się one wyższą wartością energetyczną w porównaniu do owoców, z których zostały wyprodukowane. Należy jednak zaznaczyć, że owoce takie jak porzeczka lub aronia zawierają bardzo dużo antyoksydantów, gdy porównamy je z owocami cytrusowymi lub jabłkami. Biorąc pod uwagę to, że organizm nie potrafi magazynować przeciwutleniaczy, warto od czasu do czasu podać naszemu dziecku szklankę nektaru wyprodukowanego właśnie z tych owoców.
• Wybór napojów na rynku spożywczym jest bardzo szeroki. Często napoje są produkowane z takich owoców jak cytryny lub limetki, gdyż wyprodukowany z tych owoców sok lub nektar byłby po prostu zbyt kwaśny. Do napojów dopuszczalne jest dodawanie przez producentów znacznie szerszej gamy sztucznych dodatków i konserwantów. Jeśli sięgamy już po taki produkt starajmy się wybierać te napoje, które zostały utrwalone na drodze pasteryzacji – w ten sposób unikniemy dostarczenia naszemu dziecku szkodliwych konserwantów, gdyż napój został utrwalony termicznie, a nie chemicznie. Warto jednak zrezygnować z podaży naszemu dziecku napojów na rzecz soków lub nektarów, które są produktami o wiele bardziej wartościowymi pod względem odżywczym.
Podsumowując, w diecie naszego dziecka jedna z 5 porcji owoców i warzyw zalecanych codziennie do spożycia może być zastąpiona szklanką 100% soku owocowego lub warzywnego. Pamiętajmy jednak, że szklanka takiego soku w zupełności wystarczy! Ważne, aby nie przyzwyczajać dziecka do picia zbyt dużych ilości soków, gdyż w taki sposób możemy dostarczyć zbyt dużo kalorii w ciągu dnia i może się to przyczynić do powstania nadwagi, a w późniejszym czasie otyłości. Szklanka 100% soku może zastąpić jedną z porcji warzyw lub owoców, lecz nie zastąpi wody!
mgr inż. Marta Hyla
Dietetyk
Przeczytaj także: Otyłość u najmłodszych
