Stewia
Autor: Aleksandra Reyer
Już wiele lat temu mieszkańcy Ameryki Południowej odkryli korzystne właściwości stewii (Stevia rebaudiana). Wykorzystywali ją w chorobach serca, nadciśnieniu tętniczym, otyłości, cukrzycy i wielu innych dolegliwościach. Aktualnie również pojawiają się badania donoszące o jej właściwościach zwiększających tolerancję glukozy, obniżających stężenie glukozy po posiłku oraz zmniejszających ciśnienie krwi. Ponadto na tym samym kontynencie stewia od 1500 lat jest wykorzystywana jako naturalny słodzik. W Polsce stewia była używana jedynie w kosmetyce. W listopadzie 2011r. Komisja Europejska dopuściła stosowanie glikozydów stewiolowych w roli słodzika w 31 różnych grupach produktów spożywczych. Na etykietach oznaczone są one symbolem E 960.
Stewia jest rośliną z rodziny astrowatych. Pochodzi z Paragwaju. Zawiera w sobie wspomniane wcześniej glikozydy stewiolowe (m.in. stewiozyd, rebaudiozyd A), które nadają jej słodki smak. Różne źródła podają, że związki te są od 250 do 450 razy słodsze od cukru, którego używamy na co dzień (sacharozy).
Na korzyść stosowania stewii przemawia wiele czynników:
-można samodzielnie uprawiać ją w domu i wykorzystywać zarówno świeże, jak i suszone liście
-nie zawiera kalorii, więc z jej pomocą łatwo możemy ograniczyć energetyczność posiłków, nie rezygnując przy tym ze słodkości
-jest odporna na wysoką temperaturę, dzięki czemu możemy ją wykorzystywać także do pieczenia i gotowania (w odróżnieniu od niektórych słodzików np. aspartamu)
-rozpuszcza się zarówno w wodzie, jak i alkoholach; w środowisku kwaśnym i zasadowym
-jej właściwości słodzące nie maleją wraz z upływem czasu, więc stewia może być długo przechowywana
-jej stosowanie nie prowadzi do rozwoju próchnicy (stewiozyd współdziała z fluorem, przez co spowalnia powstawanie płytki bakteryjnej na zębach)
-jest bezpieczna dla osób z cukrzycą (nie podnosi stężenia cukru we krwi) oraz dla osób z fenyloketonurią (brak w niej fenyloalaniny)
-dotychczasowe wieloletnie wykorzystywanie jej przez ludność Ameryki Południowej oraz Japonii (gdzie stewia została dopuszczona do stosowania jako słodzik w 1970r.) nie wykazały żadnego działania szkodliwego
-szczegółowa analiza badań nad stewią, przeprowadzona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) nie potwierdziła wcześniejszych doniesień o wywoływaniu przez glikozydy stewiolowe nowotworów oraz wad wrodzonych u dzieci
Mimo tak wielu korzyści płynących z wykorzystywania stewii w codziennej diecie, jako zamiennika cukru, kobiety w ciąży, karmiące oraz dzieci powinny zachować ostrożność. Niepewność wzbudzają pojawiające się wcześniej informacje o działaniu stewii prowadzącym do rozwoju zmian nowotworowych oraz wad wrodzonych u potomstwa. Ze względu na brak dokładnych badań naukowych świadczących o braku jakichkolwiek przeciwwskazań w stosowaniu stewii w tych grupach osób, Eksperci nie zalecają wprowadzania jej do diety.
Aleksandra Reyer
Dietetyk
Przeczytaj także: Dieta a rozwój próchnicy
