Suplementy diety – zasadność stosowania
Autor: Marta Hyla
Czy suplementacja diety jest konieczna?
Suplementy diety, tak bardzo popularne w ostatnim czasie, to środki spożywcze będące bardzo skoncentrowanym źródłem określonych substancji, wykazujących wpływ na organizm człowieka (efekt odżywczy lub inny efekt fizjologiczny). W suplementach diety znaleźć możemy substancje tj. witaminy, składniki mineralne, ale również błonnik, kwasy tłuszczowe np. omega-3, aminokwasy.
Obserwuje się duży wzrost spożycia suplementów diety w ostatnich latach. Po tego typu środki spożywcze sięgają zarówno ludzie chorzy, jak i zdrowi (w tym ludzie narażeni na duży stres życia codziennego, osoby ciężko pracujące, sportowcy, osoby starsze, kobiety chcące poprawić stan swojej skóry, włosów i paznokci). Na rynku pojawia się również coraz więcej suplementów diety przeznaczonych dla najmłodszych. Suplementy witaminowo-mineralne dla dzieci sprzedawane są w różnej postaci – w formie kropelek, żelek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania. Wszystko to ma na celu uatrakcyjnienie produktu pod względem sensorycznym i zachęcenie dziecka do spożycia danego suplementu. Czy jednak zawsze jesteśmy przekonani o zasadności uzupełniania diety naszego maluszka tego rodzaju preparatami? Naukowcy alarmują – nic nie zastąpi dobrze zbilansowanej pod względem odżywczym diety, a nieodpowiednia suplementacja może wyrządzić duże szkody w organizmie!
Kto powinien suplementować dietę?
Suplementacja jest uzasadniona w następujących grupach osób:
• Niemowlęta – suplementacja witaminy D3 (jeśli matka suplementowała witaminę D3 będąc w ciąży- rozpoczęcie suplementacji po ukończeniu 3 tygodnia życia niemowlęcia, jeśli matka nie suplementowała witaminy D3 będąc w ciąży – niemowlę powinno otrzymywać tą witaminę od 1 dnia życia)
• Kobiety w ciąży – suplementacja kwasu foliowego, żelaza i jodu oraz ewentualnie wapnia w połączeniu z innymi preparatami wimaninowo-mineralnymi (po konsultacji z lekarzem)
• Kobiety po menopauzie – suplementacja wapnia i witaminy D (jeśli dieta jest uboga w te składniki) w celu zapobieżenia wystąpienia osteoporozy, w związku z utratą masy kostnej w skutek obniżenia poziomu estrogenów
• Osoby dorosłe oraz osoby starsze – stosujące dietę nieracjonalną, o obniżonej wartości energetycznej (poniżej 1600-1500 kcal) – suplamantacja witamin i składników mineralnych
• Osoby stosujące diety eliminacyjne np. weganie – suplementacja wapnia i witaminy D
W przypadku osób zdrowych i odżywiających się racjonalnie nie ma uzasadnienia dla stosowania jakichkolwiek suplementów diety. Dobrze zbilansowana dieta pokrywa zapotrzebowanie organizmu człowieka na niezbędne składniki pokarmowe i odżywcze, a nadmierna dodatkowa suplementacja może być szkodliwa dla zdrowia. Szczególnie należy zwrócić uwagę na suplementy diety tj. β-karoten, witamina A, cynk, jod, żelazo, wapń, mangan, miedź, fluor. Wykazano, że np. nadmierna suplementacja β-karotenu może zwiększyć ryzyko wystąpienia raka płuc u osób palących papierosy.
Osoby chore, przyjmujące leki powinny poinformować swojego lekarza jeśli chcą dodatkowo suplementować dietę. Suplementy diety mogą wchodzić w interakcje z lekami i zwiększać lub zmniejszać ich działanie.
W przypadku dzieci należy zawsze zapytać lekarza czy suplementacja danym preparatem witaminowym lub mineralnym (bądź jakimkolwiek innym suplementem diety) nie wyrządzi szkody na zdrowiu naszego maluszka – pamiętajmy, że nadmiar może być równie szkodliwy jak niedobór!
mgr inż. Marta Hyla
Dietetyk
Przeczytaj także: Rybka w jadłospisie niemowląt i dzieci
