Właściwości miodu
Autor: Beata Smulska
Miód pszczeli jest jedną z najwartościowszych substancji odżywczych, jakich dostarcza nam natura. Miód naturalny wytwarzany jest przez pszczoły z nektarów kwiatów lub spadzi (substancja wydalana przez mszyce, które żerują na drzewach). Przekształcanie ich w miód następuje w organizmie pszczoły, a potem w plastrach. Polega na odparowaniu wody oraz na kilku przemianach biochemicznych, m.in. rozkładzie sacharozy na glukozę i fruktozę.
O smaku i aromacie miodu decydują składniki olejków eterycznych pochodzących z nektaru. Dojrzały miód ma konsystencję gęstego syropu, który krystalizuje się w okresie przechowywania. W skład miodu wchodzi niewiele witamin, ale jest za to źródłem dużych ilości łatwo przyswajalnych cukrów prostych, kwasów organicznych, soli mineralnych i przeróżnych substancji organicznych zwłaszcza w połączeniu z pyłkiem pszczelim i propolisem.
Niezwykle ważne jest, aby miód nie był poddawany działaniu zbyt wysokich temperatur, niszczących zawarte w nim substancje bioaktywne. Optymalna temperatura, w której przyrządzamy miód w celach leczniczych, nie powinna przekraczać 45°C.
Naturalną cechą wielu miodów jest ich krystalizacja – jest to proces naturalny i nie obniża wartości miodu.
Dobroczynne właściwości miodu odkryli już starożytni Egipcjanie, którzy naczynie z miodem wkładali faraonom do grobowca. Ten słodki nektar od zawsze ceniony był też przez nasze babcie, które słusznie wykorzystywały właściwości miodu w leczeniu różnych chorób:
• w leczeniu chorób serca i układu krążenia - zwiększa siłę skurczu i wydolność serca, obniża ciśnienie krwi, oraz działa przeciw arytmicznie. Rozszerza również naczynia wieńcowe, oraz poprawia krążenie. Systematyczne spożywanie miodu pozwala zmniejszyć miażdżycę, oraz łagodzi dusznicę bolesną.
• w zaburzeniach układu nerwowego - osiada łagodne działanie uspokajające, łagodzące napięcie nerwowe. Warto stosować miód przy wyczerpaniu psychicznym, oraz zmęczeniu pracą umysłową, oraz jako wspomagające leczenie schizofrenii, nerwic, oraz depresji.
• w schorzeniach układu oddechowego - Tradycyjnie miód jest używany w leczeniu wszelkiego typu przeziębień. Są to m.in. kaszel, chrypka, bóle gardła, stany zapalne gardła, zapalenie oskrzeli. Miód posiada działanie wykrztuśne, zmniejsza ból gardła i głowy.
• w leczeniu chorób układu pokarmowego - normalizuje pracę żołądka, jak również wątroby. Można go stosować wspomagająco we wrzodach żołądka i dwunastnicy. Regularne przyjmowanie miodu pozwala wyeliminować zgagę. Podczas biegunek lub zaparć warto stosować miód, który unormuje pracę jelit.
• w schorzeniach skóry - ma zastosowanie podczas leczenia ran po oparzeniach czy zabiegach chirurgicznych. Stosuje się go także na owrzodzenia cukrzycowe oraz odleżyny. Miód można z powodzeniem stosować na niektóre schorzenia alergiczne skóry. Najlepszą metodą na popękane usta jest posmarowanie ich miodem.
Sposobów na spożywanie miodu jest mnóstwo, najprościej dodać go do wody czy herbaty – trzeba tylko pilnować, by nie była ona gorąca, powinna mieć temperaturę maksymalnie 45°C. Aby uzyskać jak najlepszy efekt, zaleca się rozpuścić jedną łyżeczkę stołową miodu w ciepłej wodzie (pół szklanki) i pozostawić na około 10-12 godzin. Tak przygotowany napój należy pić małymi łyżeczkami na czczo. Oczywiście miodem można tez np. posmarować chleb, lub zjeść bezpośrednio, jednak po rozpuszczeniu w wodzie jest lepiej przyswajalny.
Poniżej podam kilka przepisów z wykorzystaniem miodu, które mam nadzieję będą też smakowały dzieciom:
1. Ciastka owsiane. Zmiksować pięć łyżek miodu z ¼ szklanki oleju i ¾ szklanki wody. Dodać cztery szklanki płatków owsianych, jedną szklankę bakalii: rodzynek, sezamu, rozdrobnionych orzechów, wiórków kokosowych. Przełożyć na nasmarowaną tłuszczem blachę małe porcje ciasta. Uformować ciastka i piec w temperaturze 200°C przez 25 minut.
2. Miód do smarowania. Wymieszać i utrzeć ze sobą 60 dag masła z 40 dag miodu. Długo zachowuje świeżość
3. Miód do smarowania. Wymieszać 25 dag białego sera z 10 dag miodu i 4 łyżkami śmietany
4. Sałatka owocowa. Do miski dodać: trzy łyżki miodu, trzy łyżki soku cytrynowego lub z limonki, ½ łyżeczki cynamonu, 15 dag przepołowionych truskawek, cztery owoce kiwi, obrane i pokrojone w plasterki, dwie obrane i rozdrobnione pomarańcze. Całość delikatnie wymieszać, przykryć, schłodzić przed podaniem. Można też wykorzystać owoce ulubione przez dzieci jak jabłka, gruszki, banany, winogrona...
Nie pozostaje mi w takim razie nic innego, jak życzyć dużo zdrowia i smacznego :-)
mgr inż. Beata Smulska
Dietetyk
Przeczytaj także: Co powinniśmy wiedzieć o błonniku?
