Żurawina - skład i dobroczynne właściwości
Autor: Marzena Gontarz
Żurawina wielka pochodzi z północy kontynentu amerykańskiego i uprawiana jest w Stanach
Zjednoczonych i Kanadzie. W Europie wciąż mało znana. Choć żurawina rośnie w naszym kraju, nie cieszy się dużą popularnością.
Żurawina kryje w sobie prawdziwe skarby! Może skutecznie walczyć z wieloma chorobami – od zapalenia nerek po nowotwory. Owoce żurawiny zawierają tak wiele tak różnych cennych składników dla zdrowia człowieka, że zaliczana jest do roślin leczniczych.
Żurawina oprócz działania wzmacniającego, ułatwia trawienie, korzystnie wpływa na pracę jelit i pobudza pracę trzustki, co jest szczególnie ważne dla osób chorych na cukrzycę. Przetwory z żurawiny należy polecić nadciśnieniowcom. Stosowano ją z powodzeniem w ziołolecznictwie jako antidotum na choroby nerek i zapalenie dróg moczowych. Jak się okazało, to nie jedyna dziedzina, w której żurawina może stać się sprzymierzeńcem człowieka w trosce o zdrowie.
Owoce tej rośliny są bogate w naturalne pokłady witaminy C, przez co uzupełnianie posiłków o żurawinę skutecznie podnosi odporność organizmu.
Cierpkie jagody żurawiny zawierają sporo cytrynianów, które mogą ograniczać powstawanie złogów szczawianowo-wapniowych. Dlatego regularne picie dużej ilości soku żurawinowego pozwala zapobiegać powstawaniu kamieni nerkowych, ale także je rozpuszczać.
Ale uwaga!
Mimo swoich dobroczynnych właściwości, żurawina nie jest niestety dla każdego. Po pierwsze zawiera ona szczawiany. Jeśli szczawiany występują w zbyt dużej koncentracji wykazują tendencje do krystalizacji. Dlatego też osoby z istniejącymi już i nieleczonymi kamieniami nerkowymi powinny unikać produktów zawierających tę substancję. Poza tym szczawiany utrudniają wchłanianie jelitowe wapnia. Z tego względu spożywanie żurawiny nie jest wskazane dla osób z osteoporozą.
Żurawina ma działanie antybakteryjne i może zwalczać infekcje dróg moczowych.
Żurawina hamuje przyleganie bakterii E. coli do ścian komórkowych dróg moczowych, ogranicza ich namnażanie i ułatwia wydalanie. Podobnie żurawina działa na bakterie Helicobacter pylori odpowiadające za powstawanie wrzodów oraz na drobnoustroje wywołujące próchnicę, choroby dziąseł i przyzębia. Pomaga zapobiegać nie tylko próchnicy, lecz także chorobom jamy ustnej, przyzębia i dziąseł. Substancje zawarte w cierpkiej żurawinie działają na zęby jak teflon. Tworzą one powłokę utrudniającą przyleganie bakterii do szkliwa i infekowanie dziąseł.
Obecność witaminy P w żurawinie przyniesie z kolei ulgę kobietom w okresie menopauzy, cierpiącym na dokuczliwe uderzenia gorąca czy zaczerwienienia skórne.
Największe zainteresowanie badaczy wzbudzają właściwości przeciwutleniające drobnych owoców żurawiny, porównywane do działania czerwonego wina. Naukowcy przekonują, że regularne picie soku żurawinowego zmniejsza ryzyko miażdżycy i chorób układu krążenia.
A to dzięki bioflawonoidom, które zapobiegają powstawaniu zakrzepów i rozszerzają naczynia krwionośne. Mają pozytywny wpływ na poziom dobrego cholesterolu HDL, co obniża ryzyko zawałów serca. Przeciwutleniacze zawarte w żurawinie chronią też organizm przed uszkodzeniami wywołanymi działaniem wolnych rodników, zapobiegając niektórym nowotworom, np. okrężnicy lub płuc.
Właściwości żurawiny mają zbawienne działanie dla naszych komórek mózgowych, wpływa na spowolnienie procesu starzenia i obumierania szarych komórek, a tym samym wydatnie obniża ryzyko zapadania na choroby Alzheimera i Parkinsona.
Do głównych składników żurawiny należą:
kwasy: cytrynowy, chinowy, jabłkowy i benzoesowy; witaminy: C, A, B1,B2, flawonoidy; kwercytyna, kemferol; fruktoza, cyjanidyna, delfinidyna, peonidyna, malwidyna; antocyjany, flawonole, taniny i glikozydy flawonoidowe.
Przeciwwskazania:
Żurawiny powinny unikać osoby przyjmujące leki zawierające warfarynę. Jest to lek o działaniu przeciwzakrzepowym Substancje zawarte w żurawinie utrudniają usuwanie warfaryny z organizmu, co wzmaga jej działanie i może przyczyniać się do wystąpienia krwotoków.
Jak spożywać żurawinę?
- dodawaj ją do ulubionych płatków śniadaniowych
- pij 100-procentowy sok żurawinowy
- dodawaj żurawinę do muffinów (nadadzą im piękny kolor)
- ozdabiaj nią ciasta i inne desery
- podawaj żurawinę do potraw mięsnych (np. kurczaka i wieprzowiny)
Przepis na koktajl żurawinowy:
pół szklanki żurawiny
szklanka jogurtu
łyżka zmielonego siemienia lnianego
łyżeczka miodu
1/4 łyżeczki cynamonu
mięta lub melisa
Żurawinę wyjmij z lodówki, umyj, odsącz, wrzuć do garnka, zalej szklanką ciepłej wody. Tak przygotowaną żurawinę doprowadź do wrzenia (nie gotuj!). Przetrzyj, dodaj cukier trzcinowy lub miód. Zmiksuj żurawinę i jogurt naturalny. Dodaj siemię lniane i cynamon. Przelej do szklanki, włóż do lodówki na kilkanaście minut. Przed podaniem koktajlu żurawinowego udekoruj świeżą miętą lub melisą. Zamiast jogurtu możesz użyć kefiru lub maślanki.
Kuracja oczyszczająca z żurawiny:
O żurawinie powinny pamiętać także osoby odchudzające się. Ma ona doskonałe właściwości odtruwające, pomaga usunąć toksyny i reguluje przemianę materii. Tuż po przebudzeniu wypij szklankę ciepłej wody z sokiem z cytryny, możesz do niej dodać łyżeczkę zmielonego siemienia lnianego.
Później pół godziny przed każdym posiłkiem wypij szklankę soku żurawinowego (oczywiście bez cukru). Kurację stosuj regularnie i powtarzaj co dwa tygodnie, a poczujesz przypływ energii i pozbędziesz się niechcianych kilogramów.
mgr inż. Marzena Gontarz
Dietetyk
Przeczytaj także: Cholesterol
