Mojemu dziecku wypadają włosy..
Autor: Edyta Kuzara
Utrata włosów w wieku niemowlęcym nie jest zwykle niczym niepokojącym i może występować przez pierwsze 6 miesięcy życia. Przyczyną tego zjawiska jest najczęściej obniżenie poziomu hormonów oraz zastępowanie włosów niemowlęcych włosami dojrzałymi. Większość włosów na główce niemowlęcia znajduje się w fazie wzrostu, jednak 10% występuje w fazie spoczynku, czyli tuż przed wypadnięciem. Nadmierne wypadanie włosów u dzieci bywa często objawem niedoborów pewnych składników pokarmowych. Jego podłoże mogą stanowić również choroby np. układu immunologicznego, nadmierny stres, traumatyczne przeżycie lub przyjmowanie niektórych leków. W przypadku wystąpienia tego problemu warto zwrócić się do lekarza pediatry, który pomoże znaleźć przyczynę.
Niedobory składników odżywczych a wypadanie włosów u dziecka
1. Białko
Głównym budulcem włosa jest keratyna, czyli białko zbudowane głównie z aminokwasów zawierających siarkę: cysteiny i metioniny. Innym istotnym aminokwasem egzogennym jest lizyna, z której w organizmie powstaje karnityna niezbędna do przemian kwasów tłuszczowych w energię oraz do powstawania kolagenu. Składnik ten wpływa również na objętość włosów i zwiększa wchłanianie żelaza, którego niedobór jest częstą przyczyną wypadania włosów u dzieci.
Zalecane spożycie białka dla dzieci w wieku 1-3 lat wynosi 14 g/osobę/dobę, dla dzieci w wieku 4-6 lat jest to 21 g/os/dobę, a dla dzieci w wieku 7-9 lat - 30 g/os/dobę. Jeżeli zapotrzebowanie dziecka na białko nie zostało pokryte i wraz z dietą nie zostały dostarczone wszystkie niezbędne aminokwasy, jego organizm nie będzie w stanie wytworzyć keratyny i komórek włosowych. Dobrym źródłem cysteiny w diecie są zboża oraz kukurydza, natomiast metioninę w znaczących ilościach zawierają kazeina obecna w mleku, serach, jogurtach, kefirze, maślance oraz białko jaj. Podstawowy składnik białka, czyli siarkę można dostarczyć do organizmu wraz z mięsem i podrobami, drobiem, jajami, nasionami roślin strączkowych, kapustą, brukselką, brokułami, rzeżuchą. W produktach pochodzenia zwierzęcego występuje także aminokwas lizyna.
2. Witamina C
Witamina C jest składnikiem niezbędnym do wzrostu włosów, gdyż jest wykorzystywana do wytwarzania kolagenu, będącego budulcem skóry, włosów i paznokci. Witamina C, jako silny antyoksydant, posiada zdolność do wymiatania wolnych rodników – cząsteczek, które występując w nadmiarze w organizmie przyczyniają się do uszkadzania komórek, m.in. włosowych, co osłabia ich strukturę oraz sprzyja łamliwości i wypadaniu. Ponadto witamina C stymuluje wchłanianie żelaza w przewodzie pokarmowym, kolejnego składnika, którego właściwe spożycie ma wpływ na kondycję włosów.
Zalecane spożycie witaminy C dla dzieci w wieku 1-3 lat, 4-6 lat i 7-9 lat wynosi dla każdej z tych grup odpowiednio: 40 mg, 50 i 60 mg/ osobę/ dzień. Dobrym źródłem witaminy C w diecie są takie produkty pochodzenia roślinnego jak: papryka czerwona (144 mg/100 g), brokuły (83 mg/100 g), brukselka (94 mg/100 g), jarmuż (120 mg/100 g), kalafior (69 mg/100 g), kalarepa (64,7 mg/100 g), kapusta włoska (60 mg/100 g), grejpfrut (40 mg/100 g), kiwi (59 mg/100 g), maliny (31,4 mg/100 g), mandarynki (30,8 mg/100 g), pomarańcza (49 mg/100 g), czarna porzeczka (182,6 mg/100 g), poziomki (60 mg/100 g), truskawki (66 mg/100 g).
Składniki obecne w owocach cytrusowych, poziomkach i truskawkach są częstymi alergenami w związku, z czym po ich podaniu należy obserwować, czy u dziecka nie wystąpiły objawy alergii pokarmowej.
3. Witaminy A i E
Witamina A jest niezbędna do normalnego podziału oraz rozwoju komórek. Uczestniczy również w utrzymywaniu prawidłowego stanu, odbudowie i ochronie błony śluzowej. Skutkiem jej niedoboru może być wypadanie włosów. Jej zalecane spożycie dla dzieci w wieku 1-3 lat, 4-6 lat i 7-9 lat kształtuje się na poziomie odpowiednio: 400, 450 i 500 µg/osobę/dzień. Witamina ta znajduje się przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego. Jej dobrym źródłem są pełnotłuste mleko i jego przetwory (od 20 do nawet 521 µg/ 100 g – w serze Rokpol), jaja (272 µg/100 g), wątróbka drobiowa (9304 µg/100 g), pasztet pieczony z kurczaka (1362 µg/100 g), pasztet podlaski z kurczaka (671 µg/100 g), makrela świeża (100 µg/100 g), łosoś świeży (41 µg/100 g), sardynka w pomidorach (66 µg/100 g), śledź w sosie pomidorowym (60 µg/100 g) oraz tuńczyk w wodzie (370 µg/100 g), margaryny (600-900 µg/100 g) i masło (814 µg/100 g). Witamina A może być również wytworzona w organizmie z produktów pochodzenia roślinnego, zawierających związki zwane karotenoidami. Są to żółte, zielone, pomarańczowe oraz czerwone barwniki warzyw i owoców. W największych ilościach występują w szpinaku, sałacie, brokule, brukselce, czerwonej papryce, pomidorach, marchwi, kukurydzy, mango, morelach, brzoskwiniach.
Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem, chroniącym komórki przed degeneracją na skutek działania wolnych rodników. Wspomaga wytwarzanie witaminy A i uczestniczy w procesach krwiotwórczych, odpowiadając za prawidłową budowę krwinek czerwonych. Jej niedobór może prowadzić do niedokrwistości, w której jednym z objawów jest wzmożone wypadanie włosów. Wystarczające spożycie witaminy E dla dzieci w wieku 1-3, 4-6 i 7-9 lat wynosi odpowiednio 6, 6 i 7 mg/osobę/dzień. Dobrym źródłem tej witaminy są oleje roślinne (12-46 mg/100 ml), margaryny (9-27 mg/100 g), masło (2,5 mg/100 g), musli z rodzynkami i orzechami (6,36 mg/100 g), zarodki pszenne (15,1 mg/100 g), migdały (24 mg/100 g), orzechy arachidowe 9,1 mg/100 g), orzechy laskowe (38,7 mg/100 g).
W przypadku orzechów należy pamiętać, że ich zjedzenie przez dziecko może wywołać reakcję alergiczną, dlatego po ich podaniu należy obserwować czy nie wystąpiły jakieś niepokojące symptomy.
4. Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B (szczególnie witamina B1, B2, B6, B12, H) wpływają nie tylko na stan włosów i skóry, ale przede wszystkim odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pokarmowego. Uczestniczą w przemianach energetycznych organizmu oraz w procesach krwiotwórczych. Ich właściwa podaż wraz z pożywieniem pomaga w zapobieganiu anemii, której objawem jest wypadanie włosów. Dobrym źródłem tych witamin są przede wszystkim produkty pochodzenia zwierzęcego: jaja, mleko i jego przetwory, mięso i podroby oraz drożdże.
5. Żelazo
Żelazo uczestniczy w procesie wytwarzania czerwonych krwinek, które transportują tlen po całym organizmie. Stanowi nie tylko składnik hemoglobiny, ale także mioglobiny, w której odpowiada za magazynowanie tlenu zużywanego przez mięśnie. Niedobór tego składnika prowadzi często do anemii, której jednym z objawów jest wypadanie włosów. Zapotrzebowanie na żelazo u dziecka w wieku 1-3, 4-6 i 7-9 wynosi odpowiednio 7, 10 i 10 mg/osobę/dobę. Dobrym źródłem żelaza hemowego są: wołowina, wieprzowina, podroby, mięso z królika, jaja; natomiast niehemowego: orzechy, figi, morele, rodzynki, nasiona roślin strączkowych, szpinak, brokuły, nasiona dyni i ziarna słonecznika.
6. Cynk
Cynk jest składnikiem niezbędnym do budowy czerwonych oraz białych ciałek krwi, jak również do syntezy witaminy B1 i B12. Uczestniczy w podziałach komórkowych i wytwarzaniu nowych komórek np. włosowych. Spełnia funkcję katalizatora, inicjując wszystkie etapy budowania tkanek. Jego niedobory często objawiają się wypadaniem włosów. Zalecane spożycie cynku dla dzieci 1-3, 4-6 i 7-9 lat wynosi odpowiednio 2,5; 4 i 4 mg/osobę/dobę. Jego dobrym źródłem są sery żółte (średnio ok. 3 mg/100 g), jaja (1,5 mg/100 g), wołowina (ok. 3 mg/100 g), kiełbasy (ok. 3 mg/100 g), sardynki (ok. 2 mg/100 g), musli z rodzynkami i orzechami (ok. 3 mg/100 g), płatki owsiane (ok. 3 mg/100 g), pieczywo pełnoziarniste (ok. 3 mg/100 g), fasola (3,7 mg/100 g), groch (4,2 mg/100 g), koper (2,4 mg/100 g), soczewica i soja (ok. 3 mg/100 g), nasiona słonecznika (7 mg/100 g), pestki dyni (5,5 mg/100 g) oraz kakao prawdziwe w proszku (6,6 mg/100 g). Należy wspomnieć, że soja, orzechy i wołowina mogą wywołać u dziecka objawy alergii.
mgr inż. Edyta Kuzara
Dietetyk
Przeczytaj także: Niedobór witamin z grupy B u dzieci
