Skaza białkowa- jak powinna wyglądać dieta dziecka
Autor: Agnieszka Daria Kula
Mam problem z moim rocznym synkiem a właściwie jego dietą. Mały ma skazę białkową praktycznie od urodzenia. Staram się mu podawać co tylko mogę do jedzenia tym bardziej, że jest niejadkiem. ale brak mi już pomysłów. Proszę o przykładowy jadłospis dla rocznego dziecka i kilka wskazówek dotyczących żywienia. Dziękuje bardzo za pomoc.
Skaza białkowa to bardzo szerokie pojęcie. Wbrew powszechnemu myśleniu to nie tylko alergia na białko mleka krowiego, ale również może to być alergia na: gluten, ryby, jajka, owoce cytrusowe, orzechy, czekoladę. Lekarz powinien więc określić jakich białek dotyczy alergia. Tak więc skaza białkowa nie jest synonimem alergii na białko mleka krowiego.
To jakie produkty muszą być wyeliminowane z diety dziecka ze skazą białkową zależy więc czy dziecko ma tylko alergię na białko mleka krowiego czy również na inne alergeny pokarmowe.
Pokarmy które szkodzą dziecku, absolutnie należy wyeliminować z jego diety. U dziecka ze skazą białkową wyeliminowany pokarm który uczula, należy zastąpić innym, aby nie doprowadzić do niedoborów składników odżywczych.
• Jeżeli dziecko jest uczulone na białko mleka krowiego wtedy podajemy dziecku specjalny hydrolizat, który dobiera indywidualnie lekarz.
• W przypadku alergii na owoce cytrusowe, podajemy wtedy dziecku owoce, które nie wywołują dolegliwości.
• Dzieci uczulone na gluten nie mogą spożywać pieczywa z mąki pszennej, żytniej, owsianej i jęczmiennej.
U małych dzieci nie podajemy bardzo silnych alergenów, jeżeli dziecko jest już uczulone na inne pokarmy. Należy wtedy opóźnić wprowadzenie silnych alergenów u dzieci z alergią.
Bezpieczne produkty w diecie dziecka ze skazą białkową:
-margaryna bezmleczna i oliwa z oliwek do smarowania pieczywa zamiast masła
-chleb bezglutenowy (jeżeli dziecko ma alergię na gluten)
-pieczywo bezmleczne (w przypadku alergii na białko mleka krowiego)
-warzywa: marchewka, buraczki, fasolka szparagowa, kabaczek, cukinia, ziemniak, kalafior, brukselka, brokuł, pietruszka, szpinak, kalarepa
-owoce: jabłka, brzoskwinie, morele, gruszki, wiśnie, (wszystkie oprócz owoców cytrusowych i drobnopestkowych, takich jak: maliny, truskawki, poziomki)
-kasze: kukurydziana, jaglana, gryczana
-mąka: kukurydziana, ryżowa, jaglana
-płatki: kukurydziane, ryżowe
-żółtko jaj, jaja przepiórcze (są bezpieczne u dzieci z alergią na białko mleka krowiego
i zazwyczaj nieszkodliwe u dzieci z alergią na jaja kurze)
-makarony*
* przy produkcji makaronów stosuje się niekiedy takie dodatki jak twaróg odtłuszczony czy mleko, dlatego proszę zawsze przy zakupie makaronu zapoznać się
z etykietą i sprawdzić skład makaronu
*gdy dziecko ma alergię na gluten należy wybierać makarony bezglutenowe
-mięso z indyka, królika, kurczaka- uważa się za najmniej alergizujące i są zazwyczaj dobrze tolerowane przez dzieci z alergią na białko mleka krowiego, jednak zawsze należy obserwować jak dziecko reaguje
Wyeliminować z diety:
-mleko krowie i jego przetwory (sery białe, żółte, topione, twarożki, kefir, jogurt, maślankę, sery pleśniowe, itd.)
-masło, masmiksy, margaryny z dodatkiem masła i mleka
-z mięsa: wołowinę i cielęcinę (zazwyczaj dzieci, które są uczulone na białko mleka krowiego źle tolerują wymienione gatunki mięsa, podobnie jak białko jajka kurzego)
-białko jaja
-owoce cytrusowe, truskawki, poziomki, maliny, leśne owoce
-pomidory
-czekolada, kakao, orzechy, miód
-kiszonki (np. ogórki kiszone, kapusta kiszona)
-ryby, skorupiaki, owoce morza
-pieczywo z dodatkiem mleka
-pieczywo i wszelkie produkty z pszenicy, żyta, owsa i jęczmienia (tylko w przypadku alergii na gluten, jeżeli dziecko toleruje gluten, wtedy nie ma potrzeby eliminowania go z diety)
-proszę pamiętać, że również niektóre przyprawy mogą alergizować. Spośród najbardziej alergizujących należy wymienić: paprykę ostrą, pieprz kajeński i ziołowy, koper włoski (uwaga: herbatki z kopru włoskiego!), curry, kolendra, oregano, anyż.
• Bardzo proszę uważnie czytać etykiety produktów spożywczych, śledzić dokładnie skład kupowanego produktu, bowiem często np. dodatek mleka znajduje się
w artykułach spożywczych, w których się tego nie spodziewamy, np. parówkach, pasztetach, ciastkach, wyrobach cukierniczych, lukrach, pieczywie. Tak samo śladowe ilości glutenu możemy znaleźć w jogurtach, kiełbasach, pasztetach, gotowych panierowanych daniach, itd.
• Jeżeli skład produktów nie jest Pani dokładnie znany, lepiej nie podawać ich synkowi. Nawet niewielka ilość alergenu może zaprzepaścić wysiłek włożony
w stosowanie odpowiedniej diety.
• Do picia najlepiej podawać dziecku wodę niegazowaną o niskim stopniu mineralizacji lub herbatki owoce. Soki należy podawać w umiarkowanych ilościach, nie więcej niż 150 g w ciągu dnia i należy wybierać te bez dodatku cukru. Herbatki owocowe zaś najlepiej kupować w aptece i wybierać również te bez cukru. Herbatki granulowane zawierają bowiem w swoim składzie dużą ilość cukru. Proszę także pamiętać, aby wybrana herbata była z owoców, które dziecko może spożywać.
Zachęcam również do zapoznania się z artykułami dotyczącymi niejadków. Znajdzie w nich Pani praktyczne wskazówki jak poradzić sobie z małym niejadkiem.
Kilka sposobów na niejadka
Jak poskromić „niejadka”
Sposoby na niejadka
Nie sprecyzowała Pani jakich białek nie toleruje Pani synek, dlatego w jadłospisie zaproponowałam niektóre produkty zamiennie.
Przykładowy jadłospis:
I śniadanie: kaszka kukurydziana na hydrolizacie z kawałkiem startego jabłuszka (220 ml + 50 g jabłka)
• Jeżeli synek nie ma alergii na gluten może Pani spokojnie podać mu płatki pszenne, żytnie, owsiane. Powoli może Pani zacząć wprowadzać do jadłospisu dziecka naturalne płatki i kasze. Te kupne mają bowiem często duży dodatek cukru. Naturalne zaś zawierają więcej witamin, składników mineralnych i błonnika pokarmowego.
II śniadanie: Kanapka z pieczywa bezmlecznego/bezglutenowego z margaryną bezmleczną i pieczenią z indyka + ugotowane różyczki brokuła, hydrolizat białka (220 ml)
• mięso najlepiej piec samemu, gdyż mamy wtedy pewność, że nie będzie w nim dodatku izolatów białek mleka
Obiad: zupa z buraczków z kleikiem ryżowym (150 ml), indyk z jarzynką (20 g mięsa, 1 mały ziemniak, warzywa: marchewka, brokuł, pietruszka)
• Proszę pamiętać, aby pod koniec gotowania dodać do zupki odrobinę oliwy z oliwek.
Podwieczorek: przecier jabłkowo-brzoskwiniowy z dynią (150 g)
• Przepis znajdzie Pani na naszej stronie Przecier jabłko-brzoskwinia-dynia
Kolacja: kaszka ryżowa z bananem (220 ml)
• Jest to kaszka bezglutenowa i można ją przyrządzić spokojnie na preparacie mlekozastępczym
mgr Agnieszka Daria Kula
Dietetyk
