Jak poprawić pracę układu nerwowego?
Autor: Agnieszka Bernatowicz
Dzieci to szczególna grupa, której organizm ciągle rośnie. W celu zapewnienia odpowiednich warunków do jego rozwoju, trzeba stale dostarczać energii z pożywieniem. Ważna jest zarówno ilość jak i jakość poszczególnych produktów, a dokładnie mikro i makroskładników. Na co zwrócić szczególną uwagę, aby wspomóc dojrzewanie i funkcjonowanie mózgu?
Przede wszystkim regularne posiłki, by stale dostarczać „paliwa” dla mózgu – glukozy. Nie chodzi jednak tutaj o słodycze, słodkie napoje czy żywność przetworzoną. Oczywiście są źródłem węglowodanów, ale prostych – cukru. Szybko dostarczają energii, ale tylko na chwilę. Inaczej jest z węglowodanami złożonymi (produkty zbożowe z pełnego przemiału – płatki, kasze, pieczywo, warzywa), które stopniowo zwiększają poziom glukozy we krwi przez co dłużej dostarczają energii dla mózgu. Dlatego powinno się podawać dziecku 4-5 posiłków w ciągu dnia.
Jeżeli mówimy o produktach zbożowych warto pamiętać, że są one źródłem witamin z grupy B – tiaminy, ryboflawiny, kwasu foliowego, kwasu pantotenowego, które wpływają na prawidłowe przewodnictwo impulsów nerwowych. Produkty zbożowe są również źródłem magnezu, który także odpowiada za przewodnictwo nerwowe. Źródłem jego są także nasiona roślin strączkowych, orzechy i kakao. Ponadto zawierają cynk, który pośrednio wpływa na proces zapamiętywania i uczenia się. Dobrym jego źródłem jest kasza gryczana, ale również mięso, czy też jaja. Produkty zbożowe z pełnego przemiału zawierają także błonnik, który wpływa na tępo wchłaniania glukozy – zmniejsza je.
Innym istotnym składnikiem mineralnym jest miedź, która wpływa na układ nerwowy. Zawarta jest głównie w płatkach owsianych, otrębach pszennych, orzechach, kakao, nasionach słonecznika. Dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania mózgu ważna jest prawidłowo działająca tarczyca. Wpływ na prawidłową jej gospodarkę hormonalną ma m.in. jod. Zawarty jest szczególnie w rybach morskich, ale również w mleku, jajach i w jodowanej soli.
Istotnym składnikiem dla układu nerwowego jest tłuszcz, a przede wszystkim niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. DHA (kwas dokozaheksaenowy) jest składnikiem błony komórek nerwowych, ale również siatkówki oka. Natomiast EPA (kwas eikozapentaenowy) stabilizuje DHA w błonie komórkowej. Powyższe kwasy tłuszczowe należą do rodziny omega 3. Wpływają na układ nerwowy (m.in. na prawidłową mielinizację układu nerwowego) i prawidłowy rozwój poznawczy. Gdzie szukać kwasów tłuszczowych omega 3? Głównym ich źródłem są ryby, szczególnie morskie (dorsz, łosoś, makrela) oraz niektóre słodkowodne (pstrąg). Do grupy tej należą również oleje ( rzepakowy i lniany) oraz orzechy włoskie.
Nie należy zapominać o prawidłowym nawodnieniu organizmu. Reguluje się w ten sposób gospodarkę wodno-elektrolitową, kwasowo-zasadową oraz pomaga usuwać produkty metabolizmu. Organizm nie jest w stanie magazynować wody, dlatego stale musi być dostarczana. Tylko prawidłowo nawodniony organizm jest w stanie prawidłowo przewodzić impulsy z mózgu do komórek nerwowych, co ma wpływ na efektywne uczenie się, a także na zrelaksowanie się.
W jaki sposób zadbać o to, aby wszystkie omawiane mikro i makroskładniki pojawiły się w odpowiedniej ilości w diecie dziecka? Przede wszystkim stosować się do Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej Dzieci i Młodzieży. Dzięki temu dieta będzie urozmaicona i odpowiednia pod względem jakościowym, co pozytywnie wpłynie na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego u dzieci.
Agnieszka Bernatowicz
Dietetyk
Przeczytaj także: Wpływ żywienia na rozwój mózgu dziecka
