Mleka roślinne
Autor: Magdalena Uchman
Witam. mam dziecko które ma 18miesięcy. Jest na diecie bezmlecznej. Czy mogę podawać mleka, napoje roślinne typu owsiane, orkiszowe, migdałowe ? Czy w takim wieku można podawać takie specyfiki?
Z jednej strony mleka roślinne są bardzo dobrą alternatywą dla osób pozostających na diecie bezmlecznej, ponieważ nie zawierają białek odpowiedzialnych za wywoływanie alergii na białka mleka krowiego. Mleka tego rodzaju nie zawierają także laktozy, ani glutenu.
W przypadku soi i mleka sojowego są pewne wątpliwości co do podawania jej dzieciom. Soja zawiera składniki antyodżywcze takie jak fityniany oraz fitoestrogeny (stosowane w hormonalnej terapii zastępczej). Zawartość fitoestrogenów jest tematem kontrowersyjnym, ponieważ nie do końca poznane są odległe skutki jakie mogą one wywoływać w organizmach dzieci. Soja jako jedyne warzywo zawiera dużą ilość białka o składzie najbardziej zbliżonym do białek mięsa. Wiąże się to zagrożeniem zbyt dużej podaż białka z dietą, ponieważ dziecko na diecie bezmlecznej może spożywać mięso, jaja, ryby. Dlatego soja i jej przetwory stosowane są przez wegetarian oraz wegan, którzy nie spożywają mięsa i mogą u nich występować niedobory białka.
Z mlek roślinnych bardziej polecałabym podawanie Pani dziecku mleka ryżowego lub orkiszowego niż sojowego czy migdałowego. Chociaż i tu nie brakuje wątpliwości, ponieważ z jednej strony mleko ryżowe jest hipoalergiczne, a drugiej pojawiały się informacje o zawartości arszeniku w takim mleku. Jednak tak jak ze wszystkim nic nie jest idealne i nawet takie mleka mają swoje ciemne strony, na które trzeba uważać.
W przypadku dzieci ze zdiagnozowaną alergią na białka mleka krowiego występują często innego rodzaju alergie, a trzeba pamiętać że soja oraz orzechy są jednymi z najczęściej uczulających pokarmów wśród dzieci. Dlatego jeśli chce Pani podawać dziecku mleko sojowe czy migdałowe powinna Pani udać się do lekarza prowadzącego aby wykluczyć potencjalna alergię zwłaszcza na soje czy orzechy. Preparatów sojowych na pewno nie powinno się stosować jako leku pierwszego rzutu w przypadku rozpoznanej alergii na białka mleka krowiego. Jeśli zdecyduje się Pani na podawanie dziecku mleka roślinnego to najlepiej zacząć od minimalnych porcji i bacznie obserwować dziecko czy nie pojawiają się objawy alergiczne (katar, kaszel, wysypka, bóle brzuszka, kolka).
Poza tym moim zdaniem lepiej jest podawać dziecku preparaty mlekozastępcze przeznaczone dla dzieci, ponieważ ich proces produkcyjny jest jednak bardziej kontrolowany. Skład takich preparatów jest odpowiednio zmodyfikowany tak aby był odpowiedni dla małego dziecka. Moim zdaniem jeśli będzie Pani stosować różne mleka roślinne (po wykluczeniu alergii na inne produkty) i będą one stanowiły jedynie urozmaicenie diety Pani dziecka, a nie jej podstawę na pewno nie stanie się nic złego.
Każde mleko roślinne naturalnie zawiera mniej wapnia i witaminy D niż mleko krowie, jednak w dzisiejszych czasach produkty te są suplementowane w te i inne składniki mineralne. Warto rozsądnie wybierać mleka roślinne (zwłaszcza smakowe) ponieważ często dodawany jest cukier lub inne substancje słodzące, które mają na celu poprawę smaku tych produktów.
Jeśli chodzi o wiek dziecka od którego można podawać takie produkty to niestety w Polsce nie ma żadnych rozporządzeń ani zaleceń ekspertów do spraw żywienia dzieci w tej sprawie. Według mnie raczej nie powinno się ich podawać zbyt wcześnie (w połowie pierwszego roku życia) ponieważ tak jak już wspominałam soja i orzechy (w tym migdały) są dość silnymi alergenami.
mgr Magdalena Gronau
Dietetyk
Przeczytaj także: Dieta w anemii
