Nietolerancja laktozy
Autor: Paulina Roziewska
Proszę o informację czy powinnam podawać mleko do picia mojemu 14 letniemu synowi. Ma często po nim biegunki, ale je bardzo lubi. Nie lubi zbytni jogurtów kefirów itp. ale po tym nie ma dolegliwości żołądkowych. Mam pytanie ile nabiału dziennie powinno spożywać takie dziecko i czy dobrze robię pozwalając mu pić mleko skoro go po nim przeczyszcza. Czy to jest zdrowe czy szkodzi sobie. A. K.
Najczęstszą przyczyną biegunek występujących po spożyciu mleka jest nietolerancja laktozy, czyli cukru znajdującego się w mleku, która wynika z niedoboru enzymu laktazy. W takim przypadku laktoza nie jest trawiona i wywołuje rewolucje jelitowe. Bakterie znajdujące się w jelitach żywią się laktozą. Produktami ubocznymi są różne gazy – dwutlenek węgla, metan, wodór, odpowiedzialne za wzdęcia, kolki, „przelewanie w jelitach” oraz krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe drażniące błonę śluzową jelit. Zwiększa się także ciśnienie osmotyczne w jelitach, co skutkuje przenikaniem nadmiaru wody do przewodu pokarmowego.
Wszystkie te czynniki prowadzą do biegunki, która wiąże się z nadmierną utratą nie tylko wody, lecz także elektrolitów, tłuszczów i białek, co może przyczynić się do odwodnienia organizmu.
Laktoza w formie naturalnej występuje w mleku, toteż nazywana jest także cukrem mlecznym. Najczęściej są dwie przyczyny niedoboru laktazy. Pierwsza to pierwotny niedobór, uwarunkowany genetycznie. W takim przypadku mówimy o pierwotnym niedoborze laktazy lub pierwotnej nietolerancji laktozy. U człowieka aktywność tego enzymu jest największa w okresie niemowlęcym. Wraz z wiekiem jej aktywność spada, co związane jest z zastępowaniem mleka przez inne produkty spożywcze. Drugą przyczyną nietolerancji laktozy to wtórny niedobór, który wynika ze zniszczenia błony śluzowej jelita (oraz laktazy) na skutek alergii pokarmowej, infekcji bakteryjnej lub wirusowej celiakii, stosowania leków, choroby Leśniowskiego-Crohna czy nadużywania alkoholu. Ten typ niedoboru bywa przejściowy: może minąć, gdy leczenie umożliwia regenerację błony śluzowej jelita lub przyczyna jest możliwa do usunięcia (np. w celiakii po wprowadzeniu diety bezglutenowej).
Z klinicznego punktu widzenia istotne jest odróżnienie, czy zaburzenia jelitowo-żołądkowe występują po spożyciu pokarmów mlecznych mają podłoże alergiczne, genetyczne, czy są efektem innych chorób, które prowadzą do uszkodzenia błony śluzowej jelita. Przy wtórnej nietolerancji niejednokrotnie wystarczy np. wyleczyć infekcję wirusową, by móc ponownie wprowadzić mleko do diety. Nieprawidłowa diagnoza, może prowadzić do niepotrzebnej eliminacji z diety produktów mlecznych.
Nie można ignorować symptomów nietolerancji pokarmowej, która może prowadzić do osteoporozy, wycieńczenia, niedożywienia. Znane są przypadki, gdy niezdiagnozowana nietolerancja laktozy doprowadziła do bólu stawów i kości, zespołu jelita nadwrażliwego, zapalenia zatok, astmy, egzemy oraz zaburzeń koncentracji.
Dziecko powinno spożywać około 3-4 porcji produktów mlecznych, które są niezbędne do budowy kości i zębów. 1 porcja nabiału to 150 g jogurtu, kefiru, maślanki, 200 ml mleka, 200 g chudego twarogu czy serka wiejskiego lub 40 g sera żółtego.
Radziłabym skontaktować się z lekarzem pediatrą w celu ustalenia przyczyny dolegliwości pojawiających się po wypiciu mleka.
mgr inż. Paulina Roziewska
Dietetyk
Przeczytaj także: 7 lat -senność
