Dieta bezglutenowa u dziecka – praktyczne porady i wskazówki
Autor: Magdalena Marszałek
Gluten to ogólne nazewnictwo białek zapasowych pszenicy (gliadyna), żyta (sekalina) jęczmienia (hordeina) oraz owsa (aweina). Jest jednym z najbardziej alergennych składników pożywienia.
Według najnowszych zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i żywienia dzieci z 2016r., gluten możemy zacząć wprowadzać do diety malucha już w 4 miesiącu życia. Istnieje jednak ryzyko, że dziecko nie będzie tolerowało tego składnika.
Nietolerancja na gluten może objawiać się ze strony układu oddechowego (duszności, kaszel, katar), pokarmowego (biegunki, wzdęcia, kolki, bóle brzucha), moczowego, nerwowego a także dermatologicznie (zmiany skórne).
Nietolerancja może przybierać dwie formy: alergii pokarmowej, a także choroby trzewnej (celiakii), która jest skutkiem trwałej nietolerancji glutenu.
Jak wykryć nietolerancje pokarmową?
Na samym początku konieczna jest oczywiście obserwacja, jeśli u dziecka można zauważyć niepokojące objawy konieczna jest konsultacja z lekarzem pediatrą, który powinien skierować dziecko do gastroenterologa dziecięcego. Należy pamiętać aby bez kontaktu z lekarzem, który zleci badania serologiczne krwi nie przechodzić na dietę bezglutenową, gdyż pierwsze objawy są bardzo niespecyficzne i mogą dotyczyć również innego składnika pokarmowego.
W przypadku stwierdzenia alergii należy zgodnie z zaleceniami lekarza zastosować dietę eliminacyjną, zazwyczaj po upływie określonego czasu „dziecko wyrośnie z alergii’ i będzie dobrze reagowało na gluten . Niestety troszkę inaczej wygląda sprawa z celiakią. Tutaj z produktów zawierających gluten rezygnujemy do końca życia.
Źródła glutenu:
Należy pamiętać, że gluten nie kryje się tylko w produktach zbożowych, jak: pszenne, żytnie, orkiszowe pieczywo, kasze, płatki, ciasta, makarony . To alergenne białko możemy również znaleźć we wszystkich zupach zagęszczanych mąką, wszelkich zupach konserwowanych, majonezach, sosach do sałatek zagęszczanych mąką , niektórych czekoladach- mogą zawierać skrobię pszenną , niektórych proszkach do pieczenia, wędlinach, przetworach mięsnych (warto czytać etykiety!) i oczywiście w mąkach: graham, pszennej, żytniej, orkiszowej, jęczmiennej a także często w mące owsianej i kukurydzianej, które mogą zawierać domieszki glutenu.
Jakie produkty podawać dziecku nietolerującemu glutenu?
Mówiąc o zamiennikach tradycyjnych zbożowych produktów najlepsze będą produkty naturalnie bezglutenowe, jak: kasza gryczana, jaglana, bardzo dobrze tolerowany jest również owies- płatki owsiane, mąka owsiana, od czasu do czasu do diety można wprowadzić również produkty na bazie kukurydzy – kaszka kukurydziana, mąka kukurydziana . W przypadku kukurydzy warto zwracać uwagę na produkty ekologiczne, ponieważ jest ona najczęściej modyfikowanym warzywem w kraju , spożycie więc produktów z kukurydzy w nadmiarze, nie będzie korzystne dla zdrowia.
Na sklepowych półkach można również specjalny dział z produktami bezglutenowymi. Znajdują się tam często również gotowe bułeczki do wypieku wyglądem przypominające wyrób z mąki pszennej i inne ciekawe produkty (słodycze, płatki). Niestety, większość takich produktów zawiera w swoim składzie całą masę chemicznych polepszaczy i konserwantów.
Warto , więc starać się unikać takich produktów a dietę malucha wzbogacić za pomocą naturalnych kasz bezglutenowych. Z mąk bezglutenowych z powodzeniem można przyrządzić naleśniki, chleb, ciasteczka i inne wyroby, które przypadną do gustu najmłodszym.
mgr Magdalena Marszałek
Dietetyk
Przeczytaj także: Wzmacnianie odporności u najmłodszych
