Zgaga – palący problem
Autor: Monika Hajduk
Przyszłe mamy często skarżą się na nieprzyjemne uczucie pieczenia w przełyku, trudności w przełykaniu, a nawet odruchy wymiotne. Tym wszystkim objawia się zgaga. Pojawia się zwykle po przejedzeniu, zwłaszcza po tłustym i ostro przyprawionym posiłku. Dokucza nam wtedy, gdy niestrawione jedzenie z silnymi kwasami przedostaje się z żołądka do przełyku i drażni jego delikatny nabłonek. Rozwijający się płód uciskający na ścianę żołądka, zwłaszcza w ostatnich miesiącach ciąży, może skutkować powracaniem treści pokarmowej do przełyku. Progesteron, z jednej strony pomaga w utrzymaniu ciąży, z drugiej - zwiotcza mięsień zamykający ujście przełyku do żołądka, co skutkuje cofaniem się pokarmu do przełyku i pojawieniem się przykrych dolegliwości.
Wielkość i pora posiłków
Żołądek, szczególnie pod koniec ciąży, jest ze wszystkich stron dociskany przez rozwijający się płód, co znacznie zmniejsza jego objętość. Podstawową zasadą racjonalnej diety jest regularne spożywanie małych objętościowo posiłków. Działanie w myśl tej zasady może również ustrzec przyszłe mamy przed palącym problemem zgagi. Należy pamiętać, aby ostatni posiłek był spożywany 2-3 godziny przed snem. Pozwoli to żołądkowi przetrawić to co dotychczas w nim się znajduje.
Odpoczynek po jedzeniu
Uczucie zgagi wywołuje często wysiłek podejmowany po spożyciu posiłku. U ciężarnych jest nim już przejście kilku pięter po schodach, odkurzenie mieszkania, a nawet wyjście do sklepu. Podczas takiego wysiłku silniej pracują wszystkie mięśnie i brzuch raz unosi się, raz opada. Podczas takich czynności dziecko napiera na żołądek, a w konsekwencji na zwieracz przełyku. Pamiętaj, aby każdy posiłek spożywać powoli, dokładnie żuć każdy kęs pokarmu, a po jedzeniu przyjąć pozycję siedzącą. Leżenie bezpośrednio po posiłku z „pełnym” żołądkiem powoduje ucisk treści pokarmowej na zwieracz przełyku, a tym samym zwiększa szansę na powstanie objawów choroby. Wykonywanie skłonów i ćwiczeń po posiłku sprzyja uwalnianiu kwasu solnego z żołądka do przełyku, co powoduje uciążliwe dolegliwości. Śpij na „wysokiej” poduszce z głową uniesioną kilkanaście centymetrów od poziomu łóżka. Takie ułożenie zmniejsza ciśnienie pokarmów w żołądku na zwieracz dolny przełyku. Dzięki spaniu w tej pozycji następuje także lepszy przepływ krwi i składników odżywczych do dziecka. Pamiętaj, że także stres podczas jedzenia może potęgować zgagę.
Produkty, których warto unikać:
Zgagę nasilają te produkty, które jednocześnie wpływają na wydzielanie kwasu solnego. Należą do nich: soki owocowe, sok pomidorowy, napoje gazowane, kawa, mocna herbata, alkohol, mięta, czekolada, słodycze zawierające alkohol i kwaśne kwasy owocowe (np. czekoladki z alkoholem i landrynki), ostre przyprawy. Z diety należy także wykluczyć potrawy bardzo słone, ciasta sporządzane na bazie proszku do pieczenia, zupy sporządzane na bazie kostek bulionowych, sosy z glutaminianem sodu oraz tłuste esencjonalne wywary z kości, mięsa i grzybów. Produktów gazowanych i słodkich unikaj przede wszystkich w godzinach popołudniowo-wieczornych.
Stop używkom
Czynnikami wpływającymi na częstość występowania zgagi są także używki. Będąc w ciąży zrezygnuj z palenia, picia kawy i mocnej herbaty. Związki chemiczne wydzielające się podczas palenia wpływają na obniżenie napięcia mięśni zwieracza dolnego przełyku, powodując dolegliwość. Pozwoli to nie tylko prawidłowo rozwijać się Twojemu dziecku, ale także wpłynie na Twoje zdrowie.
Leczenie przez żywienie
Gdy zgaga już się pojawi sięgnij po określone produkty, które pozwolą pozbyć się uciążliwych dolegliwości. Może je złagodzić wypicie szklanki wody lub mleka. Woda oczyszcza przełyk z kwasu solnego, a mleko i jego pochodne (np. kefir, jogurt) mają właściwości neutralizujące kwaśną treść pokarmową. Korzystne jest łączenie herbaty, kawy i soków owocowo-warzywnych z wodą lub mlekiem. Napar z imbiru, rumianku lub siemienia lnianego łagodzi piekący ból, pomaga w trawieniu, wzmacnia i ochrania nabłonek przełyku. Migdałom zawierającym wapń i magnez przypisuje się działanie zarówno zapobiegawcze, jak i interwencyjne w leczeniu zgagi.
Gdy domowe sposoby nie pomogą w walce ze zgagą skonsultuj się z lekarzem, który zleci odpowiednie leczenie.
mgr Monika Hajduk
Dietetyk
Przeczytaj także: Żelazo w diecie mam
